DİJİTALLEŞME İLE DÖNÜŞEN SERGİLEME YÖNTEMLERİ: ÇEVRİMİÇİ GALERİ VE MÜZELER

Yıl 2024, Cilt: 2 Sayı: 4, 64 - 81, 31.07.2024

Ekin Su Kuzu Yunus Türkşad Yegin Oya Cansu Demirkale Kukuoğlu

Öz

Teknolojik dönüşüm süreci doğrultusunda, sanat ve tasarımda enformasyonalizmin etkisinin gerek yaratım – üretim sürecinde gerekse eserin görüntülenmesi – sergilenmesi- pazarlanması aşamasında yaygınlaştığı görülmektedir. Sanat eserinin doğası olan insan eli ve duygusuyla üretim, yerini zamanla teknolojik imkanlara, çoğaltım tekniklerine, yapay zeka üretimleri gibi sanatın dijitalleşme yönündeki araçlara bırakmaya başlamıştır. Sergileme yöntemlerinin ise geleneksel içeriklerden, çağdaş ve teknoloji temelli sergileme yöntemlerine doğru evirildiği; bu doğrultuda galeriler ve müzelerin, arttırılmış gerçeklik, sanal gerçeklik vb. uygulamalar ile içeriklerini zenginleştirdikleri, güncelledikleri izlemlenmiştir. Teknolojinin gelişimiyle gelen sanatta dijitalleşme eğilimi, bir çok müze ve galerilerin çevrimiçi ortamda gezilebilirliği ile sağlanabildiği bir yapı oluşturmaya başlanmıştır. Küresel pandemi ile, teknolojik sergileme yöntemlerine yönelimi kaçınılmaz olmuştur. Bu doğrultuda çevrimiçi galeriler, fiziksel sergileme olanaklarının durması ile rağbet görmüş; müzeler de çevrimiçi gezme olanaklarını arttırmışlardır. Ayrıca sosyal medyada ve web siteleri üzerinden sergiler açılmaya başlanmış, bu durum da herkese ulaşılabilirliğin ve mekan kavramının sanallaşması üzerinden mevcut sınırları kaldırmıştır. Bunun yanında, mekan gezme, sosyalleşme ve galeri ambiyansının birey üzerinde yarattığı hazzın deneyimlenemediği bir alan oluştuğu da söylenebilmektedir.
Bu araştırmada, küresel pandemi ile çevrimiçi müze ve galerilerin yaygınlaşmasına dijitalleşme odaklı bir yaklaşımla; çevrimiçi müze ve galerilerin sergilenme ortamları, sergi türleri üzerindeki etkileri, avantaj ve dezavantajlarına yönelik incelemelerde bulunulacaktır. Bunun yanında, pandemi sonrası çevrimiçi galeri, sergi ve müze örnekleri ile çalışma desteklenecektir. Çalışmayı desteklemek amaçlı belirlenen örneklemler, mevcut ve yayımlanmış galeri, sergi ve müze örnekleri arasından rastgele olarak seçilecektir. Araştırmada elde edilecek veriler, nitel araştırma yöntemi üzerinden literatür taraması ile gerçekleştirilecek olup; örneklemler betimsel analiz ile çözümlenerek yorumlanacaktır.
Bu çalışma ile, sanatsal üretim çıktılarının - eserlerinin sergileme kavramına ve sergileme yöntem ve tekniklerine yansımaları, dijitalleşme ve pandemi ile dönüşen yapı üzerinden incelenmesi amaçlanmaktadır. Araştırmanın, sanat ve tasarımın dijitalleşme ile evirilen sergileme ortamlarına dönüşümü ve eserlerin yaygınlaşan – küreselleşen çevrimiçi ortamda yer edinmesine yönelik bakış açısıyla literatüre katkı sağlayacağı amaçlanmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Sergi, Sergileme Yöntemleri, Çevrimiçi Müze, Çevrimiçi Galeri.

Kaynakça

• Aykut, Z. (2017). Müze sergilemelerinde izleyici-sergi etkileşimi bağlamında mekan tasarımı. Uluslararası Disiplinlerarası ve Kültürlerarası Sanat, 2(2), 219-242.
• Bostancı, M. (2019). Dijital müzecilik ve interaktif iletişim: sfmoma ve mori dijital sanat müzesi örneklemleri. Unımuseum, 2(2), 34-39.
• Kandemir, Ö. & Uçar, Ö. (2015). Değişen müze kavramı ve çağdaş müze mekanlarının oluşturulmasına yönelik tasarım girdileri. Sanat ve Tasarım Dergisi, 5(2), 17-47 . DOI: 10.20488/austd.01850
• Özrili, Y. (2021). Olmayan müze: Kripto sanat. Turizm Çalışmaları Dergisi, 3(1), 1-14 .
• Poyraz, B. (2013). Müze teknolojileri ve sergileme farklılıkları. Akademik Bakış Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler Dergisi, (39), 1-14.
• Tekin, E. (2022). Sanal dünyanın sergileri. İnönü Üniversitesi Kültür ve Sanat Dergisi, 8(1), 127-141. DOI: 10.22252/ijca.1109132