BAZI ÖNEMLİ CEVİZ HASTALIKLARI VE BUNLARA KARŞI BİR ENTEGRE MÜCADELE (IPM) YAKLAŞIMI

Yıl 2005, Cilt: 34 Sayı: 1, 187 - 192, 01.03.2005

Hikmet Tezcan

Öz

Bu makalede, öncelikle bitkilerde hastalık kavramı açıklandıktan sonra, cevizlerde
karşılaşılan ekonomik öneme sahip başlıca abiyotik ve biyotik hastalık nedenleri, en
önemli belirtileri, ortaya çıkış nedenleri ve epidemileri ile mücadele yöntemleri üzerinde
durulmaktadır. Biyotik kaynaklı hastalıklar görüldükleri bitki organlarına göre
kök ve kök boğazı, gövde, yaprak ve meyve hastalıkları şeklinde sınıflandırılarak a-
çıklanmaktadır. Bunlardan başlıcaları Armillaria mellea’ nın neden olduğu Armillaria
kök çürüklüğü, Agrobacterium tumefaciens’in neden olduğu kök kanseri,
Phytophthora spp.’nin neden olduğu Phytophthora kök ve kök boğazı çürüklüğü,
Xanthomonas campestris pv. juglandis’in neden olduğu ceviz yanıklığı ile Gnomonia
leptostyla’nın neden olduğu Ceviz antraknozu’dur. Ayrıca, hava ve toprak kaynaklı
bazı abiyotik hastalık nedenleri de belirtildikten sonra, bunlara karşı alınabilecek önlemler
bazı ülkelerin entegre mücadele programları ile karşılaştırmalı olarak verilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Ceviz, Hastalık, Entegre Kontrol

Kaynakça

• 1. Adaskaveg, J., B. Holtz, T. Michailides and D. Gubler, 2005. Efficacy and Timing of Fungicides, Bactericides, and Biologicals for Deciduous Tree Fruit and Nut Crops and Grapevines. Walnut Bactericide Efficacy and Walnut Treatment Timing. p: 30.
• 2. Agrios, G.N., 1997. Plant Pathology. Academic Pres. San Diego, California 92101-4495, USA. 635 pp.
• 3. Anonymous, 2000. The e-UK Pesticide Guide 2000. CAB Publishing. British Crop Protection Council, UK.
• 4. Anonim, 2002. Ceviz Antraknozu Hastalığı (Gnomonia leptostyla (Fr.) Ces.Et de Not.) Bitki Koruma El Kitabı.T.C. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı İzmir İl Müdürlü- ğü s.186-187.
• 5. _______, 2005. Ceviz Antraknozu Hastalığı (Gnomonia leptostyla (Fr.) Ces et de Not.) Zirai Mücadele Teknik Talimatı. Meyve Hastalık ve Zararlıları. www.kkgm.gov.tr/Birimler/Zir_Mücadel e/teknik_talimat/meyve_has_zar/ceviz_a ntranozu.pdf
• 6. Anonymous, 1998. Crop Profile for Walnuts in California. www.ipmcenters.org/ cropprofiles/docs/cawalnuts.html
• 7. __________, 2005a. How to Manage Pests Walnut. UC IPM Pest Management Guidelines. www.ipm.ucdavis.edu/PMG/ selectnewpest.walnuts.html
• 8. __________, 2005b. UC IPM Pest Management Guidelines: Walnut. University of California Agriculture and Natural Resources. UC Statewide Integrated Pest Management Program. Publication 3471. p:35-40.
• 9. __________, 2005c. Integrated Pest Management (IPM) and Food Production. www.epa.gov/pesticides/ factsheets/ipm.htm
• 10. __________, 2005d. Pests and Diseases. www.graftedwalnuts.co.uk/pest.ihtml
• 11. __________, 2005e. 2005 Walnut Pest Management Guide For the Willamette Valley. Oregon State University Extension Service EM 8421. pp: 6.
• 12. __________, 2005f. How to Identify and Control Leaf Spot Diseases of Black Walnut. www.na.fs.fed.us/spfo/pubs/ howtos/ht_bwal-ls.htm
• 13. Barnett, H.L. and B.B. Hunter, 1998. Illustrated Genera of Imperfect Fungi. The American Phytopathological Society 3340 Pilot Knob Road St. Paul, MN 55121-2097, USA. pp: 218.
• 14. Correll, J. C., 1992. Genetic, Biochemical, and Molecular Techniques for the Identification and Detection of Soilborne Plant-Pathogenic Fungi (Edited by L.L.Singleton, J.D.Mihail, and C.M.Rush) in Methods for Research on Soilborne Phytopathogenic Fungi. The American Phytopathological Society 3340 Pilot Knob Road St. Paul, MN 55121-2097, USA. p:7-16.
• 15. Coşkun, H. 1987. İç Anadolu Bölgesindeki Ceviz Antraknozu Hastalığı Etmen (Gnomonia leptostyla (Fr.) ces.et not) nin Biyolojisi, Ekolojisi ve Savaşım Olanakları (Doktora Tezi). Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• 16. Delen, N., E. Durmuşoğlu, A. Güncan, N. Güngör, C. Turgut ve A. Burçak, 2005. Türkiye’de Pestisit Kullanımı, Kalıntı ve Organizmalarda Duyarlılık Azalışı Sorunları. Türkiye Ziraat Mühendisliği 6. Teknik Kongresi, Milli Kütüphane, Ankara. 21 s. www.zmo.org.tr/etkinlikler/6tk05.php
• 17. Mircetich, S.M.J. 2005. Diseases of English (Persian) Walnut (Juglans regia L). www.apsnet.org/online/common/names/wa lnut.asp
• 18. Ogawa, J. M., E. I. Zehr, G. W. Bird, D. F. Ritchie, K. Uriu and J.K. Uyemoto, 1995.Compendium of Stone Fruit Diseases. The American Phytopathological Society 3340 Pilot Knob Road St. Paul, MN 55121-2097, USA. 98 s.
• 19. Pala, Y., A. Nogay, E. Damgacı, M. Altın, H. Bulut ve M. Aydemir, 2001. Zeytin Bahçelerinde Entegre Mücadele Teknik Talimatı. T. C. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Tarımsal Araştırmalar Genel Müdürlüğü. Bitki Sağlığı Araştırmaları Daire Başkanlığı.Yenimahalle, Ankara. 84 s.
• 20. Schwinn, F.J. 1987. New Developments in Chemical Control of Phytophthora. p: 327-334. (Edited by Erwin, D.C., S.Bartnicki-Garcia and P.H.Tsao) Phytophthora, Its Biology, Taxonomy, Ecology and Patholog. pp: 392.
• 21. Shea, S.R. and P. Broadbent, 1987. Developments in Cultural and Biological Control of Phytophthora Diseases. p: 335-350. (Edited by Erwin, D.C., S.Bartnicki-Garcia and P. H. Tsao) Phytophthora, Its Biology, Taxonomy, Ecology and Patholog. pp: 392.
• 22. Ulu, O., T. Demir, M. Kılıç, O. Çakır, A. Nogay, C. Zeki, L. Erkılıç, T. Koçlu, M. Çeliker, H. Bulut ve M. Aydemir, 2001. Kiraz Bahçelerinde Entegre Mücadele Teknik Talimatı. T. C. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Tarımsal Araştırmalar Genel Müdürlüğü. Bitki Sağlığı Araştırmaları Daire Başkanlığı.Yenimahalle, Ankara. 147 s.
• 23. Windham, M.T. and S. Windham, 2004. What is a Disease? p: 7-10. (Editörler R.N. Trigiano, M.T.Windham ve A.S. Windham). Plant Pathology, Concepts and Laboratory Exercises 413 pp.
• 24. Yücer, M.M.2005. Tarım İlaçları. Hasad Yayıncılık Ltd. Şti.Ümraniye, İstanbul.
• 25. Zadoks, Jan C. and R. Schein, 1979. Epidemiology and Plant Disease Management. Oxford University Pres. Inc. pp: 427