Sosyal Beceri Eğitiminin Psikolojik Danışman Adaylarının Sosyal Beceri ve Psikolojik İyi olma Düzeylerine Etkisi

Yıl 2019, Cilt: 3 Sayı: 2, 96 - 115, 30.04.2019

Murat Canpolat Meral Atıcı

https://doi.org/10.34056/aujef.488778

Öz

Bu araştırmanın amacı sosyal beceri eğitiminin psikolojik danışman adaylarının sosyal beceri ve psikolojik iyi olma düzeyleri üzerindeki etkisini incelemektir. Araştırma deneysel desende tasarlanmıştır ve araştırma kapsamında 2x3’lük split-plot karışık desen kullanılmıştır. Araştırmanın nicel verileri Yüksel tarafından Türkçe’ye uyarlaması yapılan “Sosyal Beceri Envanteri” ve Cenkseven tarafından Türkçe’ye uyarlaması yapılan “Psikolojik İyi Olma Ölçekleri” kullanılarak elde edilmiştir. Araştırmadan elde edilen bulgular sosyal beceri eğitim programına katılan psikolojik danışman adaylarının sosyal beceri ve psikolojik iyi olma düzeylerinin anlamlı düzeyde yükseldiğini göstermiştir. İki aylık bir aranın ardından gerçekleştirilen izleme ölçümünde, uygulama etkisinin anlamlılığını korumaya devam ettiği sonucu bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

Psikolojik danışman adayları, sosyal beceri eğitimi, sosyal beceri, psikolojik iyi olma

The Effect of Social Skill Training on Social Skill and Psychological Well-Being among Counselor Candidates

Öz

In this research, the
effect of social skill education on success level of social skill
and psychological well-being of the psychological counselor candidates was
examined. The research was an experimental design, and “2x3 split plot
design” was used Quantitative data of the research are obtained by using “Social
Skill Inventory” which is adaptation to Turkish by Yüksel and Success
Scales of “Psychological Well-being” which is adaptation to Turkish by
Cenkseven. When findings obtained from this research are examined,
significantly increasing is observed on the success level of social skill
and psychological well-being in the end of implementation
and post-implementation. Continuation of the effect which is found in
post-implementation is determined when there is no differentiation in
measurement analysis of the success level of social skill and
psychological well-being in post-implementation.

Anahtar Kelimeler

Psychological counselor candidates, social skill education, social skill, psychological well-being

Kaynakça

• Akkök, F. (1996). İlköğretimde sosyal becerilerin geliştirilmesi, öğretmen el kitabı. İstanbul: MEB Yayınevi.Altınoğlu-Dikmeer, D. (1997). Sosyal beceri eğitiminin sosyal içedönük ergenlerin içedönüklük düzeylerine etkisi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara.Atıcı, M., Özyürek, R. & Çam, S. (2005). Okul danışmanlığı uygulamalarının yetkinlik beklentisi algıları ve mesleki benlik saygısı üzerindeki etkilerinin boylamsal olarak incelenmesi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 3(24), 7-23.Bulkeley, R. & Cramer, D. (1990). Social skills training with young adolescents. Journal of Youth and Adolescence, 19 (5), 451–463.Büyüköztürk, Ş. (2001). Deneysel desenler. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.Büyüköztürk, Ş. (2002). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.Cenkseven, F. (2004). Üniversite öğrencilerinde öznel ve psikolojik iyi olmanın yordayıcılarının incelenmesi. Yayınlanmamış doktora tezi, Çukurova Üniversitesi, Adana.Chung, C.H. & Watkins D. (1995). Evaluating a social skills training program for hong kong students. Journal of Social Psychology, 135 (4), 527-528.Cooper, H., Okamura, L. & McNeil, P. (1995). Situation and personality correlates of psychological well-being: Social activity and personal control. Journal of Research in Personality, 29, 395-417.Çam, S. (1997). İletişim becerileri eğitimi programının öğretmen adaylarının ego durumlarına ve problem çözme becerisi algılarına etkisi. Yayınlanmamış doktora tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara.Dow, G. T. & Mayer, R. E. (2004). Teaching students to solve insight problems: Evidence for domain specificity in creativity training. Creativity Research Journals, 16 (14), 389-402.Ellis, A. (1984). Must most psychotherapists remain as incompetent as they are now? In J. Hariman (Ed.), Does psychotherapy really help people? Springfield, IL: Charles Thomas.Eriksen, K. P. & McAuliffe, G. J. (2006). Constructive development and counselor competence. Counselor Education and Supervision, 45, 180-192.Flem, A. Thygesen, R. Harald, V. & Magnes, E. (1998). A social skills intervention programme for kindergarten children at risk of developing behavioural problems. European Journal Of Special Needs Education. 13, (2), 208-215.Fox, C. L. & Boulton, M. J. (2003). Evaluating the effectiveness of a social skills training (sst) programme for victims of bullying. Educational Research. 45 (3), 231-247.Gladding, S. (2009). Counseling: A comprehensive profession. NJ:Pearson Education. Gresham, F. M. (1981). Social skills training with handicapped children: A review. Review of Educational Research, 51(1), 139-176.Grosch, W. N. & Olsen, D. C.(1994). When helping starts to hurt. New York:Norton.Gülaçtı, F. (2009). Sosyal beceri eğitimine yönelik programın üniversite öğrencilerinin, sosyal beceri, öznel ve psikolojik iyi olma düzeylerine etkisi. Yayınlanmamış doktora tezi, Atatürk Üniversitesi, Erzurum.Hackney, H. & Cormier, S. (2005). The professional counselor: A process guide to helping. Boston: Pearson.Haynes-Clements, L.A & Avery A.W. (1984). A cognitive-behavioral approach to social skills training with syh persons. Journal of Clinical Psychology, 40 (3), 710–713.Jupp, J.J. & Griffiths, M.D. (1990). Self-concept changes in shy, socialy isolated adolescents following social skills training emphasis role plays. Australian psychologyist, 25(2), 165-177.Kalkan, M. & Sardoğan, M. E. (2003). İnsan ilişkilerine dayalı bir eğitim programının grup üyelerinin sosyal beceri düzeylerine etkisi. 3P Psikiyatri Psikoloji Psikofarmakoloji Dergisi, 11(2), 137-142.Keyes, C. L. M., Shmotkin, D. & Ryff, C. D. (2002). Optimizing well-being: The empirical encounter of two traditions. Journal of Personality and Social Psychology, 82(6), 1007–1023.Kocayörük, A. Y. (2000). İlköğretim öğrencilerinin sosyal becerilerini geliştirmede dramanın etkisi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara.Korkut-Owen, F., Tuzgöl Dost, M., Bugay, A. & Owen, D.W. (2014). Psikolojik danışman eğitiminde mesleğe ilişkin kişisel eğilimler. Ege Eğitim Dergisi, 15(1), 300-317.Kraut, R., Patterson, M.,Lundmark, V., Kiesler, S., Mukopadhyay, T. & Scherlis, W.(1999). Internet paradox - A social technology that reduces social involvement and psychological well-being. American Psychological Association, 53(9 ),1017-1031.Kuzucu, Y. (2006). Duyguları fark etmeye ve ifade etmeye yönelik bir psikoeğitim programının, üniversite öğrencilerinin duygusal farkındalık düzeylerine, duyguları ifade etme eğilimlerine, psikolojik ve öznel iyi oluşlarına etkisi. Yayınlanmamış doktora tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara.Markert, L. F. & Monke, R. H. (1990). Changes in counselor education admissions criteria. Counselor Education and Supervision, 30, 48-57.Miller, G. A., Wagner, A., Britton, T. P. & Gridley, B. E. (1998). A framework for understanding the wounding of healers. Counseling and Values, (42), 124-132.Muslu Köseoğlu, S. (1994). Psikolojik danışmanların empatik becerilerinin ve kişilik özelliklerinin incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.Ogilvy, C. M. (1994). Social skills training with children and adolescents: a review of the evidence on effectiveness. Educational Psychology, 14(1), 73-83.Öner Altıok, H. (2013). Profesyonel sosyalizasyon teorisine temellendirilen psikoeğitim programının hemşirelik öğrencilerinin sosyal beceri düzeylerine etkisi. Yayınlanmış doktora tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.Pamukçu, B. & Demir, A. (2013). Psikolojik danışma öz-yeterlik ölçeği Türkçe formu’nun geçerlik ve güvenirlik çalışması. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 5(40), 212-221.Rutherford, R.B., Mathur, S.R., & Quinn, M.M. (1998). Promoting social communication skills through cooperative learning and direct instruction. Education and Treatment of Children, 21 (3), 354-369.Segrin, C., Hanzal, A., Donnerstein, C., Taylor, M. & Domschke, T.J. (2007). Social skills, psychological well-being and the mediating role of perceived stres. Anxiety, Stress, & Coping, 20(3), 321-329.Tanhan, F. (2007). Ölüm kaygısı ile baş etme eğitiminin ölüm kaygısı ve psikolojik iyi olma düzeyine etkisi. Yayınlanmamış doktora tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara.Torun, M. (2008). Sosyal beceri eğitiminin erbaş ve erlerin sosyal beceri düzeyine etkisi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.Truax, C. B. & Carkhuff, R. (2007). Toward effective counseling and psychotherapy: Training and practice. London: Transaction Publishers.Turner, R. J. (1981). Social support as a contingency in psychological well-being. Journal of Health and Social Behavior, 22, 357–367.Uzamaz, F. (2000). Sosyal beceri eğitiminin ergenlerin kişilerarası ilişki düzeylerine etkisi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Çukurova Üniversitesi, Adana.Vaughn, S. & Lancelotta, G. X. (1990). Teaching ınterpersonal social skills to poorly accepted students: peer-pairing versus non-peer-pairing. Journal of School Psychology, 28, 181–188.Yüksel, G. (1997). Sosyal beceri eğitiminin üniversite öğrencilerinin sosyal beceri düzeyine etkisi. Yayınlanmamış doktora tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.