TÜRKİYE’DE UYGULANAN VERGİ TÜRLERİNİN EKONOMİK BÜYÜME ÜZERİNDEKİ ETKİSİ: ARDL SINIR TESTİ YAKLAŞIMI

Yıl 2023, , 32 - 47, 31.12.2023

Suna Korkmaz , Özge Korkmaz

https://doi.org/10.38120/banusad.1316319

Cited By: 1

Öz

Ülke hükümetleri ekonomik büyümeyi sağlamada para ve maliye politikası araçlarını kullanırlar. Maliye politikası araçları arasında yer alan vergiler ekonomik büyümenin sağlanmasında önemli bir rol oynar. Kişilerden ve kurumlardan alınan vergiler ekonomik büyümeyi olumlu veya olumsuz olarak etkileyebilmektedir. Hükümetler amaçladıkları ekonomik büyümeye ulaşmak için vergi oranlarını artırabilir veya azaltabilirler. İstedikleri vergiyi uygulayabilir veya kaldırabilirler. Vergiler ekonomik büyümeyi etkilediği için, Türkiye’de uygulanan vergi çeşitlerinin ekonomik büyümeye nasıl bir etkisinin olduğunu bu çalışmada araştırılmıştır. Türkiye ekonomisi için 2006:Q1-2022:Q4 dönemi için üçer aylık veriler alınarak 3 model oluşturulmuştur. ARDL sınır testi analizi sonucunda 3 model için de uzun dönemli bir ilişkinin varlığı tespit edilmiştir. Dolaysız vergiler ekonomik büyüme üzerinde negatif bir etkiye sahipken, dolaylı vergiler ekonomik büyüme üzerinde pozitif bir etkiye sahiptir. Özel tüketim vergisi, motorlu taşıtlar vergisi ekonomik büyüme üzerinde pozitif, kurumlar vergisi ise ekonomik büyüme üzerinde negatif etkiye sahiptir.

Anahtar Kelimeler

Dolaylı Vergi, Dolaysız Vergi, Ekonomik Büyüme, ARDL Sınır Testi

Kaynakça

• Ahmad, S., Sial, M. H. ve Ahmad, N. (2018) “Indirect Taxes and Economic Growth: An Empirical Analysis of Pakistan”, Pakistan Journal of Applied Economics, 28(1): 65-81.
• Basha, M. H. (2022) “Evaluating the Impact of Direct Taxes on Economic Growth: Empirical Evidence from Jordan”, Asian Economic and Financial Review, 12(8): 627-635.
• Bâzgan, R-M. (2018) “The Impact of Direct and Indirect Taxes on Economic Growth: An Empirical Analysis Related to Romania”, The 17th International Conference on Business Excellence, 12(1): 114-127. doi: DOI: 10.2478/picbe-2018-0012.
• Đurović-Todorović, J., Milenković, I. ve Kalaš, B. (2019) “The Relationship between Direct Taxes and Economic Growth in OECD Countries”, Economic Themes, 57(3): 273-286.
• Hakim, T. A. (2020) “Direct Versus Indirect Taxes: Impact on Economic Growth and Total Tax Revenue”, International Journal of Financial Research, 11(2): 146-153.
• Hosen, A. (2019) “GDP Growth and Indirect Taxation in Bangladesh: Related Issues, Consequences and Expectation”, International Journal of Business and Economics Research, 8(5): 273-283.
• Ibadin, P. O. ve Oladipupo, A. O. (2015) “Indirect Taxes and Economic Growth in Nigeria”, Ekonomska Misao i Praksa, 24(2): 345-363.
• Ibraimi, A. ve Sulejmani, L. A. (2017) “Econometric Analysis of Indirect Taxes on Economic Growth: Case of Republic of Macedonia”, KNOWLEDGE-International Journal, 20(1): 249-252.
• Ilaboya, O. J. ve Mgbame, C. O. (2012) “Indirect Tax and Economic Growth”, Research Journal of Finance and Accounting, 3(11): 70-82.
• Kaewsopa, W., Fu, Q. ve Tan, X. (2022) “The Impact of Personal Income Tax on Economic Growth: The Case of China and Thailand”, Asia-Pacific Social Science Review, 22(2): 37-49.
• Kalaš, B., Mirović, V. ve Andrašić, J. (2020) “Cointegration Analysis of Indirect Taxes and Economic Growth in the Republic of Serbia”, Anali Ekonomskog fakulteta u Subotici, 56(44): 3-10.