TÜRKİYE CUMHURİYETİ’NİN İLK YILLARINDA GEDİKLİ MEKTEBİNDE PARAŞÜTÇÜLERİN YETİŞTİRİLMESİ

Yıl 2022, Cilt: 5 Sayı: 2, 75 - 90, 31.12.2022

Derya Geçili

https://doi.org/10.38120/banusad.1173073

Öz

Bazı insanlar, uçmak ve süzülmek için kuşlar gibi kanatlara ihtiyaçları olduğunu düşünürken bazıları da havadan daha hafif olunmasını gerektiğini savunmuştur. Bu ayrı ayrı esaslar sonucunda hava araç-gereçleri ortaya çıkmıştır. Yükseklerden düşüşü ağırlaştırarak yere rahatça inilmesini sağlayan, açıldığında kubbe biçimini alan, hava araçlarına paraşüt adı verilmiştir. Paraşüt, atmosfere yakın bir ortamda havanın kaldırma kuvvetinden yararlanarak yavaşça inmeyi sağlayan bir araç olmuştur. Ordunun, hava indirme birliğinde görev yapan askerler ise paraşütçü olarak adlandırılmıştır. Türkiye Cumhuriyeti Devleti, Kurtuluş Savaşı sırasında havacılığın önemini fark etmiştir. Havacılığın geliştirilebilmesi için yapılan çalışmalar sırasında paraşütçülerin yetiştirilmesine karar verilmiştir. Gedikli Mektebinde askerlere paraşüt eğitimi verilerek bu konudaki açık kapatılmaya çalışılmıştır. Bu çalışmada, gediklilerin paraşütçü olarak yetiştirilmeleri süreci incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Türkiye Cumhuriyeti, Paraşüt, Gedikli, Eğitim

TRAINING PARATROOPERS AT GEDIKLI SCHOOL IN THE FIRST YEARS OF THE REPUBLIC OF TURKEY

Öz

Some people thought that they needed wings to fly and glide like birds, and some others argued that they should be lighter than air. As a result of these separate principles, air tools emerged. Parachutes were called like this for aircraft that took the form of a dome when opened and allowed one to descend easily to the ground by aggravating the fall from heights. The parachute was a vehicle that allowed it to descend slowly by taking advantage of the buoyancy of the air in an environment close to the atmosphere. The soldiers who served in the airborne division of the army were called “paratroopers”. The Republic of Turkey realized the importance of aviation during the War of Independence. During the efforts for the development of aviation, it was decided to train paratroopers. Parachute training was given to the soldiers in Gedikli School and the gap on this field was tried to be closed. The process of training the veterans as paratroopers was examined in the present study.

Anahtar Kelimeler

Republic of Turkey, Parachute, Gedikli, Training

Kaynakça

• Başkanlık Cumhuriyet Arşivi (BCA), BCA, 30.18.1.2.1.14.17, 30 Ocak 1929. BCA, 30.18.1.2.3.27.14, 1 Mayıs 1929. BCA, 30.10.0.0.47.303.24, 17 Haziran 1942. BCA, 30.18.1.2.12.41.20, 7 Haziran 1930. BCA, 30.18.1.2.107.100.14, 19 Şubat 1945. BCA, 30.18.1.2.11.35.16, 26 Mayıs 1930. BCA, 30.18.1.2.85.92.17, 20 Ekim 1938. BCA, 30.18.1.2.84.66.7, 14 Temmuz 1938. BCA, 30.18.1.2.81.101.8, 10 Aralık 1937. BCA, 30.18.1.2.9.14.3, 23 Mart 1930. BCA, 30.10.0.0.61.409.3, 11 Ekim 1940. BCA, 30.10.0.0.46.293.10, 25 Ekim 1934.
• Diğer Kaynaklar, Hasan Fehmi. (1932) “Tayyare Paraşüt Risalesi”, Genel Kurmay Başkanlığı, İstanbul: Askeri Matbaa. TBMM, (1 Haziran 1929) “Tutanaklar”, C. 1, 1-74. TBMM, (12 Mayıs 1928) “Gedikli Küçük Zabit İhzari Mektepleri Talebesinin Maaşları Hakkında (1/120) numaralı Kanun Lâyihası ve Müdafaai Milliye ve Bütçe encümenleri mazbataları. 1-74”, C.1. Deaş, Mihai; Coanda, Henri. (2020) “Parachuting The Age of the First Attempts”, Air Force Academy, Braşov, Romania.
• Kanacke, T. W. (1969) “Steerable Parachutes”, Aerodynamic Deceleration, Germany. Boda, Jozsef. (2017) “Military Parachute History of Hungary”, AARMS, Vol. 14, No. 1, 17-27. Northrop, W.B. (2016) “The Story of the Airship”, Oliver Wendell Holmes, Wentworth Press. Sobolev, D.A. (2014) “The Contrıbution of Different Countries to Airplane Development and Manufacture-Part I. Invention of Airplane”, “29th Congress of the International Council of the Aeronautical Sciences”, St. Petersburg Russian Semtember 7-12, s. 1-8.
• Resmi Gazete. (19 Mayıs 1929) “Gedikli Küçük Zabit Menbalarına ait 1001 Numaralı Kanunun Bazı Maddelerinin Tadiline Dair Kanun”, Kanun: 1446, s.7269. Şuun-ı Fenniye. (3 Nisan 1330/16 Nisan 1914) “Tayyareciliğin Tahlisiye Sandalları Paraşüt Musavver Malumatı”, 1. Sene, Sayı 8, s. 122. Askeri Hava Mecmuası, “Paraşüt İstimali”, Cilt. 1, Sayı. 38, s. 38. Türk Hava Mecmuası, “Paraşütün Tarihçesi”, Cilt. 3, Sayı. 40, s. 444. Askeri Hava Mecmuası, “Paraşüt”, Cilt. 1, Sayı. 38, s. 6. Türk Hava Mecmuası, “4000 Defa Paraşütten Atlayan bir Hava Canbazı”, Cilt. 2, Sayı. 33, s. 288.