Trakya İlkeren ve Flame Seedless üzüm çeşitlerinde farklı kolhisin dozları kullanılarak poliploidi oluşturma olanakları

Yıl 2016, Cilt: 5 Sayı: 2, 69 - 76, 01.12.2016

Hatice Bilir Ekbiç , Semih Tangolar

Öz

Çalışma, Trakya İlkeren ve Flame Seedless çeşitlerinde, in vivo denemeleriyle poliploidinin oluşturulmasını sağlayan en uygun kolhisin dozu, uygulama süresi ve şeklinin araştırılması amacıyla Çukurova Üniversitesine bağlı Bağcılık Araştırma ve Uygulama alanında yürütülmüştür. Kolhisin uygulamasında; sürgün uçları 0.5, 0.75 ve %1’lik kolhisin çözeltisine batırılmış pamuklara sarılarak 1, 3 ve 5 gün süreyle tutulmuştur. In vivo kolhisin denemesinde Trakya İlkeren çeşidinde %1; Flame Seedless çeşidinde ise %0,75 ve %1 kolhisin dozları sürgün uçlarının tamamının kurumasına neden olmuştur. Her iki çeşit için uygulama yapılmış sürgünlerde canlı sürgün ucu oranı %0,5’ lik kolhisin dozunun 1 ve 3 günlük sürelerle uygulanmasından elde edilmiştir. Trakya İlkeren çeşidinde %0,75’lik dozun 3 ve 5 gün süreyle uygulanmasında ise canlılık oranının %50’nin altına düştüğü gözlenmiştir. Kolhisin uygulama doz ve sürelerinin artışına bağlı olarak her iki çeşitte yaprak alanı ve sürgün uzunluğu değerlerinde ve stoma sayısında azalma, stoma genişliği ve uzunluğunda artış saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Asma, mutasyon, kolhisin, poliploidi

Kaynakça

• Aihong, M., Parga, F., Jlarshe, S., Shaohua, L., 2005. Study on The Induction of Tetraploid Grapes. Scientia Agricultura Sinica, 38(8): 1645-1651.
• Akal, N., 2001. Değişik Vitis Türleri ve Melezlerinin Vejetatif Organları Arasındaki Bazı Anatomik Farklılıkların Belirlenmesi. Çukurova Üniv. Fen Bil. Enst. Yüksek Lisans Tezi, 71 s
• De Schepper, S., Leus, L., Mertens, M., Van Bockstaele, E., De Loose, M., Debergh, P., & Heursel, J. (2001). Flow cytometric analysis of ploidy in Rhododendron (subgenus Tsutsusi). HortScience, 36(1), 125-127.
• Köksal, N., 1999. Haploid Kavun Bitkilerinde in vivo ve in vitro Yöntemlerle Dihaploidizasyon. Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi., 116 s.
• Luo, Y.W., Qaco, Z.J., Zhu, Z.Y., Huangpu, Z.S., Cheng, J.H., 1995. Study on The Induction of A Tetraploid Mutant From Diploid Grape Cultivar Muscat Hamburg By Treatment With Colchicine. China Fruits. 2: 5-7.
• Motosugi, H., Okudo, K., Kataoka, D., Naruo, T., 2002. Comparison of Growth Characteristics Between Diploid and Colchicine- Induced Tetraploid Grape Rootstocks. Journal of The Japanese Society for Horticultural Science.71(3): 335-341.
• Motosugi, H., Motioko, R., 2001. Tetraploid Breeding of Wild Grapes Native to Japan. American. Journal of Enology and Viticulture. 52(3): 282-285.
• Notsuka, K., Tsuru, T., Shiraishi, M., 2000. Induced Polyploid Grapes Via ‘In Vitro’ Chromosome Doubling. Journal of The Japanese Society for Horticultural Science. 69(5): 543-551.
• Park, S., Wakana, A., Hiramatsu, M., Uresino, K., 2002. A Tetraploid Hybrid Plant From 4x X 2x Crosses in Vitis and its Origin. Euphytica, 126: 345-353.
• Rassoulli, V.A., Mahmoodzadeh, H., 2005. Induced Mutation in Grape (Vitis vinifera var. Bidaneh) by Using Colchicine. International Workshop on Advances in Grapevine And Wine Research, 15-17 September, Venosa (Italy). 26 p.
• Rose, J.B., Kubba, J., Tobutt, K.R., 2000. Induction of Tetraploidy in Buuleia Globosa. Plant Cell Tissue and Organ Culture, 63: 121-125.
• Yamane, H., Kurihara, A., 1980. Studies on Polyploidy Breeding in Grapes. II. Polyploid Induction by Colchicine Application. Bulletin of The Fruit Tree Research Station, E (Kaju Shikenjo Hokoku, E). 3: 1-13 s.
• Yang, X.M., Cao, Z.Y., An, L.Z., Wang, Y.M., Fang, X.W., 2006. In Vitro Tetraploid Induction via Colchicine Treatment From Diploid Somatic Embryos In Grapevine (Vitis vinifera L.). Euphytica. 152: 217-224.