TÜRK VE KOSOVA'LI ÖĞRENCİLERİN ÖLÜM KAYGISI ÜZERİNE KARŞILAŞTIRMALI BİR ARAŞTIRMA

Yıl 2011, Cilt: 2 Sayı: 1, 45 - 65, 30.06.2011

Feim Gashi

Öz

Ölüm
istenmese de kaçınılmaz olarak her insanoğlunun karşılaşacağı bir yazgıdır.
Heidegger’in dediği gibi; “birçok sorumluluklar başkalarına devredebilir fakat
ölüm görevinin bir başkasına devri mümkün değildir.” Ölüm insanın elinde
olmayan ve insan tarafından kontrol edilmeyen bir olaydır ve her canlı için
özeldir. Bu araştırmada ölüm kaygısı ile iki farklı kültür, cinsiyet, sosyal
çevre, ekonomik durum ve özel dindarlık algısı arasındaki ilişki belirlenmeye
çalışılmıştır. Araştırmada anket tekniği kullanılmış olup araştırmanın
örneklemini Türkiye’nin Marmara Üniversitesi (92 kişi-%49,5) ile Kosova’nın
Priştine Üniversitesi (94 kişi-%50,5) öğrencileri oluşturmuştur. Örneklemin
%64.5’i (120 kişi) erkek, %35.5’i (66 kişi) kızlardan oluşmaktadır. Araştırmada
kısaca şu sonuçlar elde edilmiştir: Genel olarak öğrencilerin üçüncü dünya
savaşı unsurunda en yüksek; zamanın geçmesi unsurunda ise en düşük kaygı
hissettikleri belirlenmiştir. Kız öğrencilerin ölüm kaygısı düzeyi erkek öğrencilere
ve Türk öğrencilerin ölüm kaygısı düzeyi Kosovalı öğrencilere göre daha
yüksektir. Dindarlık, ölümü kabullenmeyi artırıcı ve ölüm
kaygısını azaltıcı bir rol oynamaktadır.
Gelir durumunun ve dindarlık algısının artması ölüm kaygısının azalması;
şehirde yaşamak ise ölüm kaygısının artması yönünde rol oynamıştır.

Anahtar Kelimeler

Ölüm Kaygısı, Dindarlık, Savaş Korkusu, Kültürlerarası Karşılaştırma

A comparative study Between Turkish and Kosovan Students on Fear of Death.

Öz

Death
is the inevitable fate of humanity. Many responsibilities may be passed to
others but death can not be passed to anyone else,  as Heidegger Points out. Death is something
that can not be conrolled by human-being and is particular to the self and
every living creature. In this research we tried to find out the correlation
between fear of death and two different culture, gender, social environment and
financial situation. Through this study we used poll methode and the sample
survey consists of Marmara University students (90 person, % 49,5) and Pristina
University students (94 persons % 50,5). The sample survey group consists of
both male (120 % 64,5) and female students (66 % 35,5). As a result we came to
some conclusions. Students, as a whole, fear of the probable third world war in
highest level and passing of the time (life) in lowest level. The death fear
level of female students ‘is higher than male students and the death fear level
of Turkish students’ is higher than Kosovan students. Religiosity plays a major
role in accepting the reality of death and in lowering fear of death. Economic
improvement and religiosity lowers the fear of death meanwhile living in cities
raises the fear of death.

Anahtar Kelimeler

Fear of Death, Religiosity, Fear of War, A Comparative Study Among Cultures

Kaynakça

• Bibliyografya
• Ayten, Ali, Üniversite Öğrencilerinde Ölüm Kaygısı; Türk ve Ürdünlü Öğrenciler Üzerine Karşılaştırmalı Bir Araştırma, Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi, IX (2009), sayı: 4
• Doğan, Mehmet, Büyük Türkçe Sözlük, Pınar Yayınları, İstanbul 2005
• Dökmen, Üstün, Evrenle Uyumlaşma Sürecinde Varolmak, Gelişmek Uzlaşmak, Sistem Yayıncılık, İstanbul 2003
• Frank Magill, Ekzistansiyalist Felsefenin Beş Klasiği, Çev.Vahap Mutal, Dergah Yayınları, 2. Baskı, İstanbul 1992
• Freud, Sigmund, Uygarlık Din ve Toplum, Öteki Yayınları, Ankara 1995
• Fromm, Erich, Sahip Olmak Ya Da OImamak, Çev. Aydın Arıtan, Arıtan Kitape-vi, İstanbul 2003
• Fuat Tanhan ve Figer Arı, Üniversite Öğrencilerinin Ölüme Verdikleri Anlam ve Öğrenim Gördükleri Program Açısından Ölüm Kaygısı Düzeyleri, Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi, Aralık 2006, C III, Sayı 2.
• Heidegger, Martin, Varlık ve Zaman, In: Aziz Yardımlı Ed., İdea Yayınları, İstsanbul 2004
• Hökelekli, Hayati, Din Psikolojisi, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, Ankara 1993
• _____, Ölüm, Ölüm Ötesi Psikolojisi ve Din, Değerler Eğitimi Merkezi Yayınları, İstanbul 2008
• Jung Carl Gustav, Ruh ve Ölüm, Çev. Ender Gürol, Analitik Psikoloji, Paye Yayınevi, İstanbul 1997
• Karaca, Faruk, Ölüm Psikolojisi, Beyan Yayınları, İstanbul 2000
• Koç, Mustafa, Ölüm Korkusu Üzerine Kurumsal Açıdan Psikolojik Bir Değerlen-dirme, Sakarya Üniversitesi İlahiyat fakültesi Dergisi, 6, 2002
• L.C. Dickstein, “Death Concern, Measurement and Correlates”, Psychologkal Reports, 1972, 30, s. 564. Krş. L. Klung-Boss, M., “Factorial Strucıure of the Death Concern Scale”, Psvchological Reports, 1976
• Taylan, Necip, İslam Felsefesi, 2.Baskı, Ensar Neşriyat Yayınları, İstanbul 1985
• Yalom, İrvin, Varolusçu Psikoterapi, Çev. Babayiyit, Đ. Z., Kabalcı Yayınları, İstanbul 2000
• Yıldız, Murat, Ölüm Kaygısı ve Dindarlık, İzmir İlahiyat Vakfı Yayınları, İzmir 2006
• ____, Savaş Tecrübesi Yaşayan Boşnaklar Arasında Ölüm Kaygısı-Türk Örneklmele Karşılaştırmalı Bir Çalışma, D.E.Ü. İlahiyat Fakültesi Dergisi, Sayı XII, İzmir 1999