TOKAT/NİKSAR EKOLOJİK KOŞULLARINDA BAZI CEVİZ ÇEŞİTLERİNİN PERFORMANSLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ

Yıl 2005, Cilt: 34 Sayı: 1, 49 - 56, 01.03.2005

Yaşar Akça Mualla Aydın

Öz

Bu araştırma Tokat ili Niksar ilçesinde yer alan bazı standart ceviz çeşitlerinin
Niksar ekolojik koşullarındaki adaptasyon yeteneklerini belirlemek amacıyla 2001-
2002 yılları içerisinde yürütülmüştür. Araştırmada standart çeşitlerden Şebin, Bilecik,
Yalova 1 ve Yalova 3 ceviz çeşitlerinin iki yıl süreyle morfolojik, fenolojik ve
pomolojik özellikleri incelenmiştir. Fenolojik gözlem sonuçlarına göre çiçeklenme bakımından
Yalova 1, Yalova 3 ve Şebin çeşitleri protandry Bilecik çeşidi ise protogyny
olarak saptanmıştır. İncelenen çeşitlerde ortalama verim Şebin çeşidinde 9.0 kg/ağaç,
Bilecik çeşidinde 6.5 kg/ağaç, Yalova 1 çeşidinde 5.5 kg/ağaç, Yalova 3 çeşidinde 5.0
kg/ağaç olarak saptanmıştır. İncelenen çeşitlerde ortalama meyve ağırlığı Yalova 1 çe-
şidinde 16.04g, Yalova 3 çeşidinde 17.30g, Şebin çeşidinde 10.16g, Bilecik çeşidinde ise
12.20g olarak tespit edilmiştir. Çeşitlerin ortalama iç ağırlıkları Yalova 1 çeşidinde
8.17g, Yalova 3 çeşidinde 8.72g, Şebin çeşidinde 6.56g, Bilecik çeşidinde 5.92g; iç randımanı
ise Yalova 1 çeşidinde %51.45, Yalova 3 çeşidinde %50.28, Şebin çeşidinde
%64.80 ve Bilecik çeşidinde %48.56 olarak saptanmıştır. Araştırma sonucuna göre
Niksar ekolojik koşullarında Şebin çeşidinin verimli bir çeşit olduğu ve Bilecik çeşidinin
ise Şebin çeşidi için iyi bir tozlayıcı çeşit olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Adaptasyon, Ceviz, Verim

Kaynakça

• Akça, Y., 1993. Gürün Cevizlerinin (Juglans regia L.) Seleksiyon Yoluyla Islahı Üzerinde Araştırmalar (Doktora Tezi, Basılmamış.) Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Van.
• Akça, Y., 1999. Tokat Ekolojik Koşullarında Bazı Standart Ceviz Çeşitlerinin Performanslarının Saptanması Üzerine Bir Araştırma. Türkiye III. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi.
• _______, 2001a. Ceviz Yetiştiriciliği. Arı Matbaası. Tokat.
• Akça, Y., 2001b. Türkiye Ceviz Yetiştiriciliğine Genel Bakış. Türkiye I. Ulusal Ceviz Sempozyumu. 5-8 Eylül. 298-307 S.
• Akkuzu, H.E., Çelik, M., 2001. Bazı Ceviz Çeşitlerinin (Juglans regia L.) Ankara Koşullarında Fenolojik Ve Pomolojik Özelliklerinin Belirlenmesi. Türkiye I. Ulusal Ceviz Semp. 5-8 Eylül. 69-75 S.
• Anonim, 1990. Kabuklu Ceviz (Unshelled Walnut). T.S. 1275 T.S.E., Ankara.
• Asma, B.M., Öztürk, K., Zengin, Y., 1999. Malatya Bölgesine Uygun Ceviz Çeşitlerinin Belirlenmesi. Türkiye III. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, Ankara
• Ferhatoğlu, Y., Çelebioğlu, G., Ufuk, S., 1993. Yerli Ve Yabancı Ceviz Çeşitlerinin Seçim Projesi (Sonuç Raporu). Atatürk Bah. Kült. Merk. Araş. Enst. Yalova.
• Kaşka, N., Sütyemez, M., 2001. Bazı Yerli Ve Yabancı Ceviz (Juglans Regia L.) Çeşitlerinin Farklı Ekolojilere Uyumları Üretim Ve Pazarlama Sorunlarının Belirlenmesi Üzerine Araştırmalar. Türkiye I. Ulusal Ceviz Semp. 5-8 Eylül, Tokat.
• _______, 2001. Türkiye’de Cevizle İlgili Araştırmaların Değerlendirilmesi Ve Geleceğe Bakış. Türkiye I. Ulusal Ceviz Sempozyumu. 1. 5-8 Eylül, Tokat.
• Kuru, C., Aksu, Ö., Kalelioğlu, M., 1996. Yerli Ve Yabancı Ceviz Çeşitlerinin Evulasyonu Ve Adaptasyonu. Araştırma Projeleri Özetleri No: 5. Antepfıstığı Araştırma. Enstitüsü. Gaziantep.
• Nenjuhin, N.N., 1971. Selecting of Plus Trees of the Walnut in the Ukranies Pl. Breeding. Abstract Vol:38, No:4,871
• Ölez, H., 1971. Marmara Bölgesi Cevizlerinin Seleksiyon Yoluyla Islahı Üzerinde Araştırmalar (Doktora Tezi, Basılmış). Atatürk Bah. Kült. Araş. Enst. Yalova.
• Özkan, Y., 1993. Tokat Merkez İlçe Cevizlerinin (Juglans Regia L.) Seleksiyon Yoluyla Islahı Üzerine Araştırmalar (Doktora Tezi, Basılmamış). Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Van
• Serr, E.F., 1962. Selecting Suitable Walnut Varieties. California Agricultural Experimental Station. Leat. 144, Davis, California. 179.
• Şen, S.M., 1986. Ceviz Yetiştiriciliği. Eser Matbaası. Samsun. 229 s.