Legal Character of Presidential Decrees in Turkey

Year 2020, Volume: 24 Issue: 2, 959 - 979, 21.06.2020

Özgür Temiz , Felemez Güneş

Abstract

The Presidential Government System has its own unique goals and tools to achieve these goals. It will be analyzed that legal charachter of presidential decree which is one of the administrative tool entering the constitution dated 01.21.2017 No. 6771 Law on the Amendment of the Constitution of the Republic of Turkey in this article. As a requirement of the principles of legal security and judicial supervision, which are indispensable in the state of law, the scope of the Presidential decrees, its legal nature, its position in the hierarchy of norms and judicial supervision should be evident. In this context, the purpose of this study is to determine the legal character of Presidential decrees. Another aim of the study is to clarify the Presidential decrees, in accordance with the Presidential Government System, in the doctrine and practice, and to consider them in accordance with the rule of law principle.

Keywords

Law No. 6771, Presidential Government System

Cumhurbaşkanlığı Kararnamelerinin Hukuki Niteliği

Abstract

Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi kendine özgü amaçlara ve bu amaçları gerçekleştirmeye yönelik araçlara sahiptir. Bu makalede 21/01/2017 tarihli 6771 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasasında Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile Anayasaya giren ve yönetimsel araçlardan biri olan Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinin hukuki niteliği analiz edilecektir. Hukuk devletinde olmazsa olmaz olan hukuki güvenlik ve yargısal denetim ilkelerinin bir gereği olarak Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinin kapsamı, hukuki niteliği, normlar hiyerarşisindeki konumu ve yargısal denetiminin belirgin olması gerekir. Bu bağlamda bu çalışmanın amacı, Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinin hukuki niteliğini belirlemektir. Çalışmanın başka bir amacı da Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinin Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemine göre doktrinde ve uygulamada doğru değerlendirilmesine, hukuk devleti ilkesine uygun olarak ele alınmasına az da olsa açıklık getirmektir.

Keywords

6771 sayılı Kanun, Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi, Cumhurbaşkanlığı kararnameleri, Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinin niteliği

References

• Aleskerli, A. “Azerbaycan Anayasasi”, www.anayasa.gen.tr/azerbaycan-aleskerli.htm, 15.01.2019. Aleskerli, Alesker, “Rusya Federasyonu Anayasası”, www.anayasa.gen.tr/rusya.htm Aliefendioğlu, Y. (1992). “Anayasa Yargısı Açısından Olağanüstü Yönetim Usulleri”, Amme İdaresi Dergisi, 25 (2), 25-46. Ardıçoğlu, A. (2017). “Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi”, Ankara Barosu Dergisi, 2017/3, 19-51, Aybay, R. (2007). “Uluslararası Antlaşmaların Türk Hukukundaki Yeri”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, (70), 187-213. Başgil, A. F. (1939). “Türkiye Teşkilat Hukukunda Nizamname Mevhumu ve Nizamnamelerin Mahiyeti ve Tabi Olduğu Hukuki Rejim,” Prof. Rektör Cemil Birsel'e Armağan, 19-100. Çağlar, B. (1989). “Anayasa Yargısı ve Normatif Devreler Karşılaştırmalı Analizi”, Anayasa Yargısı, 6, 113-158. Çağlar, B. (1991). “Anayasa’nın Hukuku ve Anayasa’nın Yargıcı, Yenilenen Anayasa Kavramı üzerine Düşünceler”, Anayasa Yargısı, 8, 13-62. Çağlayan, R. (2018). İdare Hukuku Dersleri. Ankara: Adalet Yayınevi. Duran, L. (1975). “Kanun Hükmünde Kararname”, Amme İdaresi Dergisi, 8 (2), 3-19. Duran, L. (1983). “Düzenleme Yetkisi Özerk Sayılabilir mi?”, İdare Hukuku ve İlimler Dergisi, 4 (1-3), 33-42. Eren, A. (2018). Anayasa Hukuku Ders Notları. İstanbul: Oniki Levha, Fendoğlu, H. T. (2018). Anayasa Hukuku. Ankara: Yetkin Yayınları. Gözler, K. (2018). Anayasa Hukuku. Bursa: Ekin Kitabevi Yayınları. Gözler, K. (2000). Kanun Hükmünde Kararnamelerin Hukuki Rejimi. Bursa: Ekin Kitabevi Yayınları. Gözler, K. (2001). Devlet Başkanları, Bir Karşılaştırmalı Anayasa Hukuku İncelemesi. Bursa: Ekin Kitabevi Yayınları. Gözler, K. (1990), “Olağanüstü Hâl Rejimlerinde Özgürlüklerin Sınırlandırılması Sistemi ve Olağanüstü Hâl Kanun Hükmünde Kararnamelerinin Hukukî Rejimi”, Ankara Barosu Dergisi, (4), 561-590. Gözübüyük, Ş., Tan, T. (2011). İdare Hukuku. Ankara: Turhan Kitabevi. Gözübüyük, A. Ş., Tutum, C. (1975). “Yasa Gücünde Kararnameler”, Amme İdaresi Dergisi, 8 (1), 3-7. Günday, M. (2017). İdare Hukuku. Ankara: İmaj. Güneş, T. (1965). Türk Pozitif Hukukunda Yürütme Organının Düzenleyici İşlemleri. Ankara: AÜSBF Yayınları No: 191-173, Sevinç Matbaası. İba, Ş. (2018). Türk Anayasa Hukuku. Ankara: Turhan Kitapevi. Karahanoğulları, O. (1998). “Kanun Hükmünde Kararnamenin Niteliği, (Bir Öneri: Birlikte Yasama)”, Amme İdaresi Dergisi, 31 (2), 41-62. Karahanoğulları, O. (1997). “Kanun Hükmünde Kararname Çıkarma Yetkisi”, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 52 (1), 387-433. Kuzu, B. (1983). “Kanun Hükmünde Kararnamelerin (KHK) Hukuki Niteliği Tabi Olacakları Rejim ve Kurallar Hiyerarşisindeki Yeri (Tasdik Öncesi- Tasdik Sonrası)”, İdare Hukuku ve İlimleri Dergisi, 4 (1-3), 83-93. Onar, S. S. (1966). İdare Hukukunun Umumi Esasları. İstanbul: İsmail Akgün Matbaası. Onar, S. S. (1937). “Nizamname ve Talimatnameler,” İzmir Baro Dergisi, (3-7), 147–274. Özbudun, E. (1985). “1961 ve 1982 Anayasalarında Kanun Hükmünde Kararnameler”, Anayasa Yargısı, 2, 227-238. Sağlam, F. (1984). “Kanun Hükmünde Kararname Çıkarma Yetkisinin Sınırlan Uygulamanın Yaygınlaşmasından Doğabilecek Sorunlar”, Anayasa Yargısı, 1, 261-271. Soyaslan, D. (1994). “Kanun Hükmünde Kararnameler”, Anayasa Yargısı, 11, 145-175. Söyler, Y. (2018). Yeni Başkanlık Sisteminde Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi. Ankara: Seçkin. Şanlı Atay, Y. (2011). Türk İdare Hukukunda Adsız Düzenleyici İşlemler. Ankara: TODAİE yayınları. Tekbaş, A. (2002). “Türk Hukukunda Bakanlar Kurulu Kararları”, Türk İdare Dergisi, (437), 39-79. Teziç, E. (1972). “Yasama Yetkisi ve Kanun Hükmünde Kararnameler”, Amme İdaresi Dergisi, 5 (1), 3-14. Tan, T. (1986).“Anayasa Mahkemesi Kararları ışığında Yürütmenin Düzenleme Yetkisi”, Anayasa Yargısı, Anayasa 203-2016. Tan, T. (1984), “Kanun Hükmünde Kararname Uygulaması”, Amme İdaresi Dergisi, 17 (4), 33-47. Tanıyıcı, Ş., Akgün, B. (2008). Amerikan Başkanlığı Cumhuriyetten İmparatorluğa, Ankara: Orion Yayınları. Tunç, H. (2018). Türk Anayasa Hukuku. Ankara: Gazi Kitabevi. Turhan, M. (1989). Hükümet Sistemleri ve 1982 Anayasası. Diyarbakır: Dicle Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları. Türk Dil Kurumu. www.tdk.gov.tr Ulusoy, Ali, “Aralık 2016 Anayasa Teklifi Neler Getiriyor, Neler Götürüyor?”, www.anayasa.gen.tr/ulusoy-anayasa-degisikligi.pdf Ülgen, Ö. (2018). “Cumhurbaşkanlığı Kararnamelerinin Niteliği ve Türleri”, Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 15 (1), 3-39. Yıldırım, T. (2017). “Cumhurbaşkanlığı Kararnameleri”, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, 23 (2), 13-28. Yıldırım, T., Yasin, M., Kaman, N., Üstün, G., Özdemir, H. E., Okay Tekinsoy, Ö. (2011). İdare Hukuku. İstanbul: Oniki Levha. Zabunoğlu, Y. K. (2012). İdare Hukuku. Ankara: Yetkin Yayınları.