Demokrat Parti Dönemi Maliye Politikası

Yıl 2005, Cilt: 60 Sayı: 01, 29 - 58, 01.01.2005

Nevin Coşar

https://doi.org/10.1501/SBFder_0000001415

Cited By: 8

Öz

Anahtar Kelimeler

-

DEMOKRAT PARTİ DÖNEMİ MALİYE POLİTİKASI

Öz

Demokrat Parti 1950 yılında iktidara geldiğinde, liberal politikalar uygulayarak hızlı büyümeyi hedefledi. Bütçe politikasını iktisat politikasındaki hedefleri bütçe politikasını da belirledi. 1953 yılına dek dünya konjonktürünün ve Marshall Planı çerçevesinde Türkiye'ye gelen yardımların etkisiyle ekonomi hızla büyüdü. Tarım kesimi hızla makineleşti, pazara bağlandı. İhracat arttı. Ancak, Kore Savaşının etkisi geçince, uluslar arası koşullarda meydana gelen gelişmeler, dış kaynakları sınırladı. Hızlı büyüme hedefi emisyon kaynak gösterilerek sürdürüldü. Vergi sistemi ekonomideki gelişmeleri izleyemedi. Vergi kapasitesi
artmasına rağmen vergi yükü azaldı. Bütçe açıkları kronikleşti. Kalkınmanın finansmanı konusu çözümlenemedi.

Anahtar Kelimeler

Bütçe, açık, vergi, Demokrat Parti, dış borç

Kaynakça

• ADLER, John H. (1967), Yabaner Devlet Sektörü Mali Yardımımn Iktisadi Gelişmeye Etki ve Faydalan (ed.: Milliyet Gazetesi ve ESEKHeyeti, Dış Yardım): 67-89.
• AHMAD, Feroz (1994), Demokrasi Sürecinde Türkiye 1945.80 (istanbul: Hil Yayınları).
• AKBANK (1978), Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ekonomisi (istanbul: Akbank).
• AKGÜÇ, Öztin (1992), 100 Soruda Türkiye'de Bankacr17k (istanbul: Gerçek).
• AKYÜZ, Yılmaz (1973), Money and Inflation in Turkey (1950-68) (Ankara: SBF).
• AREN, Sadun (1956), Iktisadi ve Mali Kronik, Iktisat ve Maliye Dergisi, 3:4.
• ARSAN, Üren (1960), Türkiye'de Iç Devlet Borçlan (Ankara: Siya'sal Bilgiler Fakültesi).
• ARZIK, Nimet (1960), Menderes'i Ipe Götürenler (Ankara: Kurtuluş Matbaası).
• AYDEMiR, Şevket Süreyya (1984), Menderes'in Dramı (istanbul: Remzi Kitabevi).
• BAŞKAYA, Fikret (1991), Azgelişmişliğin Sürekliliği (Ankara: imge).
• BAŞKAYA, Fikret (1994), Kalkınma Iktisadımn Yükselişi ve Düşüşü (Ankara: imge).
• BEHRAMOGLU, Namık (1973), Türkiye Amerikan Ilişkileri-Demokrat Parti Döneminde (istanbul:Yar Yayınları). .
• BERKSOY, Taner (1982), "Türkiye'de istikrar Arayışları ve IMF," ERDOST, Cevdet (Ed.), IMF Istikrar Politikaları ve Türkiye (Ankara: Savaş Yayınları).
• BHAGWATI, Jagdish (1984), "Development Economics in Retrospect and Prospect, Special lssue on Development Economics," ODTÜ Gelişme Dergisi, 11/1-2: 49-70.
• BORATAV, Korkut (2003), Türkiye Iktisat Tarihi (Ankara:imge).
• BORATAV, Korkut (1982), Türkiye'de Devletçilik (Ankara: Savaş Yayınları).
• BOZDAG, ismet (1986), Celal Bayar Anlatıyor: Başvekilim Adnan Menderes (istanbul: Tercüman).
• BULUTOGLU, Kenan (1970), Türkiye'de Yabancı Sermaye (istanbul: Gerçek Yayınevi).
• CERRAHOGLU, Piraye (1996), Demokrat Parti Masalı (istanbul: Milliyet Yayınları).
• COŞAR, Nevin (2004), Kriz, Savaş ve Bütçe Politikası 1926-1950 (istanbul: Bağlam).
• DEMiRKAN, Uçar (1979), Türkiye'de Uygulanan Maliye Siyasaları ve Sanayileşme (Ankara: MTK).
• DEMOKRAT PARTi (1951), Yeni Iktidarın Çalışmaları, 22 Mayıs 1950-1 Ağustos 1951 (Ankara).
• DEMOKRAT PARTi (1953), Yeni Iktidarın Çalışmaları 22 Mayıs 1950-22 Mayıs 1953 (Ankara).
• DEMOKRAT PARTi (1954), Kalkınan Türkiye (Ankara).
• DEMOKRAT PARTi (1957), Üç Devir (Istanbul).
• DEVLET iSTATisTiK ENSTiTÜSÜ (1994), Istatistik Göstergeler (1923-91) (Ankara: DiE).
• DOGAN, Mustafa (1957), Adnan Menderes Konuşmaları Gıt 1-2 (istanbul: Ekicigil Matbaası).
• DOGAN, Yalçın (1980), IMF Kıskacında Türkiye 1946-1980 (Ankara: Toplum Yayınevi).
• ERDER, N. / KARAOSMANOGLU, A. / çiliNGiROGLU, A. / SÖNMEZ, A. (2003), Planlı Kalkınma Serüveni (Istanbul: Bilgi Üniversitesi).
• ERGiN, Feridun (1960), "Kredi Siyaseti," Cumhuriyet Gazetesi, 20 Mart.
• ERHAN, çağrı (2002), "ABD ve NATO'yla ilişkiler," ORAN, Baskın (Der.), Türk Dış Politikası (Istanbul: iletişim).
• EROGUL, Cem (1990), Demokrat Parti Tarihi ve Ideolojisi (Ankara: imge).
• ERTUGRULOGLU, Mehmet (1954), "Amortisman ve Kredi Sandığı," SBFDergisi, IX: 4.
• FRANCK, Peter G. (1959), "Türkiye'nin Yeni iktisadi Politikası," Iktisat ve Maliye, 5:12.
• GÖRGÜN, Sevim (1971), "Iktisadi Gelişme ve Türk Vergi Sistemi," Türkiye'de Iktisadi Gelişme Meseleleri (istanbul: istanbul Üniversitesi iktisat Fakültesi).
• GÜLALP, Haldun (1987), Gelişme Stratejileri ve Gelişme Ideolojileri (Ankara: Yurt, Ikinci Basım).
• GÜNÇE, Ergin (1981), "Türkiye'de Planlı Gelişmenin Yirmi Yılı 1960-1980," ODTÜ Gelişme Dergisi, Özel Sayı: 117-132.
• HERSHLAG, Z. Y. 1968, Turkey: The Chal/enge of Growth (Leiden: E.J. Brill, Second Edition).
• iNCE, Macit (2001), Devlet Borçları ve Türkiye (Ankara: Gazi Kitabevi).
• iNSEL, Ahmet (1990), Türkiye Toplumunun Bunalımı (istanbul: Birikim).
• iNSEL, Ahmet (1996), Düzen ve Kalkınma Kıskacında Türkiye (istanbul: Ayrıntı).
• KAZGAN, Gülten / KAZGAN, H. (1964), Türkiye'de Maliye Politikası 1950-1960 (istanbul: istanbul Üniversitesi iktisat Fakültesi).
• KAYRA, Cahit (2002), 38 Kuşağı, Amlar (istanbul: iş Bankası).
• MAliYE BAKANllGI (1995), Bütçe Gider ve Gelir Gerçekleşmeleri (1924.1995), (Ankara:Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğü, gözden geçirilmiş ikinci baskı).
• MALiYE TETKiK KURULU (1954), Türk Ekonomisinin Ana Hatları (Ankara: MTK yayınları).
• MENDERES,Adnan (1990), Bir Devre Damgasını Vuran Nutuklar (istanbul: Mesafe Yayınları).
• OKYAR, Osman (1960), "istikrar Programımız Muvaffak Oldu Mu?," Cumhuriyet, 24 Mart.
• ÖNEROGLU, ilhami (1959), Yabancı Gözüyle Demokrat Türkiye 1950.59 (Ankara: Ege).
• ÖZMEN, Selahattin (1967), Türkiye'de ve Dünyada Iktisadi Devlet Teşekkülleri (Ankara: Sevinç Matbaası).
• SCHMITZ, Hubert (1996), "Azgelişmiş Ülkelerde Sanayileşme Stratejileri: Tarihsel Deneyimden Çıkarılacak Dersler,"
• ŞENSES, F. (Der.), Kalkınma Iktisadı Yükselişi ve Düşüşü (istanbul: iletişim): 255.83.
• SHAW, Stanford (1977), History of the Ottoman Empire and Modern Turkey, vol 2 (London:Cambridge).
• SIMPSON, Dwight J. (1965), "Development As a Process, The Menderes Phase in Turkey," The Middle East journal, 19/2 (Spring).
• SINGER, Morris (1977), The Economic Advance of Turkey 1938-1960 (istanbul: Turkish Economic Society Pub.).
• SÖNMEZ, Atilla (1999), "Türkiye'de 1950 Sonrası Sanayileşme Politikası Üzerine Gözlemler," Bilanço 1923-1998 (Istanbul: Tarih Vakfı).
• SÖNMEZ, Sinan (1998), Dünya Ekonomisinde Dönüşüm (Ankara: imge).
• ŞENSES,Fikret (1996), Kalkınma Iktisadı Yükselişi ve Gerilemesi (istanbul: iletişim).
• TEKELi, Esat (1960), "Kredi Meselesi ve Faiz Hadleri," Cumhuriyet, 27 Haziran.
• TEMEL, Adil (1999), "Büyüme, Ekonomik Yapı Değişmeleri (1946'1997)," Bili:ınço 1923.98 (Istanbul: Tarih Vakfı).
• TEZEL, Yahya S. (1986), Cumhuriyet Döneminin Iktisadi Tarihi (1923-1950) (Ankara: Yurt Yayınları, Genişletilmiş ikinci Basım).
• TOKER, Metin (1990), Demokrasimizin ısmet Paşalr Yılları, Demokrat Partinin Altın Yılları 1950-54 (Ankara: Bilgi).
• TOKER, Metin (1991), Demokrasimizin ısmet Paşalı Yrlları , Demokrat Parti Yokuş Aşağı 1954.57 (Ankara: Bilgi).
• TOKER, Metin (1991), Demokrasimizin ısmet Paşalı Yılları, Demokrasiden Darbeye 1957-60 (Ankara:Bilgi).
• TURGUT, Serdar (1991), Demokrat Parti Döneminde Türkiye Ekonomisi (Ankara).
• Türkiye Büyük Millet Meclisi Zabrt Cerideleri 1950.60 Bütçe Görüşmeleri (Ankara).
• YAŞA, Memduh (1971), Devlet Borçları (istanbul: SermetMatbaası, ikinci Baskı).
• YAŞA, Memduh (1966), Iktisadi Meselelerimiz (istanbul: Sermet Matbaası).
• YAZıCı, Bülent (1954), "Devlet Sektörünün Tamamına Şamil Bir Bütçe," Forum, 1:3.
• YENAL, Oktay (1999), "Türkiye'nin Finans Sistemi," Iktisat Siyasası Üzerinde Incelemeler (Istanbul: iş Bankası).