KİRA DENETİM POLİTİKASI ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME

Yıl 2005, Cilt: 60 Sayı: 4, 213 - 237, 10.02.2015

Yusuf Şahin

Öz

Bu makalede, öncelikle, bize genel bir çerçeve sağlaması için oldukça özet bir şekilde kira denetiminin tanımı, türleri üzerinde durulmakta; ülkemizdeki kira denetiminin tarihi gelişimi ile Türk Borçlar Kanunu Tasarısıyla getirilen düzenlemenin mahiyeti hakkında bilgi verilmektedir. Daha sonra, kira denetimine gidilmesine yönelik bir politikanın nasıl değerlendirilebileceği, bu çerçevede, özellikle, iki adalet kavramı üzerinde durulmakta, kiraların artışının sınırlandırılıp denetim altına alınmasının nasıl bir adalet anlayışına dayandığı ortaya konulmaya çalışılmaktadır. Bir sonraki aşamada ise, bir piyasa ekonomisinde devletin mal ve hizmetlerin fiyatlarını belirlemesinin, bu arada kiraların fiyatlarının belirli bir düzeyde tutulmasının, ne türlü etkilerinin olabileceği, farklı adalet anlayışları açısından tartışılmaktadır. Sonuçta, kiralarının artışının sınırlandırılarak denetim altına alınmasının bir kentleşme politikası olarak nasıl bir işlev görebileceği üzerinde bir değerlendirme yapılmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Kira denetimi, kira denetimi deneyimi, farklı adalet teorileri, kira denetiminin faydaları-zararları, müdahaleciliğin doğası

Kaynakça

• ALTAŞ, Hüseyin (2000), “Kira Parasının Sınırlandırılması,” Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 49/1-4: 97-116.
• Anayasa Mahkemesi Kararı (Esas No: 1963/3, Karar No: 1963/67, Karar Tarihi: 26.03.1963), http://www.anayasa.gov.tr/KARARLAR/IPTALITIRAZ/K1963/K1963-067.htm, 14.02.2005.
• Anayasa Mahkemesi Kararı (Esas No: 2000/26, Karar No: 2000/48, Karar Tarihi: 16.11.2000), http://www.anayasa.gov.tr/KARARLAR/IPTALITIRAZ/K2000/K2000-48.htm, 14.02.2005.
• Anayasa Mahkemesi Kararı (Esas No: 2001/303, Karar No: 2001/333, Karar Tarihi: 19.07.2001), http://www.anayasa.gov.tr/KARARLAR/IPTALITIRAZ/K2001/K2001-333.htm, 16.02.2005.
• ANDERSEN, Hans S. (1998), “Motives for Investments in Housing Rehabilitation among Private Landlords under Rent Control,” Housing Studies, 13/2: 177-200.
• BARRY, P. Norman (2003), Modern Siyaset Teorisi (Ankara: Liberte Yayınları) (Çev.: M. ERDOĞAN ve Y. ŞAHİN).
• BASTIAT, Frederick (2003), “Görünen ve Görünmeyen”, (Çev.: E. AKKURT), Piyasa, 2/6-7: 101- 103.
• BASU, Kaushik/EMERSON, Patrick M. (2003), “Efficiency Pricing, Tenancy Rent Control and Monopolistic Landlords,” Economica, 70: 223-232.
• BASU, Kaushik/EMERSON, Patrick M. (2000), “The Economics of Tenancy Rent Control,” The Economic Journal, 110: 939-962.
• BAUMOL, William J./BLINDER, Alan S. (1998), Economics: Principles and Policy (London: The Dryden Pres, 7. Baskı).
• BERKAN, İsmet (2005), “Bir Baba Anlatıyor,” Radikal, 9 Ocak 2005, s. 3.
• BLOCK, Walter (2005), Rent Control, http://www.econlib.org/library/Enc/RentControl.html, 11.02.2005.
• DEMİR, Ömer/ACAR, Mustafa (2002), Sosyal Bilimler Sözlüğü (Ankara: Vadi Yayınları, 2. Basım). DİNLER, Zeynel (1997), İktisada Giriş (Bursa: Ekin Kitabevi Yayınları, 3. Basım).
• DURGUN, Şenol (2003), “Türkiye’de Devlet Geleneği,” AYKAÇ, Burhan/DURGUN, Şenol/YAYMAN, Hüseyin (der.), Türkiye’de Kamu Yönetimi (Ankara: Yargı Yayınları): 225-236.
• EARLY, Dirk W. (2000), “Rent Control, Rental Housing, and the Distribution of Tenant Benefits,” Journal of Urban Economics, 48: 185-204.
• EARLY, Dirk W./OLSEN, Edgar O. (1998), “Rent Control and Homelessness,” Regional Science and Urban Economics, 28: 797-816.
• ENGELS, Friedrich (1992), Konut Sorunu (Ankara: Sol Yayınları, 2. Baskı) (Çev.: G. Özdural). ERTÜRK, Hasan (1997), Kent Ekonomisi (Bursa: Ekin Kitabevi Yayınları, 2. Baskı).
• FIELD, Barry C./FIELD, Martha K. (2002), Environmental Economics: An Introduction (Boston: McGraw-Hill/Irwin, 3. Baskı).
• GOODAL, Brian (1979), The Economics of Urban Areas (Oxford: Pergamon Pres)
• GÖZLER, Kemal (2003), Anayasa Hukukuna Giriş: Genel Esaslar ve Türk Anayasa Düzeni (Bursa: Ekin Kitabevi Yayınları, 3. Baskı).
• GYOURKO, Joseph (1990), “Controlling and Assisting Privatedly Rented Housing,” Urban Studies, 27/6: 785-793.
• HARVEY, David (2002), “Toplumsal Adalet, Postmodernizm ve Kent,” 20. Yüzyıl Kenti (Der. ve Çev.: B. DURU ve A. ALKAN) (Ankara: İmge Kitabevi, 1. Baskı): 215-249.
• HARVEY, David (2003), Sosyal Adalet ve Şehir (İstanbul: Metis Yayınları, 1. Baskı).
• HEYWOOD, Andrew (1999), Political Theory (London: Macmillan Press Ltd.).
• HOHM, Charles (1983), “The Reaction of Landlords to Rent Control,” AREUEA Journal, 11/4: 504- 520.
• KELEŞ, Ruşen (1992), “Law and Morality as Guarantees against Land Speculation in a Developing Economy,” Turkish Yearbook of Human Rights, 14: 151-163.
• KELEŞ, Ruşen (1998), Kentbilim Terimleri Sözlüğü (Ankara: İmge Kitabevi, 2. Baskı).
• KELEŞ, Ruşen (2002), Kentleşme Politikası (Ankara: İmge Kitabevi, 7. Baskı).
• KELEŞ, Ruşen/GERAY, Cevat/EMRE, Cahit/MENGİ, Ayşegül (1999), Kentsel Toprak Rantının Kamuya Kazandırılması (Ankara: Türkiye Kent Kooperatifleri Merkez Birliği).
• LIND, Hans (2001), “Rent Regulation: A Conceptual and Comparative Analysis,” European Journal of Housing Policy, 1/1: 41-57.
• McFARLENE, Alastair (2003), “Rent Stabilization and the Long-Run Supply of Housing,” Regional Science and Urban Economics, 33: 305-333.
• MISES, Ludwig (1962), Socialism: An Economic and Socilological Analysis (New Haven: Yale University Pres) (Trans.: J KAHANE), http://www.mises.org/books/socialism.pdf, 18.02.2005.
• MISES, Ludwig (2005), Middle-of-the-Road Policy Leads to Socialism, http://www.mises.org/midroad.asp, 17.02.2005.
• O’SULLIVAN, Arthur (2000), Urban Economics (Boston: Irwin McGraw-Hill, 4. Baskı).
• REİSOĞLU, Safa (2002), Borçlar Hukuku (İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım A.Ş., 15. Bası).
• SIMMONDS, Alan G. V. (2002), “Raising Rachman: The Origins of the Rent Act, 1957,” The Historic Journal, 45/4: 843-868.
• TALEN, Emily (2002), “Topluluk Duygusu ve Mahalle Biçimi: Yeni Kentçi Sosyal Öğretinin Bir Değerlendirmesi,” (Çev.: Y. ŞAHİN), Mülkiye, XXVI/233: 143-173.
• TEKELİ, İlhan (2001), Modernite Aşılırken Kent Planlaması (Ankara: İmge Kitabevi, 1. Baskı).
• TUCKER, William (1997), How Rent Control Drive Out Affordable Housing?, Cato Policy Analysis: 274, http://www.cato.org/pubs/pas/pa-274.html, 11.02.2005.
• TURNER, Bryan (1997), Eşitlik (Ankara: Dost Kitabevi) (Çev.: B. S. ŞENER). Türk Borçlar Kanunu Tasarısı, http://www.kgm.adalet.gov.tr/borclarkanunu.htm, 14.02.2005.
• VITALIANO, Donald F. (1985), “Notes and Comments: The Short-Run Supply of Housing Services Under Rent Control,” Urban Studies, 22: 535-542.
• YAYLA, Atilla (2001), Devletçi Zihniyet ve Piyasa Ekonomisi (Ankara: Liberte Yayınları).