Yusuf el-Hâl’in Şiirlerinde Dilsel Sapma Estetiği

Yıl 2023, Cilt: 5 Sayı: 1, 183 - 212, 09.04.2025

Hamdo Elhuseyin

Öz

Dilsel değişim veya sapma/ kayma olgusu aynı anda hem eski hem de modern dil olgularından biridir. Antik çağlardan bu yana gramerciler şairlerin hatalarını ve bilinen dil kurallarından sapmalarını takip etmekle meşgul olmuşlardır. Bu araştırmada, Şair Youssef Al-Khal’in şiirlerinden çıkarımlar yapılarak ispatlar sunulmuştur. Ardından bu olgu retorik olarak analiz edilip şiirin genel bağlamıyla ilişkilendirilerek bu değişimin ve sapmanın modellerine ilişkin uygulamalı analitik ve retorik bir çalışma yapılmıştır. Çalışmanın amacı, şiirsel metnin güzelliğinin ve zenginliğinin boyutunu göstermek ayrıca modern şiirdeki sapma olgusuna ve şairler arasındaki kullanımlarına ilişkin genel bir algıyı ortaya çıkarmaktır. Araştırma giriş ve dört bölümden oluşmaktadır. İlk bölümde şairin hayatı, fikir dünyası ve yazın dünyasındaki etkileri anlatılmıştır. Ayrıca sapma kavramından bahsedilmiştir. İkinci bölümde, kullanımda asıldan sapma olgusunu; üçüncü bölümde ise sıralamadan sapma, bağdaşıklıktan sapma gibi üslup olguları ele alınmıştır. Metafor ve imgelerin incelendiği son bölümde ise anlamsal sapma konusu ele alınmıştır. Araştırma sonuç kısmında, önemli bulgular elde edilmiştir. Ayrıca araştırmada başvurulan kaynak ve referansların bir listesi sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Adul , Dil Kayması , Youssef Al-Khal , Estetik

Kaynakça

• الخال، يوسف: الأعمال الشعرية الكاملة، دار العودة، بيروت، الطبعة الثانية 1979 .
• سارتر، جان بول: ما الأدب ، ترجمة محمد غنيمي هلال، دار العودة، بيروت 1984 م
• السعدني، مصطفى: البنيات الأسلوبية في لغة الشعر العربية الحديث، منشأة المعارف بالإسكندرية، بلا تاريخ.
• سليمان، فتح الله أحمد: الأسلوبية، الدار الفنية 1990 .
• ظبيان، نشأة: حركة الإحياء اللغوي في بلاد الشام، دار التقدم، دمشق، 1976 .
• عبد المطلب، محمد: البلاغة والأسلوبية، الهيئة المصرية العامة للكتاب، 1984 .
• الغلاييني، مصطفى: جامع الدروس العربية، تحقيق: محمد أسعد نادري، المكتبة العصرية، بيروت، الطبعة التاسعة والثلاثون، 2001 .
• المسدي، عبد السلام: الأسلوبية والأسلوب، دار سعاد الصباح، الطبعة الرابعة 1993 .
• الورقي، السعيد: لغة الشعر العربي الحديث، دار المعرفة الجامعية 1997 .
• ميري، سوزان: الجملة في أسلوب القصة القصيرة القرآنية، كلية الآداب، رسالة ماجستير، جامعة حلب، 1999 .
• ويس، أحمد: الانزياح بين النظريات الأسلوبية والنقد العربي القديم، كلية الآداب، رسالة ماجستير، جامعة حلب، 1995