The importance of determining the future position of shoreline: The case study of Göksu Delta, Mersin (Turkey)

Yıl 2019, Cilt: 17 Sayı: 1, 193 - 216, 30.04.2019

Hatice Kılar İhsan Çiçek

https://doi.org/10.33688/aucbd.559328

Cited By: 5

Öz

Defining the coastline changes in coastal zones is extremely important in terms of taking and implementing scientific, political and legal decisions. In this study, modelling of the future shoreline position of Göksu delta was aimed. For this purpose, the shoreline change values of the Göksu Delta belong to 1984-2017 years was evaluated by using Net Shoreline Movement (NSM) statistic of Digital Shoreline Analysis Tool (DSAS). Then, the future shoreline position of Göksu Delta 25 and 50 years later were calculated. In conclusion, it was ascertained that there will be 114 m rate of shoreline regression in erosion dominated areas while the rate of shoreline progress in accumulation dominated areas will be 119 m 25 years later. On the other hand, the rate of shoreline regression in erosion dominated areas will be 223 m whereas there will be 236 m rate of shoreline progress in accumulation dominated areas 50 years later.

Anahtar Kelimeler

Shoreline Change, Future Prediction, DSAS, Göksu Delta

Kıyı Çizgisinin Gelecekteki Konumunun Belirlenmesinin Önemi: Göksu Deltası Örneği, Mersin (Türkiye)

Öz

Kıyı çizgisi değişimlerinin belirlenmesi, kıyı alanları ile ilgili bilimsel, politik ve yasal kararların alınması ve bunların verimli bir şekilde uygulanması açısından son derece önemlidir. Bu çalışmada, Göksu deltasının geçmiş yıllara ait kıyı çizgisi değişim değerlerinden yola çıkılarak kıyı çizgisinin gelecekteki konumunun modellenmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda, Göksu deltasının 1984-2017 yılları arasındaki kıyı çizgisi değişim değerleri DSAS aracının (Sayısal Kıyı Analizi) NSM istatistiği  (Kesin Kıyı Çizgisi) ile değerlendirilmiş ve çalışma sahasının 25 ve 50 yıl sonraki kıyı çizgisi konumları hesaplanmıştır. Çalışmanın sonucunda, Göksu deltasında aşınmanın hâkim olduğu alanlarda 25 yıl sonra kıyı çizgisinde ortalama 114 m gerileme meydana geleceği; birikme alanlarında ise kıyı çizgisinin ortalama 119 m ilerleyeceği hesaplanmıştır. Bunun yanı sıra, çalışma sahasında 50 yıl sonra aşınmanın hâkim olduğu alanlarda kıyı çizgisi gerilemesinin ortalama 223 m olması beklenirken; birikme faaliyetlerinin hâkim olduğu alanlarda kıyı çizgisi ilerlemesinin ortalama 236 m olacağı tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Kıyı Çizgisi, Gelecek Tahmini, DSAS, Göksu Deltası

Kaynakça

• Crowel, M., Douglas B.C., Leatherman, S.P. (1997). On Forecasting Future U.S. Shoreline Positions: A Test of Algorithms, Journal of Coastal Research, 13 (4), 1245-1255.
• Davidson, M.A., Lewis, R.P., Turner, I.L. (2010). Forecasting Seasonal to Multi-Year Shoreline Change, Coastal Engineering, 57, 620–629. doi: 10.1016/j.coastaleng.2010.02.001
• Douglas, B.C., Crowel, M., Leatherman, S.P. (1998). Considerations for Shoreline Position Prediction, Journal of Coastal Research, 14 (3), 1025-1033.
• Douglas B.C., Crowel, M. (2000). Long-term Shoreline Position Prediction and Error Propagation, Journal of Coastal Research, 16 (1), 145-152.
• Fenstert, M.S., Dolant, R., Elder, J.F. (1993). A New Method for Predicting Shoreline Position Historical Data, Journal of Coastal Research, 9 (1), 147-171.
• Gedik, A., Birgili, S., Yılmaz, H., Yoldaş, R. (1979). Mut-Ermenek-Silifke Yöresinin Jeolojisi ve Petrol Olanakları, Türkiye Jeol. Kur. Bült. 22, 7-26.
• Gökten, E. (1976). Silifke Yöresinin Temel Kaya Birimleri ve Miyosen Stratigrafisi. Türkiye Jeol. Kur. Bült.19, 117-126.
• Gülkal, O. (1992). Göksu Deltası’nın Doğal ve Kültürel Potansiyelinin Belirlenmesi ve Kullanımlar Yönünden Değerlendirilmesi. Çukurova Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Basılmamış Yüksek Lisans tezi, Adana-Türkiye.
• Güneroğlu, A. (2015). Coastal Changes and Land Use Alteration on Northeastern Part of Turkey, Ocean & Coastal Management, 118, 225-233. doi: 10.1016/j.ocecoaman.2015.06.019
• Gürbüz, O. (1994). Göksu Deltası’nın Doğu Kıyısında Kıyı Çizgisi Gerilemesi ve Sonuçları, Türk Coğrafya Dergisi, 29, 409-417.
• Karakoç, A., Karabulut, M. (2010). Göksu Deltası Kıyı Çizgisinde Meydana Gelen Değişimlerin CBS ve Uzaktan Algılama Teknikleri ile İncelenmesi. Ulusal Jeomorfoloji Sempozyumu, Afyon.
• Keçer, M. (2001). Göksu Deltası’nın (Mersin) Jeomorfolojik Evrimi ve Güncel Akarsu-Deniz-Rüzgar Süreçlerinin Kıyı Çizgisinde Yaptığı Değişiklikler. Yayınlamamış MTA Raporu No: 10468.
• Keçer M., Duman, T. Y. (2007). Yapay Etkilerin Göksu Deltası Gelişimine Etkisi, Mersin-Türkiye, MTA Dergisi, 26, 134-17.
• Kılar H., Çiçek İ. (2017). Göksu Deltası'nda Fırtına Kabarmasına Bağlı Deniz Seviyesi Değişimleri, International Journal of Human Sciences, 14 (4), 3268-3281. doi:10.14687/jhs.v14i4.4739.
• Kılar H., Çiçek İ. (2018). Göksu Deltası Kıyı Çizgisi Değişiminin DSAS Aracı ile Belirlenmesi, Coğrafi Bilimler Dergisi, 16 (1), 89-104. doi: 10.1501/Cogbil_0000000192. Kuleli, T. (2010). Quantitative Analysis of Shoreline Changes at the Mediterranean Coast in Turkey, Environ Monit Assess, 167, 387–397. doi: 10.1007/s10661-009-1057-8.
• Kuleli, T., Güneroğlu, A., Karslı, F., Dihkan, M. (2011). Automatic Detection of Shoreline Change on Coastal Ramsar Wetlands of Turkey, Coastal Engineering, 38, 1141-1149. doi: 10.1016/j.oceaneng.2011.05.006.
• Meriç S., Kavruk, S. (2007). Göksu Deltası Kıyı Yönetiminin Dünü ve Bugünü. TMMOB İnşaat Mühendisleri 6. Ulusal Kıyı Mühendisliği Sempozyumu, 25-28 Ekim 2007, İzmir.
• Thieler, E. R., Himmelstoss, E. A., Zichichi, J. L., Ergul, A. (2009). The Digital Shoreline Analysis System (DSAS) Version 4.0 - An ArcGIS Extension for Calculating Shoreline Change. Open-File Report. US Geological Survey Report No. 2008-1278. http://woodshole.er.usgs.gov/projectpages/dsas/version4/
• Uslu, T. (1993). Göksu Delta’sında Kıyı Kumul Yönetimi. Uluslararası Göksu Delta’sı Çevresel Kalkınma Semineri, Doğal Hayatı Koruma Cemiyeti-İstanbul.