Birleşik Oran Analizi (Dupont) Yöntemi İle Kağıt ve Kağıt Ürünleri Sanayi Sektöründe Performans Ölçümü

Yıl 2020, Cilt: 22 Sayı: 1, 164 - 169, 15.04.2020

Kadri Cemil Akyüz , İbrahim Yıldırım , İlker Akyüz

Öz

Üretim faaliyetinde bulunan firmaların sahip oldukları kaynakları etken ve verimli kullanmaları belirledikleri amaç doğrultusunda zorunludur. Finansal yapılarında oluşacak değişimleri izleyebilmek ve gereken önlemleri zamanında alabilmek, firmaların finansal verimliliklerini doğru yönetebilmeleri açısından önemlidir. Finansal performansın değerlendirilmesinde ve denetlenmesinde kullanılan Dupont analizi farklı karlılık unsurlarını bir araya getirmekte ve etki eden temel finansal boyutları bütün olarak değerlendirebilme imkanı sunmaktadır. Bu çalışmada Kağıt ve Kağıt Ürünleri Sanayi Sektöründe yer alan ve Borsa İstanbul’da işlem gören firmaların finansal performanslarının Dupont analizi ile incelenmesi amaçlanmıştır. Borsada işlem gören yedi adet firmanın 2012-2018 yıllarını kapsayan finansal verileri kullanılarak yapılan çalışma sonucunda Dupont değerleri firmalar düzeyinde belirlenmiş ve başarı sıralaması yapılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Dupont Analizi, Kağıt ve Kağıt Ürünleri Sanayi, Borsa İstanbul

Performance Measurement in the Paper and Paper Products Industry Sector with the Combined Rate Analysis (Dupont) Method

Öz

It is important to monitor the changes in financial structures and to take the necessary measures in a timely manner in order to manage the financial efficiency of the firms. Dupont analysis, which is used in the evaluation and audit of financial performance, brings together different profitability elements and provides the opportunity to evaluate the main financial dimensions that affect profitability as a whole. In this study, the equity efficiency of the companies which are traded in the paper and paper products industry in Borsa Istanbul and engaged in production activities between 2012 and 2018 was carried out with the help of Dupont method. The financial statements of the firms included in the analysis for the years 2012-2018 are obtained from the Public Disclosure Platform and Borsa İstanbul official website. In this study, it is aimed to determine the calculations which are effective on return on equity of companies by Dupont analysis and to investigate the effects of the ratios examined on return on assets and return on equity. By using panel data regression analysis method, net profit margin and active turnover rate ratios are related to asset profitability and net profit margin, active turnover rate and equity multiplier to determine the effect levels. As a result of the study conducted by using the financial data of seven firms listed on the stock exchange covering the years 2012-2018, Dupont values were determined at the firm level and the success ranking was made.

Anahtar Kelimeler

Dupont Analysis, Paper and Paper Products Industry, Borsa İstanbul

Kaynakça

• 1. Acar, M. (2003). Tarımsal işletmelerde finansal performans analizi, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 20: 21-37.
• 2. Akgüç, Ö.(1994). Finansal Yönetim, 6. Baskı, Avcıol Yayınları, İstanbul.
• 3. Akgüç, Ö. (2011). Mali Tablolar Analizi, Avcıol Yayınları, İstanbul.
• 4. Ardıç, M. (2019). Çay işletmeleri kurumunun (ÇAYKUR) finansal performansının dupont finansal analiz sistemi kullanılarak incelenmesi, BMIJ, 7(1): 352-372
• 5. Aydın, N. Başar, M. ve Çoşkun, M. (2010). Finansal Yönetim, Detay Yayınları, Ankara.
• 6. Bakır, H. ve Şahin, C. (2009). Yöneticiler İçin Finansal Tablolar Analizi. Detay Yayınları, Ankara.
• 7. Brealey, R.A. Myers S.C. ve Marcus, A.J. (2006). İşletme Finansmanının Temelleri, Literatür Yayıncılık, İstanbul.
• 8. Bauman, M. P. (2014). Forecasting operating profitability with dupont analysis: further evidence, Review of Accounting and Finance, 13(2): 191-205.
• 9. Botika, M. (2012). The use of dupont analysis in abnormal returns evaluation: empirical study of Romanian market, Procedia-Social and Behavioral Sciences, (62): 1179-1183.
• 10. Çabuk, A. (1991). Finansal Tablolar Analizi, 2. Baskı, Uludağ Üniversitesi Basım Evi, Bursa.
• 11. Çabuk, A. ve Lazol İ. (2004). Mali Tablolar Analizi, 3. Baskı, Vipaş A.Ş., Bursa.
• 12. Çalışkan, S. (2015). Kamu hastanelerinde dupont analizi İle finansal performans değerlendirilmesi ve bir uygulama, Yüksek Lisans Tezi (yayımlanmış), Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Bilim Dalı, Eskişehir, 83 s.
• 13. Ceylan, A. ve Korkmaz T.(2017). Finansal Yönetim Temel Konular, 10.Baskı, Ekin Basın Yayın Dağıtım, İstanbul.
• 14. Gümüş, U. T. ve Çıbık, E. (2018). Borsa’da işlem gören gayrimenkul yatırım ortaklığı işletmelerinin birleşik oran analizi (dupont) yöntemiyle performansının ölçülmesi, Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(3): 2178-2194.
• 15. Kaderli, Y.C.(2006). İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’nda (İMKB) işlem gören gıda sektörü şirketlerinin finansal performansının ölçülmesi ve öz sermaye karlılığını etkileyen faktörlerin belirlenmesi, Yüksek Lisans Tezi (yayınlanmamış), Adnan Menderes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aydın, 225 s.
• 16. Karadeniz, E. Kandır, S.Y. Balcılar, M. ve Önal, Y.B. (2009). Determinants of capital structure: evidence from Turkish lodging companies, International Journal of Contemporary Hospitality Management, 21(5): 594-609.
• 17. Karadeniz, E. ve İskenderoğlu, Ö. (2012). İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’nda işlem gören turizm işletmelerinin aktif kârlılığını etkileyen değişkenlerin analizi, Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 22 (1): 65-75.
• 18. Karadeniz, E. Koşan, L. Günay, F. ve Dalak, S. (2019). Otel işletmelerinde kârlılığı etkileyen değişkenlerin dupont analiz tekniğiyle ölçülmesi: Avrupa borsalarında ekonometrik bir analiz, Muhasebe ve Finansman Dergisi, Ocak (81): 21-36.
• 19. Karapınar, A. ve Ayıkoğlu Z. F. (2013). Finansal Analiz, Gazi Kitabevi, Ankara.
• 20. Kim, H. S. (2016). A study of financial performance using dupont analysis in food distribution market, Culinary Science & Hospitality Research, 22 (6): 52-60.
• 21. Koşan, L ve Karadeniz, E. (2013). Türk imalat sektöründe küçük, orta ve büyük ölçekli işletmelerin finansal performansının dupont analiz tekniğiyle incelenmesi, Çağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10 (2): 45-62.
• 22. Koşan, L ve Karadeniz, E. (2014). Konaklama ve yiyecek hizmetleri alt sektörünün finansal performansının dupont finansal analiz sistemi kullanılarak incelenmesi, Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi, 11(2): 75-89.
• 23. Öner, A. (2015). İşletmelerin öz sermaye verimliliğinde meydana gelen değişmelerin du-pont kontrol sistemi ile analizi; Borsa İstanbul (BİST 30) endeksindeki üretim işletmeleri üzerinde bir uygulama, Yüksek Lisans Tezi (yayınlanmamış), Adnan Menderes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aydın, 73 s.
• 24. Warrad, L. H. and Nassar, M. (2017). Could profitability, activity and use of equity finance increasing dupont model of return on equity? Jordanian case, International Review of Management and Marketing, 7(3): 35-41.