Emtia Finansallaşmasına Borsa İstanbul ve Petrol Bağıntısı Açısından Bir Bakış

Yıl 2020, Cilt: 75 Sayı: 2, 687 - 714, 27.05.2020

Beyza Mina Ordu Akkaya

https://doi.org/10.33630/ausbf.694152

Öz

Kurumsal finansal yatırımcıların 2000’li yılların başı ile birlikte emtia piyasalarına yoğun biçimde yatırım yapması yeni bir olguyu doğurmuş ve bu olgu emtianın finansallaşması olarak adlandırılmıştır. Finansallaşma hipotezini savunanlar, aynı anda birçok piyasaya yatırım yapan kurumsal yatırımcıların,
piyasalar arasındaki bağıntıyı kuvvetlendirdiğini iddia ederler. Öte yandan; bir diğer grup ise artan bağıntının konjonktürel olduğunu ve 2008 krizinden sonra küresel ekonomideki yavaşlık olduğunu ifade eder. Bu çalışmada Borsa İstanbul’a (BIST) gelen haftalık yabancı yatırım portföy yatırım tutarı kullanılarak,
finansallaşma olgusu BIST ve petrol fiyatları özelinde incelenmiştir. Öncelikle, BIST100 endeksi ve WTI Cushing petrol fiyatları arasındaki asimetrik zamana bağlı koşullu korelasyon hesaplanmış, sonra bu korelasyonun yabancı portföy yatırımı ile mi yoksa konjonktürel olarak mı arttığı kantil regresyon kullanarak
incelenmiştir. Sonuçlar, finansallaşmayı desteklememekle birlikte; aksine artan bağıntının konjonktürel olduğunu göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Emtia, Yabancı portföy yatırımları, Konjonktür dalgalanmaları, Gelişen piyasalar, Finansallaşma

Financialization of Commodities or Business Cycle? An Aspect from Borsa İstanbul and Oil Relationship

Öz

Institutional financial investors started to invest in commodity markets intensively by the beginning of 2000’s, and this phenomenon is referred to as financialization of commodities. Financialization hypothesis proponents argue that, institutional investors who invest in multiple markets connect these markets more strongly. On the other hand, another group of researchers contend, business cycle is the underlying reason for increasing correlations. Financialization of oil hypothesis is tested from an emerging market perspective via employing foreign portfolio investment in Borsa Istanbul (BIST). The analysis has two stages; first we compute asymmetric dynamic conditional correlation between BIST and oil and then examine whether the increase in
correlation is due to business cycle or institutional investment via employing quantile regression. Our results do not support financialization argument and show the increase in correlation is attributable to business cycle.

Anahtar Kelimeler

Commodities, Foreign portfolio investment, Business cycle, Emerging markets, Financialization

Kaynakça

• Referans 1 Akkaya, Yıldız ve Refet Gürkaynak (2012), “Cari açık, bütçe dengesi, finansal istikrar ve para politikası: Heyecanlı bir dönemin izi.”, İktisat İşletme ve Finans, 27(315), 93-119.