Devletin Güç Kullanma Tekeli ve Özel Askeri Şirketler

Yıl 2022, Cilt: 6 Sayı: 1, 148 - 173, 30.05.2022

Duhan Kalkan

Öz

Modern devlet anlayışının 17. yüzyılda ortaya çıkmasıyla devlet bölünmez bir egemenlik anlayışı kazanmıştır. Ancak süreç içerisinde devletin geçirmiş olduğu dönüşüm egemenlik anlayışında da değişimlere neden olmuştur. Devlet tekelinde bulunan savunma ve güvenlik hizmetlerinde özel sektör kullanılmaya başlanmıştır. Bu noktada özel askeri şirketler ön plana çıkmaktadır. Bu şirketler aktif olarak savaşlara katılmakla birlikte, aynı zamanda istihbarat, lojistik, tedarik ve eğitim alanlarında da çalışmalar yürütmektedir.

Anahtar Kelimeler

Güvenlik, Güç Kullanma Tekeli, Özel Askeri Şirketler.

Kaynakça

• APUZZO, Matt, “Blackwater Guards Found Guilty in 2007 Iraq Killings”, https://www.nytimes.com/2014/10/23/us/blackwater-verdict.html, (Erişim Tarihi: 18.03.2022)
• BBC News, “Wagner, Shadowy Russian military group, 'fighting in Libya'”. https://www.bbc.com/news/world-africa-52571777, (Erişim Tarihi: 18.03.2022)
• BEYANI, Chaloka-LILLY, Damiam, “Regulating Private Military Companies Options For The UK Government”, International Alert, (16), 2001, s. 1-42.
• BİNGÖL, Oktay, “Suriye İç Savaşında Yabancı Savaşçılar”, Merkez Strateji Enstitüsü Raporu, (13), s. 2016, 1-25.
• BRISTOW, Justin, “Russian Private Military Companies: An Evolving Set of Tools in Russian Military Strategy”. https://community.apan.org/cfs-file/__key/docpreview-s/00- 00-12-47-39/2019_2D00_08_2D00_26-Russian-Private-Military-Companies_2D00_An-Evolving-Set-of-Tools-_2800_Bristow_2900_.pdf, (Erişim Tarihi: 18.03.2022).
• CREVELD, Martin van, The Rise and Decline of the State, Cambridge University Press, Cambridge, 2009.
• ÇONA, Ömer, “Yeni Savaş Ortamında Eski Bir Aktör: Yabancı Terörist Savaşçılar ve Yeni Çatışmalardaki Rolleri”, Savunma Bilimleri Dergisi, (39), 2021, s. 275-303.
• ÇULHA ZABCI, Filiz, “Yeni Savaşların Gizli Yüzü: Özel Askeri Şirketler”, Mülkiye Dergisi, 28(243), 2013, s. 21-48.
• SÖKMEN, Ercan, Private Military Industry: Economic Analysis, Uses&Considerations, Naval Postgraduate School, California, 2007.
• FITZSIMMONS, Scott, “Wheeled Warriors: Explaining Variations in the Use of Violence by Private Security Companies in Iraq, 2013”, Security Studies, 22(4), 2013, s. 707-739.
• GASTON, Luis, “Mercenarism 2.0? The rise of the modern private security industry and its implications for international humanitarian law”, Harvard International Law Journal, (49), 2008, s. 221-248.
• GIDDENS, Anthony, The Constitution of Society: Outline of the Theory of Structuration, University of California Press, Berkeley, 1984.
• GÜÇ, Çakıl, “Savaş Müteahhitleri”, Akademik Ortadoğu Dergisi, (4), 2007, s. 117-157.
• HAGGENMACHER, Peter, “Vitoria’dan Vettel’e Uluslararası Hukuk Kişisi Olarak Devlet”, Cemal Bali Akal der., Devlet Kuramı, 2001, İstanbul: Dost Yayınları, İstanbul, 2001, s. 257-259.
• HOPPE, Carsten, “Passing the Buck: State Responsibility for Private Military Companies”, EJIL, 19(5), 2008, s. 991-992.
• HUNTINGTON, Samuel, Asker ve Devlet: Sivil Asker İlişkilerinin Kuram ve Siyasası. çev. Uğur Kızılaslan, Salyangoz Yayınları, İstanbul, 2016.
• HYDEN, Garon-Michael Bratton, Governance and Politics in Africa, Lynne Rienner, Boulder, 1992.
• KESER, Ahmet, Özel Askeri Şirketlerin Küresel Yayılımı ve Geleceği, SETA Yayınları, Ankara, 2020.
• KRAHMANN, Elke, “Security: Collective Good or Commodity?” European Journal of International Relations, 14(3), 2008, s. 379-404.
• KRIEG, Andreas, “Externalizing the burden of war: the Obama doctrine and US foreign policy in the Middle East”, International Affairs, 92(1), 2016, s. 97-113.
• PETERS, Heidi-Sofia Plagakis, Department of defense contractor and troop levels in Iraq and Afghanistan: 2007-2018, Congressional Research Service, Washington, 2019.
• SCHREIER, Fred- Marina Caparini, Privatizing Security: Law, Practice and Governance of Private Military and Security Companies, Genova Centre For The Democratic Control of Armed Forces, Genova, 2005.
• SHMITT, Carl, Siyasi İlahiyat, Egemenlik Kuramı Üzerine Dört Bölüm, çev. Emre Zeybeyoğlu, Dost Kitabevi, Ankara, 2002.
• SINGER, Peter, “Corporate Warriors: The Rise of the Privatized Military Industry and Its Ramifications for International Security”, International Security, 26(3), 2002, s. 186-220.
• SUKHANKİN, Sergey, “Continuing War by Other Means’: The Case of Wagner, Russia’s Premier Private Military Company in the Middle East”, Eurasia Daily Monitor, 15(60), 2018, s. 1-16.
• TALU, Umur, “Yeni Lejyonerler (2) Bazen Jandarma, Bazen Mafya”, Milliyet, 2001.
• The Center for Public Integrity. “Windfalls of War II”. http://projects.publicintegrity.org/wowII/, (Erişim Tarihi: 18.03.2022).
• The News&Observer, “Blackwater manager blamed for 2004 massacre in Fallujah”. https://www.newsobserver.com/news/nation-world/article10359167.html. (Erişim Tarihi: 18.03.2022).
• HOMSON, Janice, Mercenaries, Pirates and Sovereigns: State-Building and Extraterritorial Violence in Early Modern Europe, Princeton University Press. Princeton, 1994.
• TİLLY, Charles, Zor, Sermaye ve Avrupa Devletlerinin Oluşumu, çev. Kudret Emiroğlu, İmge Kitabevi, İstanbul, 2001.
• WEBER, Max Sosyoloji Yazıları, çev. Taha Parla, İletişim Yayınları, İstanbul, 1993.
• YALÇINKAYA, Haldun, “Özel Askeri Sektörün Oluşumu ve Savaşların Özelleşmesi”, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 61(3), 2006, s. 247-278.
• YEOMAN, Barry, “Dirty Warriors”, Mother Jones, 29(6), 2006, s. 30.
• YILMAZ, Sait, “21’inci Yüzyılda Güvenlik Alanının Yeni Sivil Aktörleri: Özel Askeri Şirketler ve Kontratçı Firmalar”, Güvenlik Stratejileri Dergisi, (6), 2007, s. 43-70.
• ZEDECK, Rachel, “Private military/security companies, human security, and state building in Africa: Commentaries”, African Security Review, 16(4), 2007, s. 98-104.