CEVİZ AĞAÇLARININ BUDANMASINDA FARKLI YAKLAŞIMLAR

Yıl 2005, Cilt: 34 Sayı: 1, 253 - 262, 01.03.2005

Yakup Özkan

Öz

Ceviz bahçelerinde budama ve terbiye şekilleri ile ilgili kültürel işlemler, diğer
meyve türlerine göre en az bilinen ve uygulanan yıllık bakım işleri arasında yer alır.
Cevizde fidan dikiminden verimden düşme dönemine kadar farklı evrelerde budama
konusunu iyi kritik etmek gerekir. Fidan dikiminden itibaren ilk 3-4 yıldaki şekil
verme döneminde, bilinen terbiye sistemlerinden birinin seçimiyle problem çözülebilir.
Ancak verim döneminde bahçenin bulunduğu ekolojik koşulları da dikkate alarak,
kış ve yaz dönemlerinde budamada farklı uygulamalar devreye girebilmelidir. Özellikle
vegetatif gelişmenin kuvvetli olduğu bölgelerde, yıllık sürgünlerin büyümesini
kontrol edici uygulamalar ağaçların vegetatif/generatif dengesini korumada faydalı
olacaktır. Bir büyüme döneminde, 3-4 aylık bir gelişme peryodunda 4.5-5.0 m büyü-
yebilen bir sürgün, ağaçta C/N dengesini bozabileceği gibi, gelecek yıllardaki verimi
olumsuz etkileyebilir ve kış soğuklarından zararlanmaya neden olabilir. Ayrıca
vegetatif gelişmenin zayıf olduğu bölgelerde ve ağaçlarda, kısmen kış sonrası budamaya
ağırlık vererek, ağacın yeteri kadar sürgün gelişimi sağlanmalıdır. Tüm bu uygulamalarda
çeşidin verimlilik durumu (tepe ve yan dallarda meyvelenme) mutlaka
dikkate alınmalıdır.

Anahtar Kelimeler

Ceviz, Yaz Budaması, Verim, C/N Dengesi

Kaynakça

• Ağaoğlu, Y.S., M. Ayfer, İ. Köksal, K. Abak, L. Kaynak, Y. Fidan, M. Çelik, H. Çelik ve Y. Gülşen, 1987. A.Ü.Z.F. Bahçe Bit- kileri Ders Notları.
• Aleta, N., A. Ninot and M. Rovira, 2004. Walnut Production in Spain: Present and Future. Zbornik-referatov-1-Slovenskega- sadjarskega-kongresa-z-mednarodno- Udelezbo,-Krsko,-Slovenia,-24-26- marec-2004-Del-1. 289-293, Ljubljana, Slovenian fruit growing association, University of Ljubljana, Biotechnology Faculty.
• Bidini, C., and L. Casini, 2000. Pruning and Sprouting of European Walnut. Sherwood-Foreste-ed-Alberi-Oggi. 6 (6): 10-11.
• Germain, E., J.P. Prunet and A. Garcın, 1999. Le Noyer. Fab Orléans, Centr’Imprım, Issoudun, France.
• Mauget, J.C., N. Frizot and J. Guinard, 1993. Effect of Time and Position of Summer Pruning on the Release From Inhibition of the Axillary Buds of Walnut Stump Sprouts. Acta-Hort. (311): 210-216.
• Özkan, Y., 2002. Standart Çeşitlerle Kurulu Ceviz Bahçelerinde Budama ve Terbiye Şekilleri. Türkiye I. Ulusal Ceviz Sem- pozyumu, 5-8 Eylül 2001, Tokat.
• Ramos, D.E., 1998. Walnut Production Manuel. Division of Agriculture and Naturel Resources, Pub. 3373. USA. California,