Suspension of Execution and Urgent Judicial Proceeding in Administrative Jurisdiction: Celerity Adjustment of Law in Parallel to the Capital

Yıl 2015, Cilt: 70 Sayı: 2, 403 - 433, 21.07.2015

Nazile Yeşilyurt

https://doi.org/10.1501/SBFder_0000002357

Cited By: 3

Öz

In this study, urgent judicial proceeding and suspension of execution included in the Administrative Jurisdiction Procedure Law are compared with the référé model of France. The comparison discloses that any jurisdictional procedure identical with référé does not exist in Turkey. The référé reform provides a variety of immediate measures to be taken by a single judge, reinforces its powers and simplifies the jurisdictional procedures. In the elaboration stage of the reform, an ultimate attention has been paid to protecting fundamental principles of the administrative law, precisely those of the action for annulment. For this reason, a new institution which is distinct from the action for annulment but nevertheless remedies some of its deficiencies has been developed. In contrast with France, the action for annulment has been disabled through being transformed into the urgent judicial proceeding in Turkey. The severity and the multiplicity of conditions make difficult for the judge to suspend the execution of administrative decisions. The institutions that claimed to be similar to European ones have been distorted in order to restrict the judicial review. Thereby, the judicial trial has been adapted to the capital movement, the obstacles which retard the capital accumulation before the judgment or in the phase of execution of the judgment are removed

Anahtar Kelimeler

Urgent judicial proceeding, suspension of execution, principle of ex officio examination, restriction of judicial review, capital accumulation

İdari Yargıda Yürütmenin Durdurulması ve İvedi Yargılama: Hukuka Sermayeye Koşut Hız Ayarı

Öz

Bu çalışmada, İdari Yargılama Usulü Kanunundaki ivedi yargılama ve yürütmenin durdurulması kurumları, Fransa'daki référé (seri yargılama) modeliyle karşılaştırılmıştır. Karşılaştırma, Türkiye'de référé ile özdeş bir yargılama yöntemi bulunmadığını göstermektedir. Référé reformu, tek yargıcın alabildiği acil önlemleri çeşitlendirmiş, yargıcın yetkilerini güçlendirmiş, yargılama yöntemlerini basitleştirmiştir. Reformun hazırlık sürecinde, idare hukukunun ve özellikle iptal davasının ilkesel kazanımlarını korumaya özen gösterilmiştir. Bu nedenle, iptal davasından ayrı fakat onu tamamlayan yeni bir kurum tasarlanmıştır. Türkiye'de ise, iptal davası ivedi yargılamaya dönüştürülerek etkisizleştirilmektedir. Yürütmenin durdurulmasına ilişkin koşulların ağırlığı ve çokluğu, yürütmenin durdurulması kararı verilmesini zorlaştırmaktadır. Avrupa'dan örneksendiği ileri sürülen kurumlar, yargı denetimini sınırlamak amacıyla çarpıtılmaktadır. Böylece, yargılama sermaye hareketine koşut bir hıza uyarlanmakta, yargılama öncesinde veya yargı kararlarının uygulanması aşamasında ise sermaye birikiminin hızını kesen engeller kaldırılmaktadır.

Anahtar Kelimeler

İvedi yargılama, yürütmenin durdurulması, re‟sen inceleme ilkesi, yargı denetiminin sınırlanması, sermaye birikimi

Kaynakça

• Özdemir, Ali Murat ve Ketizmen, Muammer (2014), “Giriş ya da Sonuç Yerine 1: Yeni Teşebbüsleri Beklerken”, Özdemir, Ali Murat ve Ketizmen, Muammer (Der.), Türkiye’nin Hukuk Sisteminde Yapısal Dönüşüm (Ankara: İmge Kitabevi):15-44
• Azrak, Ali Ülkü, “Yargı ve İdare: İki Fonksiyonun Karşılaştırılması Üzerine Bir Teorik Deneme”, İÜHFM, 34 (1-4): 129-155.
• Balaban, Osman (2011), “İnşaat Sektörü Neyin Lokomotifi?”, Birikim, 270: 19-26
• Bouvier, Philippe (2008), “Les Procédures d‟urgence devant les juridictions administratives”, Olivier Gohin (Der.), Les procédures d’urgence: approche comparative (Paris: Éditions Panthéon-Assas): 189-200.
• Braibant, Guy (1992), “Le rôle du Conseil d‟État dans l‟élaboration du droit”, Mélanges René Chapus (Paris: Montchrestien): 91-102.
• Bülbül, Erdoğan (2002), “Fransız İdari Yargılama Hukukunda İvedi Yargılama Usulleri Reformu”, Danıştay ve İdari Yargı Günü, Sempozyum, Ankara, 10-11 Mayıs 2002, (Ankara: Danıştay Başkanlığı Yayını): 63-95.
• Candan, Turgut (2011), “Reform mu? Deform mu? Ya da Nedir?”, http://www.yargitay.gov.tr/abproje/belge/sunum/conf1/Candan_ReformDeform.pdf (20.12.2014).
• Chapus, René (2008), Droit du contentieux administratif (Paris: Montchrestien), 13ème édition.
• Connil, Damien (2012), L’office du juge administratif et le temps (Paris: Dalloz - Nouvelle Bibliothèque de Thèses), vol 114.
• Desfonds, Laurence (2006), Langage et conceptualisation du contentieux provisoire des décisions administratives (Aix-en-Provence: PUAM).
• Duran, Lütfi (1982), “İdarî Yargı Adlîleşti”, İHİD, Sarıca’ya Armağan, 3 (1-3): 53-83.
• Duran, Lütfi (1988), Türkiye Yönetiminde Karmaşa (İstanbul: Çağdaş Yayınları).
• Erbil, Ömer (13.11.2014), “„İnşaat‟ Yargıyı Bu Yöntemlerle Boşa Çıkarıyor”, Radikal, http://www.radikal.com.tr/cevre/insaat_yargiyi_bu_yontemlerle_bosa_cikariyor-1229736 (20.11.2014).
• Erkut, Celal (2003), “İdari Yargının Yeniden Yapılandırılmasında Yargılama Hukuku Kurallarının Etkinleştirilmesi Sorunu", İdari Yargının Yeniden Yapılandırılması ve Karşılaştırmalı İdari Yargılama Usulü Sempozyumu, Ankara, 11-12 Mayıs 2001, (Ankara, Danıştay Başkanlığı Yayını No. 63): 7 vd.
• Fouletier, M. (2000), “La Loi du 30 juin 2000 relative au référé devant les juridictions administratives”, RFDA, 16 (5): 963 vd.
• Gentot, Michel (1999), “Le Conseil d‟Etat régulateur du contentieux administratif”, Rev. Adm., num. spéc., Évolutions et révolutions du contentieux administratif: 4-9.
• Goerens, Jean-Mathias (2008), “Les Procédures d‟urgence devant les juridictions administratives”, Olivier Gohin (Der.), Les procédures d’urgence: approche comparative (Paris: Éditions Panthéon-Assas): 200-214.
• Gülan, Aydın (2003), “Fransa‟da İdari Yargının Etkinliğini Sağlama Arayışları”, İdari Yargının Yeniden Yapılandırılması ve Karşılaştırmalı İdari Yargılama Usulü Sempozyumu, Ankara, 11-12 Mayıs 2001, (Ankara, Danıştay Başkanlığı Yayını No. 63): 23-29.
• Gözler, Kemal (Ekim 2014), “Sulh Ceza Hâkimlikleri ve Tabiî Hâkim İlkesi: „Sahur Operasyonu‟ Hakkında Bir Açıklama”, Güncel Hukuk: 46-49.
• Harvey, David (2004), “Yeni Emperyalizm: Mülksüzleşme Yoluyla Birikim” (çev. Evren Mehmet Dinçer), Praksis, 11: 23-48.
• Harvey, David (2012), Asi Şehirler: Şehir Hakkından Kentsel Devrime Doğru (İstanbul: Metis Yayınları) (Çev. ve sunuş: Ayşe Deniz Temiz).
• Karahanoğulları, Onur (2011), “İdarenin Yargısal Denetimine Yönelik Anayasa Değişiklikleri ve Takdir Yetkisinin Yargısal Denetimi”, Mülkiye Dergisi, 35 (270): 43-64.
• Kaya, Alp Yücel (2011), “Neoliberal Mülkiyet ya da „Acele Kamulaştırma‟ Nedir?”, Toplum ve Bilim, Biyopolitika Özel Sayısı, 122: 194-236.
• Kıratlı, Metin (1966), “Yürütmenin Durdurulması”, AÜSBFD, 21 (4): 173-196.
• Kunter, Nurullah (1989), Ceza Muhakemesi Hukuku (İstanbul: Yaylacılık Matbaası), 9. Bası.
• Pacteau, Bernard (2000), “La réforme des procédures d‟urgence: le nouveau référé administratif vu de l‟intérieur: la loi du 30 juin 2000, une reforme exemplaire”, RFDA: 956 vd.
• Pacteau, Bernard (2010), Manuel de contentieux administratif (Paris: PUF), 2ème édition.
• Piasecki, Julien (2008), L’office du juge administratif des référés: entre mutations et continuité jurisprudentielle, (doktora tezi – Université du Sud - Toulon Var), https://tel.archivesouvertes.fr/tel-00370824/document (20.11.2014).
• “Rapport du groupe de travail du Conseil d‟Etat sur les procédures d‟urgence” (2000), RFDA: 941 vd.
• Sancar, Mithat (1990), “İdari Yargılama Usulü Kanununun 10 ve 11. Maddeleri Bağlamında İptal Davalarında Süre”, AİD, 23 (1): 69-88.
• Şengül, Tarık H. (2013), “Direnişin Ardından: Gezi Parkı Başkaldırısı Ertesinde Kent ve Siyaset”, http://haber.sol.org.tr/devlet-ve-siyaset/direnisin-ardindan-gezi-parki-baskaldirisiertesinde-kent-ve-siyaset-haberi-77713 (1.8.2014).
• Toker, Çiğdem (20.9.2014), “Parayı Veren doğayı Katleder”, Cumhuriyet, http://www.cumhuriyet.com.tr/koseyazisi/121349/Parayi_Veren_Dogayi_Katleder.html (22.10.2014).
• Toker, Çiğdem (12.11.2014), Torba Kamulaştırma Dönemi”, Cumhuriyet, http://www.cumhuriyet.com.tr/koseyazisi/139637/Torba_Kamulastirma_Donemi.html (25.12.2014).
• Uler, Yıldırım (1990), “İdari Yargıda Dava Süresi”, I. Ulusal İdare Hukuku Kongresi, Birinci Kitap, İdari Yargı (Ankara: Danıştay Yayınları): 209-262.
• “Yıldız”dan nükleerde sevindirici açıklama” başlıklı haber (2012), http://www.akkunpp.com/yildizdan-nukleerde-sevindirici-aciklama (27.12.2014).
• “Orman Bakanı hala anlamadı: Neden HES'lere karşısınız?” başlıklı haber (12.10.2014), Birgün, http://www.birgun.net/news/view/orman-bakani-hala-anlamadi-neden-heslerekarsisiniz/7075 (27.12.2014).