JEOTERMAL ISITMALI CAM SERADA DOMATES İLE BAZI SEBZELERİN BİRLİKTE YETİŞTİRİCİLİĞİNİN VERİM VE GELİR ÜZERİNE ETKİLERİ

Yıl 2005, Cilt: 34 Sayı: 1, 37 - 47, 01.03.2005

Adem Karataş Hayri Erdoğan Halime Ünlü

Öz

Araştırma, 2001-2002 yıllarında Dumlupınar Üniversitesi Simav Meslek Yüksekokulu
Seracılık Programına ait jeotermal ısıtmalı plâstik serada yürütülmüştür. Denemede,
bitki materyali olarak; ana ürün Lycopersicon esculentum Mill. cv. Fantastic
(144) çeşidi, ara ürün olarak; Lactuca sativa L. var. longifolia cv. Yedikule, Allium
cepa L. cv. Texas early, Allium sativa cv. Yerli sarımsak, Raphanus sativus L. cv.
Cherry Belle kullanılmıştır. Deneme üç tekerrürlü olarak kurulmuş, her sebze türü i-
çin yalın yetiştiricilik kontrol olarak kullanılmıştır.
Araştırma sonucunda en yüksek LER (AEO: Alan Eşdeğer Oranı) değerleri sırasıyla
domates + marul (1.36), domates + soğan (1.13) yetiştiriciliği almış, bunu (1.04)
değeri ile domates + sarımsak yetiştiriciliği izlemiştir. Birim alandan sağlanan gelir
açısından en yüksek değere domates + marul kombinasyonunda (2.222.146 TL/m2
) ulaşılmıştır.
Gelir bakımından bu kombinasyonu domates + sarımsak (1.728.127
TL/m2
) ve domates + soğan (1.575.775 TL/m2
) kombinasyonları izlemiştir. Çalışma
sonucunda yalın domates yetiştiriciliğinin en yüksek ikinci geliri getirdiği (1.762.554
TL/m2
) saptanmasına karşılık genel anlamda birlikte yetiştiricilik yalın yetiştiriciliğe
göre geliri artırmıştır.

Anahtar Kelimeler

Birlikte Yetiştiricilik, Domates, Sera, AEO (Alan Eşdeğer Oranı)

Kaynakça

• Abak, K., Ü. Ertekin, 1985. Değişik Sebze Türlerinin Farklı Örtüaltı Tiplerine Uygunluğu. Türkiye’de Seracılık Sempozyumu. Cam Pazarlama A.Ş. Yayın No:1985/2, s: 47-59, Ankara.
• Akman, Z., 1995. Mısır- Baklagil (Fasulye, Börülce) Çoklu Üretiminde Farklı Ekim Sistemlerinin Verim ve Bazı Agronomik Karakterlere Etkisi (Basılmamış, Doktora Tezi). GOPÜ FBE. 122s, Tokat.
• Anonimous, 1990. Vegetable Production Training Manuel. Asian Vegetable Research and Development Center, P.O. Box 205. Taipei.
• Anonim, 2002. Antalya Büyükşehir Belediyesi Toptancı Sebze Hali İstatistikleri. Antalya.
• Brown, J. E., W. E. Splittstoesser and J. M.Gerber, 1985. Production and Economic Returns of Vegetable Intercropping Systems. J. Amer. Sos. Hort. Sci., 110 (3): 350-353.
• Chism, J., L. W. Jett and R. A. Read, 2005. Intercropping Tomatoes With Cool Season Vegetables Within a High Tunnel. www.plasticulture.org.
• Çetin, C., ve Ü. Ertekin, 1987. Karışık Dikim. Örtü Tiplerini Geliştirme ve Örtüaltı Yetiştirme Teknikleri Araştırma Ülkesel Projesi. Seracılık Araştırma Enstitüsü, Antalya.
• _______, 1982. Karışık Dikim. Seracılık Araştırma Enstitüsü Yıllık Raporları. Antalya.
• Düzgüneş, O., T. Kesici, O. Kavuncu ve F. Gürbüz, 1987. Araştırma ve Deneme Metotları. A.Ü. Ziraat Fakültesi Yayınları, Yayın No: 1021, Ankara.
• Erdoğan, H., ve A. Karataş, 2000. Jeotermal Isıtmalı Cam Serada Domates, Hıyar ve Biber ile Birlikte Kıvırcık Baş Salata ve Marul Yetiştiriciliği Üzerine Bir Araştırma. III. Sebze Tarımı Sempozyumu, 11-13 Eylül, Isparta. s. 296-302,
• Francis, A. C., 1986. Multiple Cropping Systems. Macmillan Publishing Company, New York.
• Haque, M. E., M. Rahman, M. A. Rahman, A. K. Roy and B. Sikdar, 2003. Lablab Bean Based Intercropping System in Northwest Region of Bangladesh. Pakistan Journal of Biological Sciences 6 (10): 948-951.
• Kass, C. L., 1978. Polyculture Cropping Systems: Review and Analysis. Cornell International Agriculture Bulletin 32, New York State College of Agriculture and Life Sciences A Statutory College of The State University. At Cornell University, Ithaca, New York.
• Kuepper, G., and M. Dodson, 2001. Companion Planting: Basic Concept and Resources. ATTRA. www.attra.ncat.org/attra-pub/PDF complant.pdf
• Pilatti, R. A., N. F. Gariglio, and H. F. Gutierrez, 1994. Intercropping of Tomato and Pepper to Improve Yields in Greenhouses. Horticultural- Argentina, (13): 34-35, 82-86.
• Quayyum, M. A., and M. Ebrahim Akanda, 1990. Productivity and Profitability of Cabbage Intercropped with Vegetables. Horticultural Abstracts 60 (9), 7201.
• Resende, B. L. A., G. H. D. Canato and A.B. C. Filho, 2003. Productivity of Lettuce and Radish Cultivations as a Function of Spacing and of Time of Establishment of Intercropping. IX International Symposium on Timing of Field Production in Vegetable Crops.
• Sevgican, A., 2002. Örtüaltı Sebzeciliği. Cilt: I. Ege Üniv. Zir. Fak. Yayınları No: 528, 476s, İzmir.
• Splittstoesser, W. E., 1990. Vegetable Growing Handbook. Avi Publishing Company Connecticut, USA.
• Subhan, E., 1991. Effect of Intercropping with Phaseolus vulgaris L. on Growth and Yield of Tomato (Solanum lycopersicum L.). Horticultural Abstracts. 61 (4): 2864.
• Wittwer, S. H., and S. Honma, 1979. Greenhouse Tomatoes, Lecttuce and Cucumbers. Michigan State University Pres, p: 173-203. USA
• Yıldırım, E., 2003. Farklı Birlikte Yetiştirme Sistemlerinin Bazı Sebze Türlerinde Bitki Gelişmesine, Mineral Madde Alımına, Alan Kullanımına, Ekonomik Dönüşüme ve Verime Etkisi. Atatürk Üniversitesi (Basılmamış, Doktora Tezi). FBE, 137 sayfa, Erzurum.