Ebelik ve Hemşirelik Öğrencilerinin Mülteci/Sığınmacı Hastalara Bakım Verme Sürecinde Yaşadıkları Sorunlar ve Sözsüz İletişime Yatkınlık Düzeyleri

Yıl 2021, Cilt: 10 Sayı: 2, 186 - 193, 31.08.2021

Yasemin Başkaya , Kevser Özdemir , Şilan Beytaş , Büşra Turtul

Öz

Giriş: Ülkemizde son yıllarda mülteci/sığınmacı sayısının artması sağlık sorunlarını beraberinde getirmektedir. Sağlık bölümü öğrencileri uygulama alanlarında bu kişilere bakım verirken farklı sorunlarla karşılaşabilmektedirler.
Amaç: Ebelik ve Hemşirelik bölümü öğrencilerinin hastaneye başvuran mülteci hastalara bakım verme sürecinde yaşadıkları sorunları ve sözsüz iletişime yatkınlık düzeylerini belirlemek amacı ile yapılmıştır.
Yöntem: Tanımlayıcı-kesitsel olarak yapılan araştırmanın evrenini ebelik ve hemşirelik bölümü’nde 2.,3. ve son sınıfta olan 735 öğrenci oluşturmuştur. Örneklem seçimine gidilmeyip ulaşılabilen 520 öğrenci(evrenin %70.7’si) araştırma grubunu oluşturmuştur. Araştırmada veri toplama aracı olarak araştırmacılar tarafından literatür desteği ile geliştirilen 23 soruluk anket formu ve Erkuş ve Günlü (2009) tarafından Türkçe’ye uyarlanan “Sözsüz İletişime Yatkınlık Ölçeği-Öz Bildirim” formu kullanılmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde istatistik programı kullanılmış, istatistiksel olarak anlamlılık değeri p<0.05 kabul edilmiştir.
Bulgular: Araştırmaya katılan öğrencilerin genel yaş ortalaması 20.79±1.45(min-max=18-30)’dür. Öğrencilerin %47.5’i mülteci hastaların farklı bakım ve yaklaşıma ihtiyacı olduğunu belirtmiş ve %47.9’u bu hastalara bakım vermede zorlandığını, %45.2’si ise kısmen zorlandığını belirtmiştir. Yaşadıkları zorlukları nasıl aştıkları sorulduğunda; baş etme yöntemi olarak, öğrencilerin %77.5’i beden dilini kullandığını, %56.9’u hastanın duygu durumunu gözlemlediğini, %39.8’i teknolojiden faydalanarak dil çeviri programlarını kullandığını belirtmiştir. Öğrencilerin sözsüz iletişime yatkınlık düzeylerine bakıldığında hemşirelik öğrencilerinin (76.60±13.29) ebelik bölümü öğrencilerine (69.55±11.75) oranla sözsüz iletişime daha yatkın oldukları görülmüştür (p<0.05).
Sonuç: Çalışma sonucunda öğrencilerin mülteci/sığınmacı hastalara bakım verirken iletişimde sorun yaşadıkları ve sorunu çözmek için bireysel çaba gösterdikleri görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

mülteci, ebelik, hemşirelik, öğrenci, sözsüz iletişim, bakım verme

Problems Experienced by Midwifery and Nursing Students in the Process of Giving Care to Refugee/Asylum Seeker Patients and Levels of Non-Verbal Communication

Öz

Bacground: In recent years, increasing number of refugees in Turkey brings health problems. Students of the health department may face different problems while caring for these people in their application areas.
Objectives: To determine the problems experienced by the midwifery and nursing students in the process of providing care to refugee patients admitted to the hospital and their susceptibility to non-verbal communication.
Methods: The universe of the descriptive cross-sectional study was composed of 735 students in the 2nd, 3rd and 4th grades of the Faculty of Health Sciences.Without sample selection, study group consisted of 520 students students(70.7% of the universe).In the study, a questionnaire form with 23 questions developed by the researchers with the support of the literature was used as a data collection tool and a “Non-Verbal Confidence Scale-Self-Report Form” made by Erkuş and Günlü(2009) in Turkish validity reliability consisting of an introductory information form.Statistical significance was accepted as p<0.05.
Results: The mean age of the students is 20.79±1.45(min-max=8-30). 47.5% of the students stated that refugee patients need different care and approach, and 47.9% stated that they had difficulty in providing care to these patients and 45.2% stated that they had partial difficulty. When asked how they overcome their difficulties;as a method of coping, 77.5% of the students stated that they use body language, 56.9% of them observed the emotional state of the patient, 39.8% of them used language translation programs by using technology. The mean score of the nursing students in the Non-verbal Confidence Scale was 76.60±13.29 and 69.55±11.75 in the midwifery students. Statistical analysis showed significant difference between the two groups(p<0.05).
Conclusıon: As a result of the study,it was observed that the students had problems in communication while providing care for refuge/asylum-seeking patients and made individual efforts to solve the problem.

Anahtar Kelimeler

refugee, midwifery, nursing, student, non-verbal communication, giving care

Kaynakça

• Akkoç, S., Tok, M., & Hasıripi, A. (2017). Mülteci ve sığınmacı hastalara sağlık hizmeti sunulurken sağlık çalışanlarının yaşadığı sorunlar. Sağlık Akademisyenleri Dergisi, 4(1), 23–27.
• Ayar Kocatürk, A. (2019). Göç ve Ebelik Öğrencilerinin Yaşadığı Güçlükler. In 6. Uluslararası 10. Ulusal Ebelik Öğrencileri Kongresi Tam Bildiri Kitabı (pp. 77–83).
• Aygün, O., Gökdemir, Ö., Bulut, Ü., Yaprak, S., & Güldal, D. (2016). Evaluation of primary health care services which is provided to refugees within a public health center. Turkish Journal of Family Medicine and Primary Care, 10, 6–12.
• Barın, H. (2015). Türkiye’deki Suriyeli kadınların toplumsal bağlamda yaşadıkları sorunlar ve çözüm önerileri. Göç Araştırmaları Dergisi, 2, 10–56.
• Başol, E. (2018). Hasta ile Sağlık Çalışanları (Doktor ve Hemşire) Arasındaki İletişim Sorunları ve Çözüm Önerileri. International Anatolia Academic Online Journal/Social Science Journal, 4(1), 76-93.
• Ceylan Polat, D., & Akcan, E. (2016). Hemşirelik Öğrencilerinin Yabancı Uyruklu Hastalara Bakım Vermede Yaşadığı Güçlükler. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 19, 9–13.
• Domingo Puiggros, M., Figaro Volta, C., Loverdos Eseverri, I., Costa Colomer, J., & Badia Barnusell, J. (2008). Immigrant pregnancy and neonatal morbidity. An Pediatr (Barc), 68(6), 596-601.
• Dotevall, C., Winberg, E., & Rosengren, K. (2018). Nursing students’ experiences with refugees with mental health problems in Jordan: A qualitative content analysis. Nurse Education Today, 61, 155-161. https://doi.org/10.1016/j.nedt.2017.11.025
• Erkuş, A., & Günlü, E. (2009). İletişim tarzının ve sözsüz iletişim düzeyinin çalışanların iş performansına etkisi: Beş yıldızlı otel işletmelerinde bir araştırma. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 20(1), 7–24.
• Fassaert, T., Hesselink, A. E., & Verhoeff, A. P. (2009). Acculturation and use of health care services by Turkish and Moroccan migrants: a cross-sectional population-based study. BMC Public Health, 9(1), 332.
• Gümüş, G., Kaya, A., Yılmaz, S. G., Özdemir, S., Başıbüyük, M., & A.M., C. (2017). Suriyeli mülteci kadınların üreme sağlığı sorunları. Kadın Sağlığı Hemşireliği Dergisi, 3(1), 1–17.
• Gürbüz, S., & Duğan, Ö. (2017). Sığınmacılarda sağlık iletişimi: Suriyeli öğretmenler üzerine bir çalışma. Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler E-Dergisi, 64, 476-490.
• Hadımlı, A., Çakır Koçak, Y., Şener, A., & Üredi, N. (2019). Ebelik Öğrencilerinin Klinik Uygulamaları Sırasında Mülteci/Sığınmacı Kadınlarla İletişimde Yaşadıkları Güçlükler. In 6. Uluslararası 10. Ulusal Ebelik Öğrencileri Kongresi Tam Bildiri Kitabı (pp. 571–575).
• Kartal, B., & Başçı, A. G. E. (2014). Türkiye’ye yönelik mülteci ve sığınmacı hareketleri. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 12(2), 275-299.
• Korkmaz, A. Ç. (2014). Sığınmacıların sağlık ve hemşirelik hizmetlerine yarattığı sorunlar. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi, 1(1), 37–42.
• Önal, A., & Keklik, B. (2016). Mülteci ve Sığınmacıların Sağlık Hizmetlerine Erişimde Yaşadığı Sorunlar: Isparta İlinde Bir Uygulama. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 7(15), 32-148.
• Onay, M., Süslü, Z. H., & Kılcı, S. (2011). İletişim tarzının ve sözsüz iletişimin çalışanların iş performansına etkisi: Posta dağıtıcıları ve hemşireler üzerine bir araştırma. Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 3(1), 57-66.
• Paksoy, H. M., Koçarslan, H., Kılınç, E., & Tunç, A. (2015). Suriyelilerin Ekonomik Etkisi: Kilis İli Örneği. Birey ve Toplum Sosyal Bilimler Dergisi, 5(1), 143-174.
• Penpece, D., & İnan, H. (2012). Hizmet Sektöründe Sözsüz İletişim Algısı Üzerine Ampirik Bir Çalışma. Çağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(1), 66-83.
• Richmond, V. P., McCroskey, J. C., & Johnson, A. D. (2003). Development of the Nonverbal Immediacy Scale (NIS): Measures Of Self- And Other-Perceived Nonverbal Immediacy. Communication Quarterly, 51, 502-515.
• Şimşek, Z., Doğan, F., Hilali, N. G., & Özek, B. (2015). Bir il merkezinde yaşayan 15-49 yaş evli Suriyeli kadınlarda üreme sağlığı göstergeleri ve hizmet ihtiyacı. In 18. Ulusal Halk Sağlığı Kongresi (Kongre Kitabı). (pp. 998-999.).
• Topçu, S., & Başer, A. (2006). Göç ve sağlık. C.Ü. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 10(3), 37–41.
• Tosun, B., & Sinan, Ö. (2020). Knowledge, attitudes and prejudices of nursing students about the provision of transcultural nursing care to refugees: A comparative descriptive study. Nurse Education Today, 85, 1042942. https://doi.org/10.1016/j.nedt.2019.104294