Türkiye'de Dış Borcun Sürdürülebilirliği

Yıl 2020, Cilt: 2 Sayı: 2, 1 - 15, 31.12.2020

Tuğba Dayıoğlu Mustafa Burak Gürbüz Yılmaz Aydın

Öz

Dış borçların sürdürülebilirliği diğer ülkeler için olduğu kadar Türkiye için de önem taşıyan bir konudur. Bunun nedenlerinden biri olan birçok ülkenin hem borçlarını ödemek hem de yeniden borç bulmak için IMF ‘in önerdiği sıkı politikaları uygulamak zorunda olmaları takip etmiştir. Sözkonusu yaşanan ekonomik kriz dönemi ve antienflasyonist politikalar dış borçları yeniden sürdürülebilir kılmıştır. Özellikle son zamanlarda siyasette ve ekonomide yaşanan belirsizlikler, artan enflasyon ve düşen GSMH büyüme oranları ile yükselen kamu açıkları dış borç konusunu gündeme getirmiştir. Bu çalışmada öncelikle dış borçların sürdürülebilirliğine değinilmiştir. Daha sonraki bölümde dış borçların sürdürülebilirliği, toplam dış borçlar, ihracat ve Gayri Safi Milli Hasıla değişkenleri 2010-2018 dönemleri için ekonometrik yöntem olan ARIMA modeli oluşturularak sözkonusu geçmiş dönem değerlerinden oluşan değerler ele alınarak 2018-2022 dönemleri için ileriye dönük dört yıllık öngörü yapılmıştır. Bu yıllardan elde edilen oranlar ile borçlanma oranları elde edilmiş ve sonuç olarak ihracat oranında dış borçların sürdürülebilirliği risk taşımazken GSMH için önümüzdeki iki yıl risk sınırı içinde olduğu ancak 2022’ de riskin olmadığı sinyalleri öngörülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Dış Borcun Sürdürülebilirliği, ARIMA model, Öngörü

Kaynakça

• Adıyaman, Ahmet Turan (2006), “Dış Borçlarımız ve Ekonomik Etkileri”, Sayıştay Dergisi, Temmuz-Eylül, sayı 62.
• Aydın, Y. (2016). Finansal Piyasalar, Finansal Pİyasalar ve Kurumlar, Ed. A. Gündoğdu, Seçkin Yayıncılık, Ankara.
• Bilginoğlu, M.A. ve A. Aysu (2008). Dış Borçların Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkisi. Türkiye Örneği, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Sayı: 31, Temmuz-Aralık.
• Dornbusch, R. und S. Fischer (1992). Makroekonomik, Übers. U. K. Schittko, München: Oldenbourg Verlag.
• Ünsal, M. E. (2013). Makro İktisat, Genişletilmiş 10. Baskı, Ankara: İmaj Yayıncılık
• Mankiw, N. G. (2011). Makroökonomik, 6. Auflage, Übers. K. D. John, Stuttgart: Schäffer-Poeschel Verlag.
• Pitchfold, J. (2003). The current account and foreign debt, Routledge, London and New York.
• Raffinot, M. et B. Venet (2003). La balance des paiements, La Découverte, Paris
• Raffinot, M., (2008), La dette des tiers mondes, La Découverte, Paris
• Gürbüz, B., (2012), Sürdürülebilir borçlanmanın eleştirisi: Başka bir sürdürülebilirlik olgusu ve Türkiye örneği, Ekonomik Yaklaşımlar Dergisi, sayı 82, cilt 23, Ankara
• Gürbüz, B; M. Raffinot et B. Venet (2005), Dette publique et intégration dans l'Union Européen: le cas de la Turquie, dans J-C. Verez, “D’un elargissement a l’autre: la Turquie et les autres candidats", L’Harmattan, Paris
• Maliye Bakanlığı (MB), Yıllık Ekonomik Raporları, http://www.maliye.gov.tr., https://www.tcmb.gov.tr/, https://www.federalreserve.gov/