SANAYİ DEVRİMİ’NDEN ÇOK ULUSLU ŞİRKETLERE ÇOCUK İŞÇİLİĞİ: ŞAHİN PENÇESİNDE YAVRU KUŞ

Yıl 2019, Cilt: 2 Sayı: 2, 286 - 303, 31.12.2019

Bilal Coşan

Öz

Sanayi Devrimi’nin olumsuz sonuçları neticesinde kendinden
oldukça sık söz ettiren çocuk işçiliği, modern köleliğin vücut bulmuş halidir.
Yıllar itibariyle devam eden çocuk işçiliği sorunu, kriz ve savaş dönemlerinde
de var olmaya devam etmiştir. 1980 sonrası yaşanan ekonomik değişim çocuk
işçiliği olgusunun bambaşka bir yüzünü ortaya çıkarmıştır. Çok uluslu
şirketlerin ve doğrudan yabancı yatırımların arttığı bu dönemde, ucuz işgücü
temininin gerekli hale gelmesi çocuk işçiliğinin devam etmesinin nedenlerinden
biri olmuştur. Bu çalışma kapsamında çocuk işçiliğinin tarihsel süreçte değişen
yapısı ortaya konacaktır.

Anahtar Kelimeler

Sanayi Devrimi, Çocuk İşçiliği, Sanayi Devrimi

Kaynakça

• Aydoğanoğlu, E. (2010). “İşçi Sınıfı Tarihi Kısa Bir Özet”, Birinci Baskı, İstanbul: TaremYayınları.
• Basu, K. & Zafiris, T. (2003). “The Global Child Labor Problem: What Do We Know and What Can We Do?”, The World Bank Economic Review, 17(2): 147-173.
• Berg, M. & Hudson, P. (1992). “Rehabilitating the Industrial Revolution”, The Economic History Review, 45(1): 24-50.
• Berlanstein, L, R,. (1992). “The Industrial Revolution and Work in Nineteenth-Century Europe”, First Edition, London and New York: Routledge.
• Birleşmiş Milletler (2018). “Birleşmiş Milletler Çocuk Haklarına Dair Sözleşmesi”, http://cocukhaklari.barobirlik.org.tr/dokuman/mevzuat_uamevzuat/birlesmismilletler.pdf, 12.04.2018.
• Career Addict. (2016). “10 Companies That Still Use Child Labor”, https://www.careeraddict.com/10-companies-that-still-use-child-labor, 21.05.2018.
• Cullen, H., (2007). “The Role of International Law in the Elimination of Child Labor”, First Published, Leiden: Martinus Nijhoff Publishers.
• Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı. (2017). “Çocuk İşçiliği ile Mücadele Ulusal Programı:2017-2023”, 1. Bs., Ankara: Ayrıntı Yayınevi.
• De Vries, J. (1994). “The Industrial Revolution and the Industrious Revolution”, The Journal of Economic History, 54(2): 249-270.
• DİSK. (2017). “Türkiye’de Çocuk İşçi Olmak”, https://vesaire.org/wp-content/uploads/2017/04/dicc87sk_turkiyedecocukolmak.pdf, 20.05.2018.
• Doepke, M. & Zilibotti, F. (2009). “International Labor Standards and The Political Economy of Child-Labor Regulation”, Journal of the European Economic Association, 7(2/3): 508-518.
• DW. (2017). “Kongo’da 40 bin çocuk madenlerde çalışıyor”, http://www.dw.com/tr/kongoda-40-bin-%C3%A7ocuk-madenlerde-%C3%A7al%C4%B1%C5%9F%C4%B1yor/a-39219670, 21.05.2018.
• Elçi, S. (2018). “Küresel Markalar ve Çocuk İşçiliği”, https://www.academia.edu/7301778/K%C3%BCresel_Markalar_ve_%C3%87ocuk_%C4%B0%C5%9F%C3%A7ili%C4%9Fi?auto=download, 21.05.2018, 1-14.
• Folks, Z., G. (1943). “Child Labour in War Time”, The High School Journal, 26(6): 210-216.
• Frader, L., L. (2006). “The Industrial Revolution A History in Documents”, First Edition, Oxford: Oxford University Press.
• Heller, H. (2011). “The Industrial Revolution: Marxist Perspectives The Birth of Capitalism”, Pluto Press.
• Hobbs, S., McKechnie, J., Lavalette, M. (1999). “Child Labor: A World History Companion”, First Published, USA: ABC-CLIO.
• Honeyman, K. (2007). “Child Workers in England 1780-1820 Parish Apprentices and the Making of Early Industrial Labour Force”, Comwall: Ashgate Publishing Limited.
• ILO. (2018). “Çocuk İşçiliği”, http://www.ilo.org/ankara/areas-of-work/child-labour/lang--tr/index.htm, 12.04.2018.
• International Labor Organization. (2017). “Global Estimates of Child Labour: Result and Trends, 2012-2016”, Genava.
• International Labor Organization. (2017b). “Global Estimates of Modern Slavery: Forced Labour and Forced Marriage”, Genava.
• Jensen, M., C. (1993). “The Modern Industrial Revolution, Exit, and the Failure of Internal Control Systems”, The Journal of Finance, XLVIII(3): 831-880.
• More, C. (2000). “Understanding The Industrial Revolution”. First Edition, London and New York: Routledge.
• Our World in Data. (2018). “Child Labor”, https://ourworldindata.org/child-labor, 27.04.2018.
• Özdemir, A., M., & Yücesan Özdemir, G. (2005). “Küresel Kapitalizmde Çocuk Emeğinin Ekonomi Politiği: Çocuk İşçilerin “Oyun” Hakkı Var Mıdır?”, Türk Tabipleri Birliği Mesleki ve Sağlık Güvenlik Dergisi, 8-15.
• Parlak, Z. (2009). “Çokuluslu Şirket Kodları: Bir Analiz ve Değerlendirme”, Sabri Orman ve Zeki Parlak (Ed.). İşletmelerde İş Etiği, İstanbul: İTO Yayınları.
• Parlak, Z. (2004). “Küreselleşme ve Çalışma Standartları”, Bilgi Sosyal Bilimler Dergisi, 2: 43-90.
• Parlak, Z. (2000). “Yeni Uluslararası İş Bölümü Yaklaşımının Eleştirel Bir Değerlendirmesi”, Prof. Dr. Nusret Ekin’e Armağan, 661-688.
• Stearns, P., N. (2013). “The Industrial Revolution in World History”, Fourth Edition, Wesview Press,
• The New York Times. (2016). “Indonesian Children Face Hazards on Tobacco Farms, Report Says”, https://www.nytimes.com/2016/05/26/world/asia/indonesia-child-labor-tobacco-nicotine-pesticides.html?rref=collection%2Ftimestopic%2FChild%20Labor&action=click&contentCollection=timestopics&region=stream&module=stream_unit&version=latest&contentPlacement=5&pgtype=collection, 21.05.2018.
• Tunçcan, N. (2000). “Çocuk İşçiliği: Nedenleri, Boyutları ve Küreselleşen Dünyadaki Konumu”, Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, 44: 243-259.
• TÜİK. (2012). “Çocuk İşgücü Anketi Sonuçları: 2012”, http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=13659, 20. 05. 2018.
• TÜİK. (2017). “İstatistiklerle Çocuk, 2017”, http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=27596, 20.05.2018.
• Wyatt III, L. T. (2009). “The Industrial Revolution”, First Edition, Greenwood Press.
• Yüksel, M., Adıgüzel, O., Yüksel, H. (2015). “Dünyada ve Türkiye’de Sosyal Politika Temelinde Dezavantajlı Bir Grup Olarak Çocuk İşçiler Realitesi”, Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6: 23-34.