Makale Batı Avrupa tarihçileri, coğrafyacıları ve seyyahlarının Kırım Hanlığı hakkında verdiği bilgileri tahlil etmektedir. Avrupalılar Kırım Hanlığıyla ilgili Giray’ın Türk tahtına oturma hakkı hakkında, sayısız askerler hakkında, puta tapma hakkında çoğu mit hikayeleri oluşturmuştur. İngiliz ve Hollandalılar ise, Kırım Hanlığı tarihini Rus belgeleriyle kabul etmiştir. Alman ve İtalyanlılar orada kendileri bulunan İ.Barbaro ve E.Dortilli’nin yanında Kırım Hanlığı tarihiyle ilgilenmemiştir. Alman İ.Tumann 18.yy. sonunda Kırım Hanlığı’nı iyice açıklamıştır. Fransızlar da Kırım Tatarlarını Polanya bilgileriyle kabul etmiştir. Onlar için Tatarlar savaş ve kul ticaretiyle yaşayan yabani halk olarak saymışlardır. İngilizler de bu görüşteydi. Ancak Kırım Hanlığı’nda kendileri yaşayan Fransızlar ve İngilizlerin görüşleri iyiydi. Onlar Kırım Tatarlarının yerleşik hayatı ve birçok şehirleri olduğunu söylemektedir. Ancak Kırımlılar köle ticaretiyle aktif bir şekilde uğraşıp komşu Hristyan ülkelerine savaş açtılar. Onun içindir ki, Avrupalılar Tatarları Osman Devleti’yle dost ülke olarak düşman kabul etmişlerdir. Almanlar, İtalyanlılar, tarihçiler, seyahatçileri, goğraficiler.
Kırım Hanlığı Osmanlılar İngilizler Rfansızlar Coğrafyacılar Hollandalılar.
Мақала Батыс Еуропа тарихшылары, географтары мен саяхатшыларының Қырым хандығы туралы мәліметтерін талдауға арналған. Еуропалықтар Қырым хандығына қатысты Гирейдің Түрік тағына құқығы туралы, сансыз әскерлер туралы, пұтқа табыну туралы көптеген мифтік әңгімелер құрастырған. Ағылшындар және голландықтар болса Қырым хандығы тарихын орыс ақпараттары арқылы қабылдаған. Алмандар мен италяндықтар ол жерде өздері болған И. Барбаро мен Э. Дортеллиді айтпағанда, Қырым хандығы тарихына аса қызығушылық танытпаған. Ал алман И. Тунманн ХVІІІ ғ. соңындағы Қырым хандығын егжей-тегжей сипаттаған. Француздар да қырым татарларын поляк ақпараттары арқылы қабылдаған. Олар үшін татарлар соғыс пен құл саудасы арқылы өмір сүретін жабайы халық ретінде саналды. Ағылшындар да осындай көзқараста болды. Тек Қырым хандығында өздері болған француздар мен ағылшындардың көзқарастары ғана біршама оңды болды. Олар Қырым татарларының отырықшы өмірі мен көптеген қалалары болғандығын атайды. Алайда қырымдықтар құл саудасымен белсенді айналысып, көрші христиан елдеріне жорықтар жасап отырды. Сондықтан Еуропалықтар татарларды Осман ипериясының одақтасы деп жау ретінде қабылдады.
Қырым хандығы Османдар Еуропалықтар Ағылшындар Француздар Голландықтар Алмандар Италияндықтар Тарихшылар Саяхатшылар Географтар.
This paper is devoted to the analysis of data of Western European historians, geographers and travelers of the Crimean Khanate. The Europeans have created a lot of myths concerning the Crimean Khanate: the worship of idols, about innumerable troops, of the right Gherays on the Turkish throne. The British and the Dutches perceive the history of the Crimean Khanate mostly through its Russian informative. The Germans and Italians were little interested in the history of the Crimea, except I.Barbaro Ist E.Tortelli d’Ascoli, who had been there in person. German I.Tunman Ist detailed description the Crimean Khanate in the end of the eighteenth century. French Crimean Tatars perceived through the prism of Polish informants. For them, the Tatars were barbaric people, who live at the war and the slave trade. The same was the attitude of the English. More or less the weighted ratio was only the French and the British, who personally visited the Crimean Khanate. They noted the donkey of the Crimean Tatars and the presence of cities. However, Crimean actively engaged in the slave trade and made trips to the neighboring Christian countries. Europeans perceive Tatars as enemies of Christian and allies of the Ottomans.
Crimean Khanate Ottomans Europeans British French Dutch Germans Italians historians Travelers Geographers.
Данная статья посвящена анализу сведений западноевропейских историков, географов и путешественников о Крымском ханстве. Европейцы создали много мифов относительно Крымского ханства: о поклонении идолам, о неисчислимых войсках, о праве Гиреев на турецкий престол. Англичане и голландцы вопринимали историю Крымского ханства преимущественно через своих русских информаторов. Немцы и итальянцы мало интересовались историей Крыма, кроме И. Барбаро и Э. Дортелли д’Асколи, которые побывали там лично. Немец И.Тунманн детально описал Крымское ханство конца ХVІІІ в. Французы воспринимали крымских татар через призму польских информаторов. Для них татары являлись варварским народом, который живет за счет войны и работоторговли. Таким же было отношение и у англичан. Более-менее взвешенное отношение было только у французов и англичан, которые лично побывали в Крымском ханстве. Они отмечали оседлость крымских татар и наличие городов. Однако, крымцы активно занимались работоторговлей и совершали походы на соседние христианские страны. Европейцы воспринимали татар как врагов и созников Османов.
Крымское ханство Османы Европейцы Англичане Французы Голландцы Немцы Итальянцы Историки Путешественники Географы.
Birincil Dil | Rusça |
---|---|
Bölüm | Araştırma Makaleleri |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 27 Nisan 2020 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2020 Sayı: 100 |