HALİDE NUSRET ZORLUTUNA’NIN GÜL’ÜN BABASI KİM? ROMANINDA BİR ARINMA MEKÂNI OLARAK EDİRNE

Yıl 2020, Cilt: 2 Sayı: 2, 44 - 63, 31.12.2020

Gülçin Oktay

Öz

Edebiyat tarihinin arka planda kalmış, kısmen de olsa unutulmuş kadın yazarlarından biri de Halide Nusret Zorlutuna’dır. 1901-1984 yılları arasında yaşamış ve pek çok siyasi gelişmeye tanıklık etmiş yazar; ardında pek çok şiir, hatıra kitabı ve roman bırakmıştır. Aynı zamanda bir öğretmen olan Halide Nusret, 1924 yılında başladığı meslek hayatını yurdun çeşitli yerlerinde çalışarak tamamlamıştır. Yazarın öğretmenlik yaptığı ilk şehir ise Edirne’dir. Bu sebeple Edirne, Halide Nusret’in hayatında bir başlangıç ve olgunlaşma evresidir. 1924-1926 yıllarında genç öğretmen Halide Nusret’i ağırlayan Edirne Kız Muallim Mektebi ise yazarın 1933 yılında yazdığı Gül’ün Babası Kim? romanında görünür. Romanda, Meclâ karakterinin İstanbul’dan Ankara’ya uzanan yolculuğunda Edirne önemli bir duraktır. Bu sebeple roman Edirne’nin doğal ve tarihî güzellikleri, insanları, ağız özellikleri yanında İstanbul-Ankara gibi önemli şehirler arasındaki durumuna dair de izler taşır. Bir yandan da Edirne, tıpkı romanın başkarakteri Meclâ gibi Halide Nusret’in de evliliğe ve yeni bir hayata açılan kapısıdır.

Anahtar Kelimeler

Halide Nusret Zorlutuna, Türk Romanı, Gül'ün Babası Kim?, Edirne

EDIRNE AS A PURIFICATION SPACE IN THE NOVEL ‘GUL’UN BABASI KIM?’ (‘WHO IS GUL’S FATHER?’) BY HALIDE NUSRET ZORLUTUNA

Öz

Halide Nusret Zorlutuna is one of the female authors who has been partially forgotten and remained in the background of literature. The author, who has lived between the years 1901-1984 and witnessed a lot of political developments, has left behind a considerable number of poems, memory books and novels. Moreover, Halide Nusret, who was a teacher, started her career in 1924 by working in various locations in the country. After her short experience in Istanbul, the author continued her career as a teacher for the first time in Edirne. This is the reason why Edirne is a starting and growing phase in Halide Nusret’s life. Edirne Girls School, where the young teacher Halide Nusret worked between the years 1924-1926, can be found in the novel Gül’ün Babası Kim? (“Who is Gul’s Father?”) written by the author in 1933. In the novel, the character Meclâ travels from Istanbul to Ankara, and Edirne is an important stop in her travel. This is the reason why the novel carries traces of Edirne's natural and historical beauties, people, dialects, as well as its situation among important cities such as Istanbul and Ankara. Edirne is also a place where Halide Nusret paved the way for marriage and a new life, just like the main character in her novel.

Anahtar Kelimeler

Halide Nusret Zorlutuna, Turkish Novel, Gül'ün Babası Kim?, Edirne

Kaynakça

• BAKHTİN, Mikhail (2001), “Romanda Zaman ve Kronotop Biçimlerine Sonuç Niteliğinde Kanılar”, Karnavaldan Romana - Edebiyat Teorisinden Dil Felsefesine Seçme Yazılar, Cem Soydemir (Çev.); Sibel Irzık (Der.), İstanbul: Ayrıntı Yayınları, 315-333.
• CANTEK, L. Funda Şenol (2020), “Yaban”lar ve Yerliler - Başkent Olma Sürecinde Ankara, İstanbul: İletişim Yayınları.
• COŞKUN, Betül (2010), Halide Nusret Zorlutuna-Hayatı-Eserleri-Fikirleri, Marmara Üniversitesi, Doktora Tezi, İstanbul.
• COŞKUN, Betül (2011), “Halide Nusret Zorlutuna’nın Romanlarını Kronotopik Okuma”, Turkish Studies, 6(1), 883-898.
• ERDAL, Kelime (2008), Küçük Dostların Öğretmeni: Halide Nusret Zorlutuna, İstanbul: Ezgi Kitabevi.
• GÜREL, Zeki (1988), Halide Nusret Zorlutuna-Hayatı ve Eserleri, Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.
• LEVEND, Agâh Sırrı (1958), Türk Edebiyatında Şehr-engizler ve Şehr-engizlerde İstanbul, İstanbul: İstanbul Enstitüsü Yayınları.
• [ZORLUTUNA], Halide Nusret (1938), Sisli Geceler, İstanbul: Kenan Basımevi.
• [ZORLUTUNA], Halide Nusret (1971), Büyükanne, Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı.
• [ZORLUTUNA], Halide Nusret (1978), Aşk ve Zafer, İstanbul: Töre Devlet Yayınevi.
• [ZORLUTUNA], Halide Nusret (2002), Gül’ün Babası Kim?, Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
• [ZORLUTUNA], Halide Nusret (2008a), Beyaz Selvi, İstanbul: Timaş Yayınları.
• [ZORLUTUNA], Halide Nusret (2008b), Bütün Şiirleri, Betül Coşkun (Haz.), İstanbul: Timaş Yayınları.
• [ZORLUTUNA], Halide Nusret (2012), Küller, İstanbul: Timaş Yayınları.
• [ZORLUTUNA], Halide Nusret (2013), Bir Devrin Romanı, İstanbul: Timaş Yayınları.
• [ZORLUTUNA], Halide Nusret (2014), Aydınlık Kapı, İstanbul: Timaş Yayınları.
• [ZORLUTUNA], Halide Nusret (2016), Benim Küçük Dostlarım, İstanbul: Timaş Yayınları.