"BİN DOKUZ YÜZ SEKSEN DÖRT" İLE "DAMIZLIK KIZIN ÖYKÜSÜ" ROMANLARININ GENETİK VE TİPOLOJİK YÖNTEMLE İNCELENMESİ

Yıl 2019, Cilt: 01 Sayı: 02, 50 - 74, 30.12.2019

Selva Çelik

Öz

Karşılaştırmalı edebiyat, farklı edebiyat, kültür ve dillerin aralarındaki benzerlik ve farklılıkları nesnel bir şekilde değerlendiren bilim dalıdır. Bu değerlendirmeler ışığında amaç, farklı toplum ve ulusların birbirleri hakkında bilgi sahibi olmalarını, birbirlerini tanımalarını ve anlamalarını, birbirlerine saygı ve hoşgörüyle yaklaşmalarını, köklü ilişkiler kurabilmelerini sağlamaktır. Karşılaştırmalı bilim incelemelerinde ise karşımıza, farklı kültür ve edebiyatların birbirine benzer toplumsal, siyasal ve ekonomik koşullardan doğan tarihsel-tipolojik benzerlikleri ve etkilerden doğan tarihsel-genetik benzerlikleri adı altında iki karşılaştırma metodu ortaya çıkar. 

 

Tarihsel- tipolojik karşılaştırma iki edebiyat arasında belirlenen benzerliklerin sebebini benzer toplumsal ve siyasal koşullarla açıklarken, tarihsel-genetik karşılaştırma incelenen eserlerin oluşum sürecindeki benzerliklere değinir.  

 

Bu çalışmada, karşılaştırmalı edebiyat, karşılaştırmalı edebiyatın tarihi gelişi, temsilcileri, tarihsel-genetik ve tarihsel-tipolojik yöntemler üzerinde durulmuştur. Sırasıyla Bin Dokuz Yüz Seksen Dört adlı romanın yazarı, distopya kavramı, romanın özeti ve yazıldığı dönemin toplumsal ve siyasal şartlarına değinildikten sonra roman incelenmiştir. Ardından Damızlık Kızın Öyküsü adlı eserin yazarı Margaret Atwood’un hayatına değinilmiş romanın kısa bir özeti verildikten sonra roman incelenmiştir. 

 

En son olarak da baskıcı var olan düzenden kurtulup yaratılmak istenilen dünyaları konu alan George Orwell’ın Bin Dokuz Yüz Seksen Dört ile Margaret Atwood’un Damızlık Kızın Öyküsü adlı romanlar tipolojik ve genetik yöntemlerin harmanlanmasıyla karşılaştırılmıştır. İki roman kahramanının da bu uğurda verdikleri mücadeleler ve sonuçları ele alınmıştır.

Anahtar Kelimeler

Bin Dokuz Yüz Seksen Dört, Damızlık Kızın Öyküsü, Genetik Yöntem, Tipolojik Yöntem, Karşılaştırmalı Edebiyat

Kaynakça

• Atwood, M. (2017). Damızlık Kızın Öyküsü, Sevinç Altınçekiç, (Ö. Kabakçıoğlu, Çev.). İstanbul: Doğan Kitap.
• Aydın, K. (1999). Karşılaştırmalı Edebiyatın Postmodern Bağlamda Algılanışı. İstanbul: Birey Yay.
• Aytaç, G. (1997). Karşılaştırmalı Edebiyat Bilimi. Ankara: Gündoğan Yay.
• Bezel, N. (1984). Yeryüzü Cennetleri. İstanbul: Say Yay.
• Brooks, R. E. (2002) “Feminism and International Law: An Opportunity for Transformation.yale Journal of Law and Feminism”, 14, 345-351.
• Göbenli, M. (2005). Direnmenin Estetiği’ne Güven. İstanbul: Donkişot Güncel Yay.
• Johnson, A. (2001). “The Cultural Cold War: Faust Not The Pied Piper”, Tarihinde 28 Aralık 2017, adresinden erişildi.http:// nova. wpunj. edu / newpolitics /issue 31/johnso31.htm.
• Kumar, K. (2006). Modern Zamanlarda Ütopya ve Karşı Ütopya (A. Galip, Çev.). İstanbul: Kalkedon Yay.
• Orwell, G. (2012). Bin Dokuz Yüz Seksen Dört (C. Üster, Çev.). İstanbul: Can Yay.
• Said, E. (1999). Hey, Mister, you want dirty book? London Review of Books, 21 (9), Tarihinde adresinden erişildi. htpp://cosmos.ucc.ie/cs 1064/jabowen/IPCS/php/art.php?aid=284255.
• Saunders, F. S. (1999). Who Paid The Paper?: The CIA and The Cultural Cold.Granta Books. Tarihinde adresinden erişildi. http: //thurnundtaxis.blogspot.com.tr/2013/04/hey.mister-you-want-dirty-book.htm.
• Uysal, M. B. (2012). “George Orwell’ın 1984’ü: Toplumsal Değerler ve Anti-Ütopya”, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. S: 9. Bahar.
• Yıldız, Ö. (2011). George Orwell’da Ütopya ve Yabancılaşma. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Ankara.
• http://www.notosoloji.com/dunyaca-unlu-alti-yazar-mahlaslarini-nasil-secti (Erişim: 10.07.2019)