ÇALIŞAN VE ÇALIŞMAYAN ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN STRES DÜZEYLERİ VE OKUPASYONEL DENGELERİNİN YAŞAM KALİTESİ İLE İLİŞKİSİNİN İNCELENMESİ

Yıl 2024, Cilt: 4 Sayı: 11, 150 - 155, 24.10.2024

Aybüke Ersin , Sultan Akel , Sena Erarslan , Merve Karayiğit , Aleyna Ölçay , Songül Polat , Kadriye Rumeysa Dörter , Hacer Esvet Dilli , Damla Avcı , Aysu Gözlü , Gamze Doğan , Berçem Vural

https://doi.org/10.54270/atljm.2024.68

Öz

Amaç: Bu çalışma, çalışan ve çalışmayan üniversite öğrencilerinin stres düzeyleri ve okupasyonel dengelerinin yaşam kalitesi üzerine etkisini incelenmeyi amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Araştırma Türkiye'de öğrenim gören üniversite öğrencileri ile gönüllülük esasına dayalı yapılmıştır ve 326 öğrenci katılım göstermiştir. Çalışmada Algılanan Stres Ölçeği, Aktivite-Rol Dengesi Anketi, Dünya Sağlık Örgütü Yaşam Kalitesi Ölçeği kullanılmıştır. Veriler Pearson korelasyon analizi kullanılarak analiz edilmiştir. Bulgular: Bir işte çalışan öğrencilerin Algılanan Stres Ölçeği (ASÖ)’nden aldıkları puanlar çalışmayan öğrencilerle benzer orandadır ve öğrencilerin düşük-orta düzeyde bir stres algıladıklarını göstermektedir. Öğrencilerin genel yaşam kalitesi (YK) değerlendirmesinden elde edilen verileri iki grubun da benzer yaşam kalitesi algısına sahip olduklarını gösterirken algılanan stres düzeyleri ile çalışma durumları arasında istatistiki olarak anlamlı bir fark görülmektedir (p=0,019). Aktivite-Rol Dengesi Anketi (ARDA) bulguları ise çalışan ve çalışmayan tüm öğrencilerin orta düzeyde bir aktivite-rol dengesine sahip olduklarını göstermektedir. Sonuç: Çalışan öğrencilerin stresle başa çıkma becerilerinin daha gelişmiş olabileceği ve bu nedenle daha düşük stres seviyeleri yaşadıkları düşünülmektedir. Öğrencilerin çalışma durumu, stres seviyeleri üzerinde karmaşık ve çok yönlü bir etkiye sahiptir.

Anahtar Kelimeler

okupasyonel denge, stres, yaşam kailtesi

Etik Beyan

Çalışma, İstanbul Atlas Üniversitesi Girişimsel Olmayan Bilimsel Araştırmalar Etik Kurulu tarafından değerlendirilmiş, 22.07.2024 tarihli ve 06/37 sayılı karar ile etik açıdan uygun bulunmuştur.

Kaynakça

• Kırlıoğlu M, Özdemir E. Çalışan Üniversite Öğrencilerinin Deneyimleri: Niteliksel Bir Çalışma. Sosyal Çalışma Dergisi. 2023;7(2):42-58.
• Jafari H, Aghaei A, Khatony A. Relationship between study habits and academic achievement in students of medical sciences in Kermanshah-Iran. Adv Med Edu. Pract. 2019;10:637-643.
• Park MO. Effects of occupational balance and client-centered occupational management in a patient with schizophrenia. Asian journal of psychiatry. 2022;69.
• Pierce DE. Occupational science for occupational therapy. Thorofare (NJ): Slack Incorporated; 2014.
• Wagman P, Håkansson C, Bj€orklund A. Occupational balance as used in occupational therapy: a concept analysis. Scand J Occup Ther. 2012;19(4):322–7.
• Eklund M, Orban K, Argentzell E, et al. The linkagebetween patterns of daily occupations and occupa-tional balance: applications within occupational science and occupational therapy practice. Scand J Occup Ther. 2017;24(1):41–56
• Semkovska M, Bédard MA, Godbout L, et al. Assessment of executive dysfunction during activities of daily living in schizophrenia. Schizophrenia research. 2004; 69(2-3), 289-300.
• Backman CL. Occupational balance: Exploring the relationships among daily occupations and their influence on well-being. Canadian Journal of Occupational Therapy. 2004;71(4),202-9.
• WHO. The World Health Organization quality of life assessment (WHOQOL): Position paper from the World Health Organization. Social Science and Medicine. 1995; 41(10):1403–9.
• Eklund M, Orban K, Argentzell E, et al. The linkage between patterns of daily occupations and occupational balance: Applications within occupational science and occupational therapy practice. Scandinavian journal of occupational therapy. 2017;24(1):41–56.
• Eskin M, Harlak H, Demirkıran F, et al. Algılanan stres ölçeğinin Türkçeye uyarlanması: güvenirlik ve geçerlik analizi. Symposium Journal. 2013;51(3):132-140.
• Günal A, Pekçetin S, Demirtürk F, et al. Validity and reliability of the Turkish Occupational Balance Questionnaire (OBQ11-T). Scand J Occup Ther. 2020;27(7):493-9.
• Fidaner H, Fidaner C, Elbi H, et al. Yaşam kalitesinin ölçülmesi, WHOQOL- 100 ve WHOQOL- BREF. 3P Dergisi Yaşam Kalitesi özel sayısı. 1999;7: 5-13.
• Savcı M, Aysan F. Üniversite Öğrencilerinde Algılanan Stres Düzeyi ile Stresle Başa Çıkma Stratejileri Arasındaki İlişki. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi. 2014;2(3): 44-56.
• Cohen S, Murphy M, Prather A. Ten surprising facts about stressful life events and disease risk. Annu. Rev. Psychol. 2020:577–597.
• Leppink EW, Odlaug BL, Lust K, et al. The young and the stressed: stress, impulse control, and health in college students. J. Nerv. Ment. Dis. 2016;204(12):931–8.
• American College of Health Association-National College Health Assessment. Silver Spring, MD; [cited 2021 Apr 6]. Reference Group Executive Summary. (2019).
• Ata A, Zengin G, Kaya Evsen S, et al. COVID-19 Pandemi Sürecinde Ergoterapi Öğrencilerinde Akıllı Telefon Kullanımı ile Okupasyonel Denge Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. II. Uluslararası Katılımlı Ergoterapi ve Rehabilitasyon & IV. Ulusal Ergoterapi Öğrenci Kongresi, 2021. Turkey
• Agce ZB, Torpil B. KOVİD-19 Pandemisinde Ergoterapi Öğrencilerinin Okupasyonel Denge, Zihinsel Sağlık Yükü ve Sosyal Problem Çözme Becerilerinin İncelenmesi. Hacettepe University Faculty of Health Sciences Journal. 2022;9(1):63-80.
• Yılmaz MH, Ertekin AA. Kamu ve özel sektör çağrı merkezi çalışanlarının okupasyonel denge durumunun karşılaştırılması. Pearson Journal of Social Sciences & Humanities. 2024;8.