Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretiminde Söz Varlığı ve Sözcük Öğretimi Üzerine Bir Değerlendirme: 1981-2021 Lisansüstü Tezler

Yıl 2021, Cilt: 6 Sayı: 1, 103 - 120, 01.03.2021

Sedat Erol

Öz

Bu araştırmanın amacı 1981-2021 yılları arasında yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde söz varlığı ve sözcük öğretimi üzerine hazırlanan lisansüstü tezlerin araştırma eğilimlerini belirlemek ve betimlemektir. Bu amaç doğrultusunda, Yüksek Öğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi veri tabanından 83 yüksek lisans, 15 doktora olmak üzere toplam 98 tez lisansüstü teze ulaşılmıştır. Nitel veri analizi tekniklerinden içerik analizinin kullanıldığı araştırma kapsamında ulaşılan 98 lisansüstü tez; yılına, türüne, konu alanına, araştırma yöntemine, çalışılan dil seviyesine, veri toplama araçlarına ve analiz yöntemlerine göre incelenmiş ve sınıflandırılmıştır. Araştırma sonucunda, yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde söz varlığı ve sözcük öğretimi üzerine ilk lisansüstü tezin 2004 yılında yazıldığı, lisansüstü tezlerin son yıllarda yoğunlaştığı tespit edilmiştir. İncelenen çalışmalarda yöntem, teknik ve materyal kullanımı ile ders kitaplarında söz varlığı konularının öne çıktığı, daha çok nitel yöntemlerin tercih edildiği ve çalışmaların daha çok temel (A1-A2) ve orta (B1-B2) seviyeye odaklandığı sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

yabancı dil, Türkçe, Söz varlığı, Sözcük öğretimi, Lisansüstü tez

Kaynakça

• Akkaya, A. ve Erol, S. (2019). “Türkiye’de Öğrenim Gören Arap Öğrencilerin Türkçe Temel Düzeyde Yaşadığı Dil Bilgisi Sorunları”. Journal of History School, 12(40), 549-559.
• Aksan, D. (1996). Türkçenin Sözvarlığı. Ankara: Engin Yayınevi.
• Barın, E. (1992). Yabancılara Türkçenin Öğretiminde Bir Metod Denemesi. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Barın, E. (2003). “Yabancılara Türkçenin Öğretiminde Temel Söz Varlığının Önemi”. Tübar, 13, 311- 317.
• Berg B. L., & Lune H. (2015). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. (Çev. Hasan Aydın). Eğitim Yayınevi.
• Biçer, N. (2017). “Yabancılara Türkçe Öğretimi Alanında Yayınlanan Makaleler Üzerine Bir Analiz Çalışması”. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 27, 236- 248.
• Büyükikiz, K. K. (2014). “Yabancılara Türkçe Öğretimi Alanında Hazırlanan Lisansüstü Tezler Üzerine Bir İnceleme”. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(25), 203-213.
• Büyükikiz, K. K. ve Hasırcı, S. (2013). “Yabancı Dil Olarak Türkçenin Öğretiminde Sözcük Öğretimi Üzerine Bir Değerlendirme”. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10(21), 145-155.
• Creswell, J. W. (2017). Araştırma Deseni. (Çev. Murat Bursal- Çev. Ed. Selçuk Beşir Demir). Ankara: Eğiten Kitap.
• Çelebi, C., Ergül, E., Usta, B. ve Mutlu. M. (2019). “Türkiye’de Yabancılara Türkçe Öğretimi Alanında Hazırlanmış Lisansüstü Tezler Üzerine Bir Meta-Analiz Çalışması”. Temel Eğitim Dergisi, 1(3), 39-52.
• Çevirme, H., ve Koçak, S. (2018). “Yabancı Dil Olarak Türkçenin Öğretiminde 2015-2017 Yılları Arasında Yapılan Akademik Makalelerdeki Eğilimler”. Current Database in Education (Ed. Ş. Gerçek), Vol. 20 içinde ss.163-174. London: IJOPEC Publication Limited.
• Doğan, Y. (2014). “Yabancılara Türkçe Kelime Öğretiminde Market Broşürlerinden Yararlanma”. Journal of Language and Linguistic Studies, 10(1), 89-98.
• Ercan, A. N. (2014). “Yabancılara Türkçe Öğretimi Üzerine Yapılmış Lisansüstü Tezlerin Çeşitli Değişkenler Açısından Analizi”. 7. Uluslararası Türkçenin Eğitimi Öğretimi Kurultayı, 19-21 Haziran, Muğla.
• Erdem, İ. (2009). “Yabancılara Türkçe Öğretimiyle İlgili Bir Kaynakça Denemesi”. Turkish Studies, 4(3), 888-937.
• Erdem, M. D., Gün, M., Şengül, M. ve Özkan, E. (2015). “Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretimi Alanında Yazılmış Bilimsel Makalelerde Geçen Anahtar Sözcüklere İlişkin Bir İçerik Analizi”. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(41), 213-237.
• Erol, S. (2019). Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretiminde Eğitsel Oyunların Kullanımı. Malatya: Yayımlanmamış Doktora Tezi. İnönü Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü
• Göçen, G. ve Okur, A. (2018). “Türkçenin Yabancı Dil Olarak Öğretimi: Ne Kadar Öğreteceğiz?” İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 7(3), 2180-2203.
• Göçer, A. ve Moğul, S. (2011). “Türkçenin Yabancı Dil Olarak Öğretimi ile İlgili Çalışmalara Genel Bir Bakış”. Turkish Studies, 6(3), 797-810.
• İşcan, A. ve Maden, M. N. (2020). “Türkçeyi Yabancı Dil Olarak Öğrenenlerin Türkçe Söz Varlığının Geliştirilmesinde Şarkıların Kullanımı”. Uluslararası Dil, Eğitim ve Sosyal Bilimlerde Güncel Yaklaşımlar Dergisi (CALESS), 2(2), 630-650.
• Karadağ, Ö. (2013). Kelime Öğretimi. Ankara: Pegem Akademi.
• Karatay, H. (2007). “Kelime Öğretimi”. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 27(1), 141-153.
• Küçük, S. ve Kaya, E. (2018). “Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretimi ile İlgili Hazırlanan Tezlerde Geçen Anahtar Kelimelere Yönelik İçerik Analizi”. Journal of History Culture and Art Research, 7(5), 442-456.
• Maden, A. (2020). “Yabancı Dil Olarak Türkçe Söz Varlığını Zenginleştirme ile İlgili Makalelerin Analizi”. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi (ASEAD), 7(5), 583-596.
• Merriam, S. B. (2015). Nitel Araştırma. (Çev. Selahattin Turan). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Stern, H. H. (1991). Fundamental Concepts of Language Teaching. Oxford: Oxford University Press.
• Türkben, T. (2018). “Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretimi Alanında Yapılan Lisansüstü Çalışmaların Değerlendirilmesi”. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 7(4), 2464-2479.
• Uçgun, D. (2006). Yabancılara Türkçe öğretiminde sözcük dağarcığını geliştirme teknikleri, Türklük Bilimi Araştırmaları, 20, 217-227.
• Yıldırım, A. ve Şimşek H. (2013). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.