What Can We Say About Gender Discrimination in Medicine? A Limited Research From Turkey

Yıl 2010, Cilt: 63 Sayı: 1, 1 - 8, 01.01.2010

İlknur Genç Kuzuca Berna Arda

https://doi.org/10.1501/Tipfak_0000000758

Öz

Anahtar Kelimeler

-

Tıpta Cinsiyet Ayrımcılığı Hakkında Ne Söyleyebiliriz? Türkiye’ den Sınırlı Bir Araştırma

Öz

Bu makale “Türkiye’ de tıpta uzmanlık dallarının seçiminde ve akademisyenlikte cinsiyete dayalı yaklaşımların
etkili olup olmadığı” sorusu üzerine kurgulanmış bir çalışmaya dayanmaktadır. Çalışma
deseni niceliksel ve niteliksel iki araştırma içermektedir. Bu amaçla Sağlık Bakanlığı ve üniversitelere
bağlı tıp fakültelerinde görev alan hekimlerin kadın erkek oranları araştırılmıştır. Verilere SPSS 11.5
İstatistik paket programı kullanılarak, Pearson ki kare testi ile uygulanmıştır. Araştırmada kadın ağırlıklı
ve erkek ağırlıklı dallardaki asistanlık, uzmanlık ve akademisyenlik aşamalarındaki kadın hekimlerle
yarı yapılandırılmış görüşme tekniği kullanılmış, toplam 26 hekimle derinlemesine görüşmeler
de yapılmıştır.
Kadın hekimlerin erkek hekimlere göre çok az farkla da olsa daha fazla uzmanlaştığı anlaşılmaktadır.
Kadın hekimlerin ve erkek hekimlerin belli uzmanlık alanlarında dağıldığı, bazı uzmanlık alanlarının
neredeyse tamamen erkek hekimlerden oluştuğu ve cinsiyete dayalı bir ayrımcılık bulunduğu istatistiksel
olarak gösterilmiştir.
İncelenen yirmi sekiz uzmanlık alanının on ikisinde kadın hekimlerin oranı kritik eşik kabul edilen %
33 ün altındadır. Yirmi sekiz uzmanlık alanının tamamında erkekler % 33 ve üzerinde temsil edilmektedir.
Bu sonuçtan hareketle kadınlara özgü bir uzmanlık alanı olduğu söylenemezken, tersi, yani
erkeklere özgü uzmanlık alanları bulunduğu söylenebilir.
Kadınlar mesai saatleri düzenli olan, nöbeti olmayan, akademik ilerlemelerinde engel bulunmayan,
dışlanmayacaklarını düşündükleri uzmanlık alanlarına yönelmektedirler. Özellikle cerrahi uzmanlık
alanlarında kadınların sayısı sınırlıdır. Araştırmamız eğitim ve meslek hayatları boyunca kadınların
cinsiyete bağlı ayrımcılıkla karşılaştıklarını niteliksel olarak da ortaya koymuştur.

Anahtar Kelimeler

Cinsiyet Ayrımcılığı, Tıpta Uzmanlık Dalları, Cam Tavan, Kadın Çalışmaları, Türkiye

Kaynakça

• Franzoi SL: Social Psychology .3rd Ed. 5- Dökmen YZ: Toplumsal Cinsiyet, Sosyal newYork: Mc Grow Hill 2003:123
• Vehid S, Köksal S, Erginöz E, Yetişyiğit T., (2001) ‘‘ The role of having physician in family on selecting medical education.’‘ Cerrahpaşa J Med; 32 (2): 91-96.
• Üşür S: ‘‘Türk Kadını ve Fırsat Eşitliği: Pa- nel: 30.05.2003, Başkent Üniversitesi Strate- jik Araştırmalar Merkezi, www.sam.başkent. edu.tr/arsiv.html (in Turkish)
• Neumann. A. ‘‘  The Science Glass Ceil- ing: Academic Women Scientists and The Struggle To Succeed ‘‘ Contemporary Socıology-A Journal Of Reviews ; 2006; 35 (2): 144. Psikolojik Açıklamalar, İstanbul:Sistem Ya- yıncılık; 2004: 42 (in Turkish).
• Stein RH: ‘‘Yüksek Öğretimde Bilim Kadın- ları: Demokratik Alman Cumhuriyeti Ör- neğinden Edinilen Deneyimler. Dönüşüm Sürecinde Ortaya Çıkan Değişiklikler’’, 8- Etker Ş, DinçG: “Cumhuriyet’in İlk kadın Akademik Yaşamda Kadın , Ed. Coşkun, H., Ankara: Türk Alman Kültür İşleri Ku- rulu Yayın Dizisi İçinde. 1996: s. 144-149. ( in Turkish)
• Dölen E: “Cumhuriyet’in İlk 15 Yılında İstan- bul Üniversitesi’nde Kız öğrenciler”. Sağlık Alanında Türk Kadını; Cumhuriyet’in ve Tıp Fakültesi’ne Kız Öğrenci Kabulünün 75.Yılı (Ed.: N Yıldırım). İstanbul: Novar- tis,1998: 8-47.(in Turkish) Cerrahları”, Sağlık Alanında Türk Kadını; Cumhuriyet’in ve Tıp Fakültesi’ne Kız Öğrenci Kabulünün 75.Yılı (Ed. N Yıldı- rım). İstanbul: Novartis, 1998: s. 48-59. (in Turkish)