Farklı Yıllık Dal Ve Koltuk Gelişim Kuvvetlerinin Cardinal Ve Müşküle Üzüm Çeşitlerinin Göz Verimliliklerine Etkileri

Yıl 2023, Cilt: 52 Sayı: Özel Sayı 1, 168 - 174, 27.02.2023

Esra Şahin Alper Dardeniz

Öz

Bu araştırma, ‘ÇOMÜ Dardanos Yerleşkesi Ziraat Fakültesi Çiftliği Bitkisel Üretim Birimi’nde yer alan ‘Sofralık Üzüm Çeşitleri Araştırma ve Uygulama Bağı’nda, farklı yıllık dal ve koltuk gelişim kuvvetlerinin ‘Cardinal’ ve ‘Müşküle’ üzüm çeşitlerinin göz verimliliklerine etkilerinin belirlenmesi amacıyla, 2020 ve 2021 yıllarının vejetasyon döneminde yürütülmüştür. Araştırma kapsamında, üzüm çeşitlerine ait omcalarda zayıf (5.00-6.99 mm), orta (7.00-8.99 mm) ve kuvvetli (9.00-10.99 mm) gelişim gösteren yıllık dallar belirlenmiştir. Bu yıllık dalların göz verimlilikleri; dört farklı koltuk gelişim kuvvetine göre, 1.-10. boğumlar arasındaki kış gözlerinden süren yazlık sürgünler üzerinde yapılan somak sayımlarıyla saptanmıştır. Araştırma bulgularına göre; her iki üzüm çeşidinde de yıllık dalların göz verimlilikleri 1. boğumdan 10. boğuma doğru düzenli artış göstermiştir (‘Cardinal’ 1. boğum=1.012, 10. boğum=1.887; ‘Müşküle’ 1. boğum=0.614, 10. boğum=1.195). ‘Cardinal’ üzüm çeşidinde zayıf yıllık dallarda 1.530 olan göz verimliliği, kuvvetli yıllık dallarda 1.739’a yükselmiş, orta kuvvetli yıllık dallar (1.623) ise ara grubu oluşturmuştur. ‘Müşküle’ üzüm çeşidinde farklı gelişim kuvveti gösteren yıllık dallara göre göz verimliliklerinde önemli bir farklılık meydana gelmemekle birlikte, rakamsal olarak en yüksek değeri orta kuvvetli yıllık dallar (1.083) oluşturmuştur. ‘Cardinal’ üzüm çeşidinde koltuksuz (KZ) boğumlarda 1.306 olan göz verimliliği, zayıf koltuklu (ZK:1.553) ile orta kuvvetli koltuklu (OKK:1.696) boğumlarda doğrusal bir artış göstererek farklı bir grubu meydana getirmiş, en yüksek göz verimliliği ise kuvvetli koltuklu (KK:1.966) boğumlarda belirlenmiştir. ‘Müşküle’ üzüm çeşidinde koltuksuz (KZ) boğumlarda 0.763 olan göz verimliliği zayıf koltuklu (ZK) boğumlarda önemli bir artış göstererek 0.972’ye ulaşmış, orta kuvvetli koltuklu (OKK:1.187) ve kuvvetli koltuklu (KK:1.250) yıllık dallar en yüksek değer veren grubu teşkil etmiştir.

Anahtar Kelimeler

Cardinal, göz verimliliği, koltuk gelişim kuvveti, Müşküle, yıllık dal gelişim kuvveti