MİFOLOGİYA VƏ FOLKLOR

Yıl 2018, Sayı: 90, 16 - 44, 27.08.2018

Ramil əliyev

Öz

Mitoloji ve folklor her zaman karşılıklı olarak iletişim halindedir. Mitoloji bilim olarak çalışılır ve dünya görüşü olarak folklor haline dönüştürülür. Mitolojiyi ortaya çıkarandir mitler. Efsane fonksiyonları oluştukça, folklor özelliği haline gelir. Mit mantığı ve folklor mantığı arasında da yakın bir ilişki vardır. Mitler, mantıksal olayları açıklarken mitolojik bilincin mantığına dayanır. Folklordaki mantık, mitde mantığın mantıksal bir açıklamasını verir. Folklor tarafından oluşturulan türler sözel üslubun bir sonucu olarak ortaya çıkar ve lirik, destan, dramatik olmak üzere üç gruba ayrılır. Halkbiliminde lirik, destansı ve dramatik üsluplar edebiyatta lirik, destansı ve dramatiktir. Folklor stilleri jestler, duygular, ritimler, uyum, duygu, taklit ve eylemdir. Kelime, cümleyi, ifade özelliklerini, sanatsal ifadeyi biçim, anlam, içerik ve dil olarak işaretler.

Anahtar Kelimeler

Mitoloji, Folklor, Mit, Üslup, Tür, Tür, Mantık

МИФОЛОГИЯ ЖӘНЕ ФОЛЬКЛОР

Öz

Мифология мен фольклор қашанда бір-бірімен байланысты. Мифология ғылым ретінде зерттеліп, фольклор ұғымында кең көлемде танылады. Мифтер мен аңыздар мифологияның функцияларын қалыптастырады, ол фольклордың негізгі ерекшеліктерінің бірі. Мифтер логикалық тұрғыда мифтік сананың қалыптасуына негізделген. Фольклордағы логикалық ұғым мифтің сипаттамасын береді. Фольклормен қалыптасқан жанрлар сөздік стильдің нәтижесі болып табылады және лирикалық, эпикалық және драмалық болып үш топқа бөлінеді. Фольклорда лирикалық, эпикалық және драмалық стильдер жазба әдебиеттегі лирикалық, эпикалық және драмалық жанрлардан ерекшеленеді. Фольклорлық шығармалардағы қимыл, эмоция, ырғақ, үйлесім, т.б. стильдер жазба әдебиеттегіден ерекшеленеді. Өйткені, жазба әдебиеттегі сөз, сөйлем, өрнек, пішін, мағына, мазмұн, т.б. тілдік тұрғыда көркем ұсынылады.

Anahtar Kelimeler

Мифология, Фольклор, Миф, Стиль, Жанр, Логика

MYTHOLOGY AND FOLKLORE

Öz

Mythology and folklore are always in interaction with each other. Mythology is studied as science and transformed into folklore as a worldview. Mythology is created by myths. As the myth's functions are formed, it becomes a feature of folklore. There is also a close relationship between the myth logic and the folklore logic. When explaining logical occurrences, the myth is based on the perception feature of the mythological consciousness. The logic in folklore gives an artistic explanation of the logic in myth. The genres created by folklore appear as a result of the verbal style and are divided into the three groups as lyrical, epic, dramatic. The lyrical, epic and dramatic styles in folklore differ from the lyrical, epic and dramatic types in the written literature. Gesture, feeling, rhythm, harmony, emotion, imitation and action create the styles of folklore. And the type is marked with the word, sentence, expression characteristics, whereas in the artistic writing are the form, meaning, content and language.

Anahtar Kelimeler

Mythology, Folklore, Myth, Style, Type, Genre, Logic

МИФОЛОГИЯ И ФОЛЬКЛОР

Öz

Мифология и фольклор всегда взаимосвязаны. Мифология изучается как наука и перевоплощается в фольклор как мировоззрение. Мифология создается мифами. По мере формирования функций миф становится особенностью фольклора. Существует также тесная связь между логикой мифов и фольклорной логикой. Объясняя логические явления, миф основан на восприятии мифологического сознания. Логика в фольклоре дает художественное объяснение логики в мифе. Жанры, созданные фольклором, появляются в результате словесного стиля и делятся на три группы как лирические, эпические, драматические. Лирические, эпические и драматические стили в фольклоре отличаются от лирических, эпических и драматических типов в письменной литературе. Жесты, чувство, ритмы, гармония, эмоции, подражание и действие создают стили фольклора. Слово обозначает предложение, свойства выражения, тогда как художественное выражение обозначается формой, смыслом, содержанием и языком.

Anahtar Kelimeler

Мифология, Фольклор, Миф, Стиль, Жанр, Логика

Kaynakça

• Лосев A. Ф. (1977). Античная философия истории. М.: Наука.
• Лосев А. Ф. (1963). История античной эстетики (раняя классика). М.: Высшая школа.
• Seyidov M. (1983). Azərbaycan mifık təfəkkürünün qaynaqları. Bakı: Yazıçı.
• Vəliyev K. (1987). Elin yaddaşı, dilin yaddaşı. Bakı: Gənclik.
• Azərbaycan folkloru (məktəblilər üçün seçmələr). (2005). Bakı: Şərq-Qərb.
• Nəbiyev A. (1975). Qəhrəmanlıq səhifələri. Bakı: Gənclik.
• Nəbiyev A. (2006). Azərbaycan xalq ədəbiyyatı. İkinci hissə. Bakı: Elm.
• Леви-Стросс К. (1985). Структурная антропология. М.: Глав. ред. Вост. лит.
• Nəbiyev A. (1978). Azərbaycan – özbək folklor əlaqələri. Bakı: Yazıçı.