ERZİNCAN YÖRESİNDEN SELEKTE EDİLMİŞ CEVİZ (Juglans regia L.) SELEKSİYONLARININ BAZI KİMYASAL ÖZELLİKLERİNİN BELİRLENMESİ

Yıl 2005, Cilt: 34 Sayı: 1, 171 - 176, 01.03.2005

Koray Özrenk Muharrem Güleryüz Ahmet Kazankaya M. Fikret Balta Tarık Yarılgaç

Öz

Bu araştırmada Erzincan yöresinden ümitvar olarak seçilmiş 25 ceviz
genotipine ait meyvelerin protein, yağ, kuru madde, kül, makro-mikro elementler
ile ağır metal içerikleri tespit edilmiştir. Genotiplerde; protein oranı
%13.74-22.34, yağ oranı %48.97-66.45, kuru madde oranı %94.67–97.81 ve
kül oranı %1.69-2.24 arasında kaydedilmiştir. Makro element içeriği olarak;
azot %2.05-3.33; fosfor 199.9-272.3 mg/100g; potasyum 266.8-639.7 mg/100g;
kalsiyum 185.3-902.4 mg/100g; magnezyum 178.7-577.1 mg/100g ve sodyum
10.31-42.76 mg/100g arasında bulunmuştur. Seçilen genotiplerin mikro element
içerikleri ise şu şekilde değişmiştir: Demir 1.99-8,38 mg/100g; mangan
2.36-6.37 mg/100g; çinko 1.83-4.57 mg/100g ve bakır 0.93-3.33 mg/100g arasında
belirlenmiştir. Ayrıca bu genotiplerde ağır metal elementleri olarak
kadmiyum ve kurşun içeriklerine bakılmıştır. Kadmiyum içeriği 0.001-
0.018mg/100g arasında değişirken Kurşun içeriğinin en fazla 0.07 mg/100g olduğu
saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

: Ceviz, Genotip, Erzincan

Kaynakça

• Ağar, İ.T., J.M. Garcia, S. Kafkas ve N. Kaşka, 1995. Anadolu’nun Değişik Bölgelerinden Selekte Edilmiş Değişik Ceviz Tipleriyle Standart Türk Çeşitlerinin Yağ Asiti Kompozisyonları. Türkiye II. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, 3-6 Ekim 1995 Adana, Cilt 1,479-483.
• Akça, Y., 2001. Ceviz Yetiştiriciliği. Arı Ofset Matbbası,356s,Tokat.
• Akyüz, N., İ. Kaya, 1992. Gıda Kimyası Lab. (Ders Notları). Y.Y.Ü. Fen Ed. Fak. Van.
• Batun, P., 2005. Van Gölü Havzasında Farklı Yörelerde Yetiştirilen Cevizlerin Yağ İçeriği, Yağ Asiti Bileşimi, Tokoferol ve Mineral Madde İçerikleri. YYUFBE. Van.
• Bayraklı, F., 1987. Toprak ve Bitki Analizleri. Ondokuz Mayıs Üniv. Ziraat Fak. Yay. No: 17, (J.Ch. Schouwenburg’dan çeviri)
• Colombini, M., M.C. Vanoni, and G. Amelotti, 1979. Olio di Noci, Nocciole, Mandorle, Avocado: Compozisione Sterolica, Riv.lt.Sost.Grases 56, 393-393.
• Çağlarırmak, N., 2001. Bazı Ceviz Çeşitlerinin (Juglans regia L.) Fiziksel ve Biyokimyasal Özellikleri. Türkiye I. Ulusal Ceviz Sempozyumu s, 115, 5-8 Eylül 2001 Tokat.
• Kaçar, B., 1972. Bitki ve Toprağın Kimyasal Analizleri. II. Bitki Analizleri. Ank. Üniv. Zir.Fak.Yay.453. Uygulama Kılavuzu, 155 Ankara s.635.
• Koyuncu, M.A. ve M.A Aşkın, 1995. Bitlis ve Adilcevaz Yöresinde Seçilmiş Ümitvar Ceviz Tiplerinin Bazı Bileşim Maddelerinin Belirlenmesi Üzerine Bir Araştırma. Türkiye II. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, 3-6 Ekim 1995 Adana, Cilt 1,475-478.
• Koyuncu, F., M.A. Koyuncu, İ. Erdal ve A. Yaviç, 2002. Chemical Composition of Fruits of Some Walnut (Juglans regia L.) Selection. Gıda (2002) 27 (4):247-251
• Küçük, M., A.Kazankaya, M.Yılmaz, İ.Cavidoğlu ve F.Balta. Doğu Anadolu Bölgesinde Yetiştirilen Cevizlerin (Juglans regia L.) Meyve Özellikleri Yağ İçerikleri ve Yağ Asiti Kompozisyonları. IV. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, 149,152, Antalya, 2003.
• Şahinbaş, T., 2001 Çatak ve Yöresi Cevizlerinin Seleksiyon Yoluyla Islahı Üzerine Araştırmalar. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü (Y.Lisans tezi, basılmamış), 57s-Van
• Şen, S.M., 1980. Kuzey Doğu Anadolu ve Doğu Karadeniz Bölgesi Cevizlerinin (Juglans regia L.) Seleksiyon Yolu ile Islahı Üzerine Araştırmalar (Doçentlik Tezi, Basılmamış). A.Ü.Z.F. Erzurum.
• ________, 1986. Ceviz Yetiştiriciliği. Eser Matbaası.
• Yarılgaç, T., K. Özrenk, F. Muradoğlu ve Ş. Tüfenkçi, 2003 Gevaş Yöresinde Selekte Edilmiş Bazı Cevizlerin (Juglans regia L.) Pomolojik Özellikleri ve Makromikro Element Düzeyleri. Tarım Bilimleri Dergisi (Journal of Agricultural Sciences) Yüzüncü Yıl Üniversitesi Ziraat Fakültesi Cilt:13 (1):33-37.