Durr-i Mufassal

Yıl 2024, Sayı: 2, 51 - 58, 23.09.2024

Nesrin Feyzioğlu , Izzat Matyakubov

https://doi.org/10.5281/zenodo.13829564

Öz

Her bir dönem ve her bir zaman zengin mirasını, geleneklerini, ev yaşamını yazıtlarla, kitabelerle, ritimlerle kendinden sonraki nesillere aktarır. Bunları boyayan uzmanlar bu yazı ve ritimlerin hangi döneme ait olduğunu söyleyebilmektedir. Yazılar insana bir şeyin anlamını veriyorsa içindeki ritimler de o zamanın zihindeki tazeliğini ve durumunu anlatır. Yazılar, işaretler insana bir şeyler ifade ediyor, unuttuğunu hatırlatıyordu. Bu işaretler farklıydı: Tehlikeye karşı uyardılar, ışığa çağırdılar, kaybolmamanın yollarını gösterdiler vb. Makalemizde, Türk halklarının bilim adamlarının oluşturduğu, zamanında pek fazla rağbet görmeyen, ancak benzersiz bir sistem biçimine getirilmiş ve daha sonra Avrupa tarafından kendi sistemi gibi benimsenen "Durr-i mufassal" (دورمافصل فارابی Durr-i mufassal) sisteminden bahsediliyor ve şu anda tüm dünya tarafından kullanılmaktadır. Ancak yüzyıllar boyunca yapılan çeşitli savaşlar, ani zaman değişimleri ve kısmen bize ulaşan araştırmalar, Türk bilim adamlarının yaptığı keşiflerin zamanla değerini kaybetmediğini göstermiştir.

Anahtar Kelimeler

Fârâbî’nin mûsikîsi, Ud, Tambur, Ney, Ritim, Durr, mufassal, "Bilimlerin Sınıflandırılması Üzerine" (Iḥṣāʾü, "Büyük Müzik Kitabı" (Kitâbü, "Müziğe Giriş" (Methal fil Mûsikî), " Ritim ve Usuller" (Kitâbü, İsfahan, Hamadan

Teşekkür

İlginiz için teşekkürler.

Kaynakça

• Hüseyin Akpınar, Musikişinās Bir Filozof Olarak Farabı 2001, S.180-181
• Fârâbî, Ilimlerin Sayımı, Çev.: Prof. A. Ateş, Maarif Vek. Yay.: Şark Islâm Klasikleri: 22, 1990, S. 104-105
• Henry George Farmer, Historical Facts For The Arabian Musical Influence, Dijital Yayın Tarihi 2005/07/5, S.77
• Kamer Güngör. Nota Yazisinin Tarihsel Gelişimi, 2015, S 85
• Otanazar Matyakubov, Og’zaki An’anadagi Professional Muzika Asoslariga Kirish,1983, S.13
• Süleyman Tülücü. Fârâbî Bibliyografyasi”Na Bazi Ilâveler- Iii. 2003, S.8-9
• A.Kemal Üçok. Fârabînin Udu Ve Eski Ve Yeni Ud Hakkında Bazı Mütalealar, Türk Tıb Tarihi Arkivi Cilt 5. No. 18 . 1940, S.56-57
• Etem Ruhı Üngör, Uluslararası İbn Türk, Harezmi, Farâbî, Beyrûnî Ve İbn Sina Sempozyumbildirileri, Farâbî'nin Müzik Yönü, 1985, S. 80-81
• T.S. Vizgo. Muzikalniye Instrumenti Sredniy Azii, 1980 Y, S.7