İmam Kermâstî'nin el-Mutavvel'e Yazdığı Haşiyede Takip Ettiği Yöntem

Yıl 2024, Cilt: 6 Sayı: 2, 267 - 296, 14.04.2025

Abdulkader Badlah

Öz

Belâgat, Arap dilinin güzelliğini ve canlılığını ortaya koyan bir ilim dalıdır. Eski ve modern dönem âlimleri, belâgat ilmini büyük bir ilgiyle incelemişlerdir. Özellikle Kur’ân'daki belâgat ile ilgili birçok kitap ve eser telif edilmiştir. Aynı şekilde, şiir ve edebiyat kitapları da belâgat ilminin etkisi altında kalmıştır. Bu çalışmada meşhur bir Türk âlimi olan Yusuf bin Hüseyin el-Kermâstî'nin Hâşiye ale’l-Mutavvel Şerhu Telhîsi’l-Miftâh adlı belâgat ilmiyle alakalı yazdığı el yazması incelenecektir. Bu eser ilk defa tahkik edilecek olup daha önce gün yüzüne çıkarılmamıştır. Bu makalede, İmam el-Kermâstî'nin, el-Mutavvel üzerine yazdığı hâşiyesindeki metodolojinin incelenmesi amaçlanmıştır. Ayrıca, el-Mutavvel üzerine yazılmış hâşiyeleri ve el-Kermâstî'nin kısa bir biyografisine de yer verilmiştir. Bu çalışma, ilmu’l-me'ânî üzerine odaklanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Kermâstî , Hâşiye , el-Mutavvel , Belâgat

Kaynakça

• أبجد العلوم، صديق بن حسن القنوجي، دار الكتب العلمية-بيروت. 1423 ه - 2002 م
• إيضاح المكنون، لإسماعيل البغدادي، دار إحياء التراث العربي -بيروت. 1463 ه - 1945 م
• حاشية على المطول شرح تلخيص المفتاح، للإمام الكرماست/مخطوط 906 ه- 1500 م
• سنن الترمذي، محمد بن عيسى الترمذي، دار إحياء التراث العربي – بيروت 1395 ه - 1975 م
• السيرة الحلبية، علي بن برهان الدين الحلبي، دار المعرفة-بيروت 1427 ه- 2007 م