Sustainable tourism planning in national and regional policy documents in Turkey

Yıl 2020, Cilt: 18 Sayı: 1, 1 - 27, 30.04.2020

Volkan İdris Sarı

https://doi.org/10.33688/aucbd.615191

Cited By: 1

Öz

The
aim of this study is to examine the role and importance of sustainable tourism
planning at national and regional policy documents in Turkey. In accordance
with changing and transforming planning approaches, tourism planning has gained
a participatory, strategic and sustainable nature. Sustainable tourism planning
has emerged as an innovative approach through stakeholder analyzes,
public-private partnerships, transport capacity calculations and monitoring and
evaluation tools. With this study, transformation of sustainable tourism
planning is discussed and current situation of this planning approach in our
country is examined through policy documents. In this study, content analysis
method was applied for the basic documents determining tourism policies. Within
the framework of these documents, the frequency and depth of “sustainable
tourism planning” concepts and its basic elements were evaluated by thematic
content analysis method.

Anahtar Kelimeler

Sustainable development, Tourism, Planning, Regional development

Türkiye’de Ulusal ve Bölgesel Politika Belgelerinde Sürdürülebilir Turizm Planlaması

Öz

Bu
çalışmanın amacı Türkiye’de ulusal ve bölgesel politika belgelerinde
sürdürülebilir turizm planlamasının yeri ve öneminin incelenmesidir. Değişen ve
dönüşen planlama yaklaşımlarına uygun olarak turizm planlaması da katılımcı,
stratejik ve sürdürülebilir bir nitelik kazanmıştır. Paydaş analizleri,
kamu-özel işbirlikleri, taşıma kapasitesi hesapları ve izleme ve değerlendirme
araçları ile sürdürülebilir turizm planlaması yenilikçi bir yaklaşım olarak
ortaya çıkmıştır. Bu çalışma ile sürdürülebilir turizm planlamasına yönelik
yaşanan dönüşüm ele alınmakta ve ülkemizde bu planlama yaklaşımına dönük mevcut
durumu politika belgeleri üzerinden incelenmektedir. Bu incelemede turizm
politikalarını belirleyen temel belgelere yönelik içerik analizi yöntemi
uygulanmıştır. Bu çerçevede incelenen dokümanlarda “sürdürülebilir turizm
planlaması” ve onun temel unsurlarına yer verilme sıklığı ve derinliği tematik
içerik analizi yöntemi ile değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Sürdürülebilir kalkınma, turizm, planlama, bölgesel gelişme, turizm stratejisi

Kaynakça

• Bardakoğlu, Ö. (2014). Sürdürülebilir Turizm ve Planlama. Metin Kozak (Ed.), Sürdürülebilir Turizm Kavramlar-Uygulamalar içinde (195-212). Ankara: Detay Yayıncılık.
• Boyacıoğu, E. Z. (2015). Bölgesel Kalkınmada Turizmin Etkisi. Derman Küçükaltan vd. (Ed.), Değişik Perspektifleriyle Turizm Politikası ve Planlaması içinde (195-212), Ankara: Detay Yayıncılık.
• Connell, J., Page, S., Bentley, T. A. (2009). Towards Sustainable Tourism Planning in New Zealand: Monitoring Local Government Planning Under the Resource Management Act. Tourism Management, 30 (6), 867-877.
• Çalık, M., Sözbilir, M. (2014). İçerik Analizinin Parametreleri. Eğitim ve Bilim, 39 (174). 33-38.
• Çetinel, F., Yolal, M. (2009). Public Policy and Sustainable Tourism in Turkey. TOURISMOS: An International Multidisciplinary Journal of Tourism, 4 (3), 35-50.
• Çevre ve Şehircilik Bakanlığı (2017). Şehircilik Şurası Komisyon Raporları. Ankara.
• Dadakoğlu, A. (2016). Sürdürülebilir Turizmin Gelişiminde Çevreye Duyarlı Konaklama Tesisleri ve Türkiye İçin Öneriler. Kalkınma Bakanlığı Uzmanlık Tezi, Ankara.
• Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı (2007). Dokuzuncu Kalkınma Planı Turizm Özel İhtisas Komisyonu Raporu. Ankara.
• Dinçer, Z. M., Çetin, G. (2015). Kalkınma Planlarında Turizm. Derman Küçükaltan vd. (Ed.), Değişik Perspektifleriyle Turizm Politikası ve Planlaması içinde (171-192), Ankara: Detay Yayıncılık.
• Eagles, P. F. J., McCool, S. F., Haynes, C. (2002). Sustainable Tourism in Protected Areas: Guidelines for Planning and Management. Best Practice Protected Area Guidelines, IUCN Series No: 8., Switzerland.
• Gürbüz, S., Şahin, F. (2014). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Hatipoglu, B., Alvarez, M. D., Ertuna, B. (2016). Barriers to Stakeholder Involvement in the Planning of Sustainable Tourism: the Case of the Thrace Region in Turkey. Journal of Cleaner Production, 111, 306-317.
• İncekara, A. (2001) Anadolu’da Yeni Turizm Olanakları ve Bölgesel Kalkınmadaki Yeri. İstanbul Ticaret Odası, Yayın no. 2001-28, İstanbul.
• Jacobus, A. (2006). Sustainable Development – Historical Roots of the Concept. Environmental Sciences, 3 (2), 83-96.
• Kalkınma Bakanlığı (2012). Türkiye'de Sürdürülebilir Kalkınma Raporu: Geleceği Sahiplenmek. Ankara.
• Kalkınma Bakanlığı (2013). Onuncu Kalkınma Planı (2014–2018). Ankara.
• Kalkınma Bakanlığı (2014a). Bölgesel Gelişme Ulusal Stratejisi (2014–2023), Ankara.
• Kalkınma Bakanlığı (2014b). Onuncu Kalkınma Planı Turizm Özel İhtisas Komisyonu Raporu. Ankara.
• Kalkınma Bakanlığı (2017). Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri Kapsamında Türkiye’nin Mevcut Durum Analizi Projesi Taslak Raporu. Ankara (http://www.surdurulebilirkalkinma.gov.tr/wp-content/uploads/2017/10/SDG_AnaRapor_05102017_Final-web-i%C3%A7in.pdf, 06.12.2017).
• Kalkınma Bakanlığı (2018a). Ekonomik ve Sosyal Göstergeler (1950-2014). Ankara (http://www.kalkinma.gov.tr/Pages/EkonomikSosyalGostergeler.aspx, 10.12.2017).
• Kalkınma Bakanlığı (2018b). 2014-2023 Bölge Planları. Ankara (http://bolgesel.kalkinma.gov.tr/bolge-planlari/,10.12.2017).
• Kalkınma Bakanlığı (2018c). On Birinci Kalkınma Planı (2019 - 2023) Özel İhtisas Komisyonları ve Çalışma Grupları El Kitabı. Ankara.
• Kalkınma Bankası (1998). Rakamlarla Dünyada ve Türkiye’de Turizm Sektörü (Türkiye İçin Turizm Talep Tahmini). Araştırma Müdürlüğü, Yayın No. SA/98-2-17, Ankara.
• Kervankıran, İ. (2015). Contribution of the Five-Year Development Plans to Tourism in Turkey. Turkish Studies, 10 (2), 587-610.
• Kervankıran, İ., Çuhadar, M. (2016). Türkiye’de Yabancı Turist Dağılımının Mekânsal Kümelenme Analizi. Journal of Recreation and Tourism Research, 3 (3), 53-63.
• Kozak, N., Akoğlan, M., Kozak, M. (1997) Genel Turizm: İlkeler ve Kavramlar. Ankara:Turhan Kitabevi.
• Kültür ve Turizm Bakanlığı (2007a). Türkiye Turizm Stratejisi (2023). Ankara.
• Kültür ve Turizm Bakanlığı (2007b). Türkiye Turizm Stratejisi (2023) ve Eylem Planı (2007-2013). Ankara.
• Kültür ve Turizm Bakanlığı (2018). 3. Turizm Şurası Şura Kitabı. Ankara.
• Liu, Z. (2003). Sustainable Tourism Development: A Critique. Journal of Sustainable Tourism, 11(6), 459-475.
• Meadows, D. H., Meadows, D. L., Randers, J., Behrens, W. W. (1972). The Limits to Growth. New York:Universe Books.
• Oktayer, N., Susam, N., Çak, M. (2007). Türkiye’de Turizm Ekonomisi. İstanbul Ticaret Odası Yayınları: 2007-69, İstanbul.
• Özgüç, N. (2007). Turizm Coğrafyası: Özellikler ve Bölgeler. İstanbul: Çantay Kitabevi.
• Ruhanen, L. (2006). Sustainable Tourism Planning: an Analysis of Queensland Local Tourism Destination Planning. Basılmamış Doktora Tezi, The University of Queensland, Australia, (http://espace.library.uq.edu.au/eserv/UQ:158104/n02content-Ruhanen-Hunter-lisa.pdf, 10.12.2017).
• Sarı, V. İ., Yener, I. N., İnan, Ö. (2018). Mekânsal Planlama Sistemine İlişkin Değerlendirme Raporu. Kalkınma Bakanlığı, Ankara.
• Sarıışık, M., Genç, K. (2017). Sürdürülebilir Turizm Konusunda Yapılan Bilimsel Çalışmalar Üzerine Nicel Bir Değerlendirme (2000-2016), 4th International Congress of Tourism & Management Researches, https://www.researchgate.net/publication/317799006_Surdurulebilir_Turizm_Konusunda_Yapilan_Bilimsel_Calismalar_Uzerine_Nicel_Bir_Degerlendirme_2000-2016, 12.12.2017).
• Somuncu, M., Yiğit, T. (2009). Göreme Milli Parkı ve Kapadokya Kayalık Sitleri Dünya Mirası Alanı’ndaki Turizmin Sürdürülebilirlik Perspektifinden Değerlendirilmesi. V. Ulusal Coğrafya Sempozyumu 2008 Bildiriler Kitabı, Ankara, 387-402.
• Sonuç, N. (2014). Sürdürülebilir Turizm: Tanımı ve İçeriği. Metin Kozak (Ed.), Sürdürülebilir Turizm Kavramlar-Uygulamalar içinde (14-28), Ankara:Detay Yayıncılık.
• Tekeli, İ. (2001). Sürdürülebilirlik Kavramı Üzerinde İrdelemeler. Cevat Geray'a Armağan içinde (729-740), Ankara: Mülkiyeliler Birliği Yayınları.
• Tekeli, İ. (2013). Sürdürülebilir Bir Toplum ve Çevre Tasarımı İçin Bir Strateji Seçenekleri Yelpazesi Oluşturmak, İzmir Büyükşehir Belediyesi Akdeniz Akademisi.
• Torres-Delgado, A., Palomeque, L. F. (2014). Measuring Sustainable Tourism at the Municipal Level. Annals of Tourism Research, 49,122-137.
• Tosun, C. (2001). Challenges of Sustainable Tourism Development in the Developing World: The Case of Turkey, Tourism Management, 22 (3), 285-299.
• Tosun, C. (2008) Promoting a Sustainable Tourism: National Study for Turkey, Mediterranean Strategy for Sustainable Development. Plan Bleu:Sophia Antipolis.
• Tosun, C., Jenkins, C. L. (1996). Regional Planning Approaches to Tourism Development: The Case of Turkey. Tourism Management, 17 (7), 519–531.
• Tutar, E., Tutar, F. (2004). Turizm, Ekonomi, Türkiye ve OECD. Ankara: Seçkin Yayınları.
• TÜRSAB (2018). Turizmin Ekonomideki Yeri. (https://www.tursab.org.tr/tr/turizm-verileri/istatistikler/turizmin-ekonomideki-yeri/gsmh-icindeki-payi-1963-_79.html, 20.06.2018).
• TÜSİAD (2012). Sürdürülebilir Turizm. TÜSİAD-T/2012-09/531, İstanbul.
• UNEP, UNWTO (2005). Making Tourism More Sustainable: A Guide For Policy Makers. WTO, Madrid.
• UNWTO (2013). Sustainable Tourism for Development Guidebook. (http://www2.unwto.org/en/content/sustainable-tourism-development-developing-countries-document-three-interlinking-parts, 11.11.2017).
• UNWTO (2017). Tourism Highlights 2016 Edition. (http://sdt.unwto.org/content/about-us-5, 18.11.2017).
• Yamanoğlu, K. B. (2010). Turizm Sektörü Raporu: Turizm Talebinin Vektör Otoregresif Regresyon ve Mevsimsel Otoregresif Hareketli Ortalama Modeli ile Tahmini. Türkiye Kalkınma Bankası A.Ş., Kredi Değerlendirme II Müdürlüğü, Ankara.