ARTIFICIAL INTELLIGENCE AS A NEW PRODUCTION FORM OF ART

Yıl 2024, Cilt: 2 Sayı: 4, 101 - 122, 31.07.2024

Fatih Taşcı

Öz

Just as art is an 'instrumental action' performed with a spatula, piece of wood, brush, hammer or pencil, it is also an act of sustainable creativity with technological tools where perhaps the most sophisticated and autonomous form of the tool is experienced today. In this context, with the technology preferred by art as a form of production and the impact of the digitalizing world on cultural life, it has become inevitable for art to begin to take place in digital areas. In this context, computer and digital technologies have enabled art to begin to exist in a new field of reality. While technology is just a tool, in digital arts it is a mechanical actor that shares the artist's limbs, thought and singularity, or the artist's increased artistic ability. Artificial intelligence is considered as one of these new forms of production. For this reason, it is aimed to examine the effect of artificial intelligence on art and the use of artificial intelligence as a form of production in art through examples by evaluating the effect of artificial intelligence on artistic production methods and the position of the artist. In this article, the phenomenon of art was examined on the axis of artificial intelligence by using the Hermeneutic design method, one of the qualitative research methods, and its effects in the field of art were examined by giving examples of works created with artificial intelligence.

Anahtar Kelimeler

Artificial İntelligence, Art, Technology, Artistic Production Method, Digital Arts

SANATIN YENİ BİR ÜRETİM BİÇİMİ OLARAK YAPAY ZEKÂ

Öz

Sanat, bir spatula, ağaç parçası, fırça, çekiç ya da kalemle yapılan ‘araçsal bir eylem’ olduğu gibi, günümüzde aracın belki de en sofistike ve otonom halinin tecrübe edildiği teknolojik araçlarla da sürdürülebilir bir yaratıcılık eylemidir. Bu bağlamda sanatın üretim biçimi olarak tercih ettiği teknoloji ve dijitalleşen dünyanın kültürel yaşantıya etkisiyle birlikte sanatın dijital alanlarda yer almaya başlaması kaçınılmaz olmuştur. Bilgisayar ve dijital teknolojiler, bu bağlamda sanatın yeni bir gerçeklik alanında var olmaya başlamasını sağlamıştır. Teknoloji, yalnızca bir araç iken, dijital sanatlarda sanatçının uzvuna, düşüncesine ve tekilliğine ortak olan mekanik bir aktör ya da sanatçının artırılmış sanat yetisidir. Yapay zekâ ise bu yeni üretim biçimlerinden biri olarak değerlendirilmektedir. Bu sebeple yapay zekanın sanatsal üretim yöntemlerindeki etkisi ve sanatçının konumu üzerine değerlendirme yapılarak yapay zekanın sanat üzerindeki etkisi ve yapay zekanın sanatta üretim biçimi olarak kullanımının örnekler üzerinden incelenmesi amaçlanmıştır. Bu makalede nitel araştırma yöntemlerinden Hermenötik tasarım metodu kullanılarak sanat olgusunun yapay zekâ ekseninde incelenerek, yapay zekâ ile ortaya çıkmış eserlerin örneklerine yer verilerek değerlendirilmiş ve sanat alanındaki etkileri incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Yapay Zeka, Sanat, Teknoloji, Sanatsal Üretim Yöntemi, Dijital Sanatlar

Kaynakça

• Aksu, H. (2018). Dijitopya dijital dönüşüm yolculuk rehberi. Pusula.
• Artut, S. (2019). Yapay Zekâ Olgusunun Güncel Sanat Çalışmalarındaki Açılımları. İnsan&İnsan Dergisi, 6(22), 767-783. https://doi.org/10.29224/insanveinsan
• Ballı, Ö. (2020). Yapay Zekâ ve Sanat Uygulamaları Üzerine Güncel Bir Değerlendirme. Sanat ve Tasarım Dergisi, 20(26), 277-306.
• Canan, S. & Acungil, M. (2018). Dijital gelecekte insan kalmak. Nefes.
• Cohen, H. (1994). The further exploits of AARON, Painter. Stanford HumanitiesReview, Center for Research in Computing and the Arts UC San Diego 4(2), 1-13. chrome-extension://efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/https://cs.uml.edu/~fredm/courses/91.548-spr04/papers/furtherexploits.pdf
• Demircan, K. (Aralık, 2019). Yapay zekâ ile insan zekâsı arasındaki 10 fark nedir?. https://khosann.com/yapay-zekâ-ile-insan-zekâsi-arasindaki-10-fark-nedir/ adresinden 22.04.2023’de alınmıştır.
• Ergün, T. A. (2019). Yapay zekânın sanata etkileri (Tez No. 550570) [Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi-İstanbul]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Güney, E. & Yavuz, H. (2020). Yapay zekâ ile sanatsal üretim pratiğinde sanatçının rolü ve değişen sanat olgusu. Sanat ve Tasarım Dergisi, 20(26), 415-439.
• Kantürk, B. (2022). Yapay zekânın günümüz sanat üretimlerinde katılımcı bir aktör olarak rolü: Türkiye güncel sanatından iki örnek. İdil Sanat ve Dil Dergisi, 11(95), 007–1020. https://doi.org/10.7816/idil-11-95-02
• Klingemann, M. (october, 2018). Neural Glitch / Mistaken Identity. https://underdestruction.com/2018/10/28/neural-glitch/ adresinden 04.07.2024’te alınmıştır.
• Marcus, G. (2018). Deep Learning: A Critical Appraisal. New York University, 1-27. https://doi.org/10.48550/arXiv.1801.00631
• Say, C. (2018). 50 soruda yapay zekâ. Berdan Matbaası.
• Yavuz, H. (2020). Yapay yaşam sanatı ve yapay zekânın sanatta kullanımı (Tez No. 639169) [Yüksek Lisans Tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi-Samsun]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.