ЛАТЫН ГРАФИКАСЫНА ӨТУДІҢ МАҢЫЗДЫЛЫҒЫ: ТАРИХИ КЕЗЕҢДЕР МЕН НӘТИЖЕЛЕР

Yıl 2017, Sayı: 85, 133 - 139, 24.10.2017

Bakyt Abzhet

Öz

Қазақстан өзінің тәуелсіздігіне қол жеткізген кезден бастап латын графикасына өту мәселесі күн тәртібінде қайта көтерілген болатын. Сол уақыттан бері Қазақстан жазу үлгісін латын графикасына ауыстыру мәселесіне қызу кірісті, лингвист-ғалымдар мен ғылыми-зерттеу институттары өздері жасап шыққан графиканың бірнеше үлгілерін үкімет пен парламент құзырына жолдады. Латын графикасының қайта жаңғыруын егемендігіміздің нығаюы жолындағы тағы бір үлкен кезең ретінде қарастыруға болады.
Мақалада автор түркі халықтарының әр кезеңдерде қолданған түрлі жазу графикасының шығу тарихына және латын графикасына көшудің де тарихи кезеңдеріне шолу жасайды. Тәуелсіздікке қол жеткізген Қазақстанның латын графикасын қабылдауының өзі егемендікті бекемдей түсу жолында жасалған тағы бір қадам болғандығын атап көрсетеді.

Anahtar Kelimeler

Елбасы, Апостроф, Латын графикасы, А.Байтұрсынұлы, Алаш идеясы

THE IMPORTANCE OF IMPLEMENTATION OF LATIN GRAPHICS: HISTORICAL STAGES AND RESULTS

Öz

From the moment Kazakhstan gained its independence, the issue of transition to Latin graphics was on the agenda. Since then, Kazakhstan has been actively involved in translating the typewriter into Latin script, linguist-researchers and research institutes have sent several models of graphics to their government and parliament. Renewal of Latin graphics can be seen as another great step towards strengthening our sovereignty.
In the article the author reviews the history of the transition to Latin script by reviewing the history of the various writing charts of the Turkic peoples used at different times. The adoption of the Latin script of Kazakhstan, which has gained independence, is another step taken to boost sovereignty.

Anahtar Kelimeler

Head of State, Apostrophe, Latin Graphics, A.Baitursynuly, Idea of Alash

Kaynakça

• 1. Назарбаев Н. Ә. Әрқашан бiрге, әрдайым алда болайық //Егемен Қазақстан. - 2006. - 25 қазан. Қазақстан халықтары Ассамблеясының XII сессиясында мемлекет басшысы Н. Назарбаевтың сөйлеген сөзі.
• 2. Шәріп А. Нәзір Төреқұлов және жаңа әліпби тұжырымдамасы// «Алаштың асыл перзенті» Көрнекті мемлекет және қоғам қайраткері, дипломат Нәзір Төреқұловтың 125 жылдығына арналған халықаралық ғылыми-тәжірибелік конференция матер. Жинағы. Түркістан 2017 жыл - 298бет.
• 3. Төреқұлов Н. Жаңа әліпби неге керек? М., 1924.
• 4. Садықов. С. Н. Төреқұловтың өзбек баспасөзін ұйымдастырудағы қызметі (20-жылдар). ІІІ Халықаралық Түркология конгресі. Түркістан, «Тұран» 2009.- 734 б.