YOUTUBE ORTAMINDAKİ OTİZM İLE İLGİLİ VİDEOLARIN DİL VE KONUŞMA TERAPİSTİ BAKIŞ AÇISIYLA İNCELENMESİ

Yıl 2024, Cilt: 4 Sayı: 10, 73 - 80, 03.06.2024

Aylin Başaran , Ayşe Nur Koçak , Mehmet Emrah Cangi

https://doi.org/10.54270/atljm.2024.55

Öz

Otizm spektrum bozukluğu (OSB), sosyal iletişim kurma zorluğuyla da karakterize edilen nörogelişimsel bir bozukluktur. Bu bozukluk hakkında bilgi almak isteyen bireyler, basılı veya çevrimiçi kaynaklardan yararlanabilmektedirler. Çevrimiçi platformlar, paylaşım yapan kişi ve paylaştığı içerik denetlenmeksizin, herkese açıktır. Bu platformlardan biri de Youtube’dur. Ancak Youtube ortamında OSB ile ilgili videolarda içeriğin bilimselliği, doğruluğu ve yararı için bazı sorunlar göze çarpmaktadır. Bu çalışmanın amacı, OSB ile ilgili Türkçe videoların bilgi kalitesinin, doğruluğunun ve izleyiciler açısından yarar düzeyinin dil ve konuşma terapisti bakış açısıyla incelenmesidir. Çalışmada, 28 Kasım 2021 tarihinde yeni oluşturulan bir YouTube hesabında arama çubuğuna “otizm” yazılarak bulunan Türkçe içerikli ilk 60 video incelenmiştir. Bu videolardan 33’ü çalışma kriterlerini (örn., süre, yeterli beğeni sayısı) karşılamadığından dolayı, 27’si çalışmaya dahil edilmiştir. Videolar araştırmacılar tarafından Likert tipi bir formda belirlenen içerik değerlendirme kriterleri (örn., bilgi türü, kalite, doğruluk) bakımından incelenmiştir. Değerlendirici 1 ve Değerlendirici 2’nin tüm puanlamaları arasında anlamlı, pozitif yönlü, yüksek düzeyde bir uyum bulunmaktadır (r=-,83; p < ,01). Videoların dahil olduğu bilgi türü ve değerlendiricilerin puanları arasında anlamlı ve orta düzeyde bir uyum bulunmaktadır (κ =,592; p<,01). Değerlendiricilerin puanlamaları ile beğeni sayısı arasında anlamlı ve negatif yönlü bir ilişki bulunmuştur (r’ler ≥ -,443; p <,05). Bu doğrultuda izlenme sayısı arttıkça Değerlendirici 2’nin verdiği puanlar azaldığı görülmüştür (r=-,406; p<,05). Değerlendiricilerin puanları azaldıkça, videonun popülaritesini belirleyen bileşenlerin (beğeni sayısı ve izlenme sayısı) arttığı görülmüştür. Bu durumla ilişkili olarak, değerlendiriciler videoların içeriklerinin sadece %33,3’üne (n=9) “yüksek düzeyde yararlı” olarak puan vermiştir. YouTube ortamında otizm ile ilgili sunulan içerik, genel olarak ele alındığında, mevcut bilgilerin yeterli olmadığı, içeriğin kalitesi-doğruluğu azaldıkça izlenme sayısı arttığı ve toplum yararı için bu bilgilerin doğruluğunun kontrolü ve niteliğinin geliştirilmesine yönelik düzenlemelere ihtiyaç olduğu görülmüştür.
Bu çalışma 19-21 Mayıs 2023 tarihleri arasında Üsküdar Üniversitesi’nde düzenlenen 11. Uluslararası Katılımlı Dil ve Konuşma Bozuklukları Kongresi’nde sözlü bildiri olarak sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

otizm, video kaynağı incelenmesi, içerik doğruluğunun incelenmesi, YouTube, dil ve konuşma terapisti

Investigation of Autism Related Videos on Youtube from the Perspective of Speech and Language Therapist

Öz

Autism spectrum disorder (ASD) is a neurodevelopmental disorder characterised by difficulty in social communication. Individuals who want to get information about this disorder can benefit from printed or online resources. Online platforms are open to everyone without controlling the person sharing and the content they share. One of these platforms is Youtube. However, there are some problems regarding the scientificity, accuracy and usefulness of the content in videos about ASD on Youtube. The aim of this study is to examine the information quality, accuracy and usefulness of Turkish videos about ASD from the perspective of a speech and language therapist. In the study, the first 60 videos with Turkish content found by typing "autism" in the search bar on a newly created YouTube account on 28 November 2021 were examined. Since 33 of these videos did not meet the study criteria (e.g., duration, sufficient number of likes), 27 of them were included in the study. The videos were analysed by the researchers in terms of content evaluation criteria (e.g., type of information, quality, accuracy) determined in a Likert-type form. There was a significant, positive, high level of agreement between all ratings of Rater 1 and Rater 2 (r=-.83; p < .01). There was a significant and moderate agreement between the type of information included in the videos and the evaluators' ratings (κ =,592; p<,01). A significant and negative relationship was found between the evaluators' ratings and the number of likes (r's ≥ -,443; p <,05). In this direction, as the number of views increased, the scores given by Evaluator 2 decreased (r=-,406; p<,05). As the scores of the evaluators decreased, it was observed that the components that determine the popularity of the video (number of likes and number of views) increased. In relation to this situation, the evaluators rated only 33.3% (n=9) of the content of the videos as "highly useful". When the content about autism in YouTube environment is considered in general, it is seen that the available information is not sufficient, the number of views increases as the quality-accuracy of the content decreases, and there is a need for regulations to control the accuracy and improve the quality of this information for the benefit of society.

Anahtar Kelimeler

autism, video source analysis, content accuracy analysis, YouTube, speech and language therapist

Kaynakça

• American Psychiatric Association. (APA). Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (DSM-5®). American Psychiatric Pub. 2013.
• Frazier TW, Youngstrom EA, Speer L, ve ark. Validation of proposed DSM-5 criteria for autism spectrum disorder. Journal of the American Academy of Child & Adolescent Psychiatry. 2012;51(1): 28-40.
• Ousle O, Cermak T. Autism spectrum disorder: defining dimensions and subgroups. Current Developmental Disorders Reports. 2014;1(1):20-8.
• ASHA. “Autism Spectrum Disorder” [internet]. 2023 [Erişim tarihi: 17 Temmuz 2023]. Erişim adresi: https://www.asha.org/practice-portal/clinical-topics/autism/
• Matson JL, Goldin RL. Comorbidity and autism: trends, topics and future directions. Research in Autism Spectrum Disorders. 2013;7(10):1228-33.
• Matson JL, LoVullo SV. Trends and topics in autism spectrum disorders research. Research in Autism Spectrum Disorders. 2009;3(1):252-7.
• Saposnik FE, Huber JF. Trends in web searches about the causes and treatments of autism over the past 15 years: exploratory infodemiology study. JMIR Pediatrics and Parenting. 2020;3(2):e20913.
• Schall C. Family perspectives on raising a child with autism. Journal of Child and Family Studies. 2000;9(4):409-24.
• Elder JH, D’Alessandro T. Supporting families of children with autism spectrum disorders: questions parents ask and what nurses need to know. Pediatric Nursing. 2009;35(4):240-5.
• Kilit DÖ, Erdal EKE. Bireylerin sağlık bilgisi arama davranışlarının değerlendirilmesi: ısparta ili örneği. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi. 2019;22(2):401-36.
• Li HOY, Bailey A, Huynh D, ve ark. YouTube as a source of information on COVID-19: a pandemic of misinformation?. BMJ Global Health. 2020;5(5):e002604.
• Li M, Yan S, Yang D, ve ark. YouTube™ as a source of information on food poisoning. BMC Public Health. 2019;19:1-6.
• Keelan J, Pavri-Garcia V, Tomlinson G, ve ark. YouTube as a source of information on immunization: a content analysis. Jama. 2007;298(21):2482-4.
• Andika R, Kao CT, Williams C, ve ark. YouTube as a source of information on the COVID-19 pandemic. Journal of Community Hospital İnternal Medicine Perspectives. 2021;11(1):39-41.
• Sood A, Sarangi S, Pandey A, ve ark. YouTube as a source of information on kidney stone disease. Urology. 2011;77(3):558-62.
• Birol N, Yaşar Ö, Erensoy İ. Kekemelik hakkında bilgi kaynağı olarak YouTube. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi. 2021;8(3):637-54.
• Kaşıkçı M, Yıldırım S. Alzheimer hastalığı bilgilendirmesinde kaynak olarak YouTube videolarının incelenmesi. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Tıp Dergisi. 2021;8(3):215-9.
• Google Trends. FAQ about Google Trends Data [internet]. 2023 [Erişim tarihi: 17 Temmuz 2023]. Erişim adresi: https://support.google.com/trends/answer/4365533
• Google Trends (2021). FAQ about Google Trends Data [internet]. 2023 [Erişim tarihi: 17 Temmuz 2023]. Erişim adresi: https://support.google.com/trends/answer/4365533
• Desai T, Shariff A, Dhingra V, ve ark. Is content really king? an objective analysis of the public’s response to medical videos on YouTube. PLOS One. 2013;8(12):e82469.
• Atilla AO, Öztürk T. Üst çene genişletme prosedürü için bilgi kaynağı olarak kullanılabilen YouTube internet platformunun video analizi ile değerlendirilmesi. Selcuk Dental Journal. 2020;7(3):494-9.
• Cinel Şahin S. Porselen laminate veneerler hakkındaki YouTube videolarının değerlendirilmesi. Acta Odontologica Turcica. 2021;38(1):19-27.
• Yağcı F. Sabit protetik restorasyonlar için bilgi kaynağı olarak YouTube’un değerlendirilmesi. Sağlık Bilimleri Dergisi. 2021;30(2):191-9.
• Foster GM. Disease etiologies in non‐western medical systems. American Anthropologist. 1976;78(4):773-82.
• Bellon-Harn ML, Manchaiah V, Morris LR. A cross-sectional descriptive analysis of portrayal of autism spectrum disorders in YouTube videos: a short report. Autism. 2020;24(1):263-8.
• Cortes Cavalcante J, Faria Sales M, Sousa Junior RRD, ve ark. Analysis of the brazilian-portuguese content on autism spectrum disorder available on YouTube videos. Physical & Occupational Therapy In Pediatrics. 2024; 44(1):128-42
• Azer SA, Bokhari RA, AlSaleh GS, ve ark. Experience of parents of children with autism on YouTube: are there educationally useful videos. Informatics for Health and Social Care. 2018;43(3):219-33.
• Kollia B, Kamowski-Shakibai MT, Basch CH, ve ark. Sources and content of popular online videos about autism spectrum disorders. Health Promotion Perspectives. 2017;7(4):238-44.
• Lacruz-Pérez I, Sanz-Cervera P, Pastor-Cerezuela G, ve ark. Is ıt possible to educate, ıntervene or “cure” autism spectrum disorder? a content analysis of YouTube videos. International Journal of Environmental Research and Public Health. 2021;18(5):2350.