Assessment of One-Year-Long Temperature Record of Karaca Cave (Gümüşhane, NE Turkey)

Yıl 2010, Cilt: 2 Sayı: 1, 1 - 12, 01.05.2010

Erdem Bekaroğlu Hakan Yiğitbaşıoğlu

https://doi.org/10.1501/Csaum_0000000021

Cited By: 1

Öz

Caves, an important component of the ecological heritage, have a distinctive atmospheric structure which is very different from outside air conditions. Touristic usage of show caves has a potential to create irreversible ecological changes within caves. In this study, we measured one-year-long continuous temperature record of the Karaca Cave from 20 July 2007 to 20 July 2008 in Gümüşhane, NE Turkey. The results show that (a) there is a huge difference between interior and outside atmospheres in terms of air temperature, relative humudity and gas composition and (b) the amplitudes of the variations in cave temperatures are too low and (c) cave atmosphere is affected by touristic visitations, (d) CO2 levels in the cave are not risky for human health but it can lead to corrosion on speleothems if the condensation rates increase. The study suggests that it is crucial to have a management plan by monitoring climatic parameters of the cave in order to maintain sustainability of the Karaca cave. This is the first study which systematically records a cave temperature in Turkey

Anahtar Kelimeler

Karaca Cave, Microclimatology, Cave temperature, Cave usage

Karaca Mağarası’ndaki (Gümüşhane) Bir Yıllık Sıcaklık Ölçüm Sonuçlarının Değerlendirilmesi

Öz

Ekolojik mirasın önemli bir unsuru olan mağaralar, serbest atmosferden farklı olarak kendilerine özgü bir atmosfere sahiptir. Mağaralardaki turistik faaliyetler ise, mağaraların ekolojik özelliklerini geri dönüşümü olmayan bir şekilde dönüştürme potansiyelinesahiptir. Bu çalışmada, Gümüşhane ilindeki Karaca Mağarası’nda 20 Temmuz 2007-20 Temmuz 2008 tarihleri arasında kesintisiz olarak yapılan sıcaklık ölçümleri mağara mikroklimatolojisi bakımından incelenmiştir. Elde edilen bulgular, mağara atmosferiyle serbest atmosfer arasında büyük farkların olduğunu; mağara içerisindeki sıcaklık değişimlerinin amplitüdünün oldukça düşük olduğunu ve mağaranın yapılan turistik ziyaretlerden olumsuz yönde etkilendiğini ortaya koymuştur. Mağaradaki CO2 seviyesi insan sağlığı açısından bir risk taşımamakla birlikte, mağaradaki nisbi nem oranlarının artması durumunda korozyon etkisi yaratması söz konusudur. Mağaranın ekolojik varlığını devam ettirebilmesi için mağaranın mikroklimatik parametrelerinin düzenli olarak takip edilmesi ve bir mağara kullanım planı hazırlanması gereklidir. Bu, Türkiye’de bir mağara atmosferinin sistematik olarak ölçüldüğü ilk çalışmadır

Anahtar Kelimeler

Karaca Mağarası, Mikroklimatoloji, Mağara sıcaklığı, Mağara kullanımı

Kaynakça

• Baker, A. ve Genty, D. 1998. Environmental pressures on conserving cave speleothems: effects of changing surface land use and increased cave tourism. Journal of Environmental Management, 53: 165 – 175.
• Cigna, A.A. 1993. Environmental management of tourist caves. Environmental Geology, 21: 173-180.
• Cropley, J.B. 1965. Influence of surface conditions on temperatures in large cave systems. Bulletin, 27: 1-10.
• De Freistas ve C.R. 1998. Cave monitoring and management: The Glowworm Cave, New Zeland. Cave and Karst Management in Australia, XII. Proceedings of the twelfth Australasian conference on cave and karst management: 55-66, Waitomo, Victoria.
• DeFreitas, C.R. ve Littlejohn, R.N. 1987. Cave climate: Assessment of heat and moisture exchange. Journal of Climatology, 7: 553 – 569.
• DeFreitas, C.R., Littlejohn, R.N., Clarkson, T.S ve Kristament, I.S. 1982. Cave climate: Assessment of airflow and ventilation. Journal of Climatology, 2: 383 – 397.
• Dragovitch, D. ve Grose, J. 1990. Impact of tourists on carbon dioxide levels at Jenolan Caves, Australia: an examination of microclimatic constraints on tourist cave management. Geoforum, 21: 111-120.
• Ek, C. ve Gewelt, M. 1985. Carbon Dioxide in cave atmospheres. New results in Belgium and comparison with some other countries. Earth Surface Processes and Landforms, 10: 173-187.
• Forbes, J. 1998. Air temperature and relative humidity study: Torgac Cave, New Mexico. Journal of Cave and Karst Studies, 60: 27-32.
• Gample, D.W., Dogwiler, J.T ve Mylroie, J. 2000. Field assessment of the microclimatology of tropical flank margin caves. Climate Research, 16: 37-50.
• Hill, C., Forti, P. 1997. Cave minerals of the World. National Speleological Society, Alabama.
• Koçman, A. 1993. Türkiye İklimi. E.Ü, Edebiyat Fakültesi Yayınları No:72, Izmir.
• Moore, W.G. ve Sullivan, N. 1997. Speleology: Caves and the Cave Environment. Cave Books, Missouri
• Nazik, L., Güldalı, N ve Aksoy, B. 1990. Karaca Mağarası (Torul – Gümüşhane) ön etüd Raporu. MTA Jeoloji Etüdleri Dairesi, Ankara.
• Smithson, P.A. 1991. Inter-Relationships between cave and outside air temperatures. Theoretical andApplied Climatology, 44: 65-73.
• Uzun, A. 1991. Karaca Mağarası. Coğrafya Araştırmaları, Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu, Coğrafya Bilim ve Uygulama Kolu, 3: 15-25.
• Wigley, T.M.L. ve Brown, M.C. 1976. The Physics of caves. s: 329-350. Editor: T.D. Ford, C.H.P. Cullingford. The Science of Speleology. Academic Press.