Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

“Haseeb Karim al-Din” ve “Anas al-Wujud ve Sevgilisi al-Ward Fi’l-Akmam” Hikayeleri Örneğinde Binbir Gece Masallarında Zamanın Yapısı

Yıl 2021, Cilt: 3 Sayı: 2, 199 - 220, 08.04.2025

Öz

Binbir Gece Masallarının çerçeve yapısı, anlatı zamanının oluşumuna etkisini bırakmıştır. Böylece masalların zamansal yapısı kitabın ilk metinsel eşiğinden ortaya çıkmıştır. Çünkü kitabın adı, Şehrazad'ın masallarını anlatırken geçirdiği gece sayısıyla ilişkilendirilmiştir.
Bu araştırma, söz konusu zamanın yapısını; geri dönme ve beklenti tekniklerinin kullanılmasıyla anlatının hareketini geçmiş, şimdiki zaman ve gelecek arasında salınan bir dalgalanma hareketi haline getiren masallardaki kronolojik düzen mekanizmalarının incelenmesi yoluyla ele alacaktır. Önce teknikler (eleme, özet, betimleyici duraklama ve sahne) kullanılarak hızlı ve yavaş arasında değişen masalların anlatı ritmi üzerine, daha sonra zaman arasındaki ilişkinin temel tezahürlerinden biri olan anlatı sıklığı veya tekrarı üzerine bir inceleme yapılacaktır.
Bu araştırma, anlatı zamanı konusunda anlatı bilimi araştırmalarının bulgularına, özellikle de Fransız araştırmacı Gerard Genette’nin çabalarıyla üretilenlere dayandırılmıştır.

Kaynakça

  • - تناوبت في الحكايات عناصر الإيقاع الزمني، وتنوعت وهي )الترتيب، المدّة، التواتر(، ما منح الحركة للسرد. وتراوح الإيقاع بين السرعة، باستخدام تقنية )الحذف، والمجمل(، والبطء باستخدام تقنية )المشهد، والوقفات الوصفية(. -جاءت الحكايات سخيّة بالوصف، وقد شكَّلت هذه الوقفات الوصفية، استراحة للسرد، ووقفة للحكاية يتعطل فيها الزمن. المصادر:
  • - ألف ليلة وليلة، مصر، مطبعة سعيد علي الخصوصي، مقابلة ومصححة على النسخة المطبوعة بمطبعة بولاق سنة ١٢٨٠ ه .
  • - ابن النديم، )محمد بن اسحق(: الفهرست، تحقيق رضا تجن دد، طهران، ١٩٧١ م.
  • - المسعودي )أبو الحسن بن علي(: مروج الذهب ومعادن الجوهر، بيروت، دار الأندلس، ١٩٧٥
  • - مهدي، محسن: كتاب ألف ليلة وليلة من أصوله العربية، ليدن، بريل، ١٩٨٤ م. المراجع:
  • - إبراهيم، عبد الله: النثر العربي القديم، بحث في البنية السردية، المجلس الوطني للثقافة والفنون والتراث، قطر، الطبعة الأولى، ٢٠٠٢ م.
  • - إبراهيم، عبد الله: موسوعة السرد العربي، مؤسسة محمد بن راشد آل مكتوم، الإمارات العربية، الطبعة الأولى، ٢٠١٦ م.
  • - جينيت، جيرار: خطاب الحكاية بحث في المنهج، ترجمة محمد معتصم وآخرون، المجلس الأعلى للثقافة، الطبعة الثانية، ١٩٩٧
  • - تودورف، تزفيتان: الشعرية، ترجمة شكري المبخوت، ورجاء بن سلامة، دار توبقال للنشر، الطبعة الثانية، ١٩٩٠ م.
  • - زيتوني، لطيف: معجم مصطلحات نقد الرواية، مكتبة لبنان ناشرون، دار النهار للنشر، الطبعة الأولى ٢٠٠٢ م.
  • - تودورف، تزفتان: مقولات السرد الأدبي، ترجمة: الحسين سحبان، وفؤاد صفا، طرائق تحليل السرد الأدبي، منشورات اتحاد كتاب المغرب، ط ١ ، ١٩٩٢ م.
  • - القلماوي، سهير: ألف ليلة وليلة، مكتبة الدراسات الأدبية، دار المعارف، مصر، ١٩٥٩
Toplam 12 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Arap Dili, Edebiyatı ve Kültürü
Bölüm Araştırma Makaleleri
Yazarlar

Amnah Omar Bu kişi benim 0000-0003-3986-7333

Yayımlanma Tarihi 8 Nisan 2025
Gönderilme Tarihi 20 Aralık 2021
Yayımlandığı Sayı Yıl 2021 Cilt: 3 Sayı: 2

Kaynak Göster

Chicago Omar, Amnah. ““Haseeb Karim al-Din” ve ‘Anas al-Wujud ve Sevgilisi al-Ward Fi’l-Akmam’ Hikayeleri Örneğinde Binbir Gece Masallarında Zamanın Yapısı”. Aydın Arapça Araştırmaları Dergisi 3, sy. 2 (Nisan 2025): 199-220.

All site content, except where otherwise noted, is licensed under a Creative Common Attribution Licence. (CC-BY-NC 4.0)

by-nc.png