Etkili Mikroorganizmaların Tüplü Toros Sediri (Cedrus libani A. Rich.) Fidanlarının Morfolojik Özelliklerine Etkisi

Yıl 2021, Cilt: 23 Sayı: 1, 294 - 305, 15.04.2021

Sezgin Ayan Ebru Çalışkan Halil Barış Özel Esra Nurten Yer Çelik Orhan Gülseven Ergin Yılmaz

https://doi.org/10.24011/barofd.893148

Cited By: 2

Öz

Bu çalışmada; Etkili mikroorganizmaların (EM) tüplü 2+0 yaşlı Toros sediri (Cedrus libani A. Rich.) fidanlarının bazı morfolojik karakterleri üzerine etkisi belirlenmeye çalışılmıştır. Çalışmada; EM-1, EM-A (%30, %60, %90 dozlarında), EM-5 ve EM-Gold (%10, %20 ve %30 dozlarında) çeşitleri kullanılmıştır. Uygulamalar iki farklı zamanda gerçekleştirilmiştir. Birinci uygulama vejetasyon dönemi öncesi Nisan ayında; İkinci uygulama ise bitkilerin büyümesinin en aktif olduğu vejetasyon dönemi içinde Haziran ayında tesadüf parselleri deneme desenine göre üç tekerrürlü olarak gerçekleştirilmiştir. Uygulamalardan bir ay sonra işlemler tekrarlanmıştır. Fidanlara ait morfolojik ölçümler ikinci vejetasyon dönemi sonunda laboratuvar ortamında gerçekleştirilmiştir. Çalışma sonucunda elde edilen bulgulara göre; EM’lar, Toros sediri fidanlarının bazı morfolojik karakterleri üzerinde kontrol fidanlarına göre olumlu yönde farklılığa sebebiyet verdiği tespit edilmiştir. EM uygulamalarının orta ve yüksek dozlarının kök boğazı çapı (KBÇ), gövde taze ağırlığı (GTA), fidan taze ağırlığı (FTA), kuru kök yüzdesi (%KKök) ve gürbüzlük indisi (Gİ) karakterleri üzerinde olumlu etkisi tespit edilmiştir. Ayrıca, EM uygulamasının zamanı açısından vejetasyon dönemi içinde yapılan aplikasyonun KBÇ ve %KKök üzerinde olumlu etkisi saptanmıştır. Çalışma sonuçları ışığında; EM’ların Toros sediri fidanı yetiştiriciliğinde fidan kalitesini arttırabileceği ve Toros sediri ile yapılan ağaçlandırmalar açısından da adaptasyon yeteneği yüksek fidan eldesine katkı sağlayabileceği kanaatine varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Etkin mikroorganizma, Toros Sediri, fidan kalitesi, morfoloji

Influence of Effective Microorganisms on Morphological Characteristics of Taurus Cedar (Cedrus libani A. Rich.) Containerised Seedlings

Öz

In this study; It is aimed to determine on some morphological characters the degree of effect in 2 + 0 aged of effective microorganisms (EM) in Taurus cedar (Cedrus libani A. Rich.) seedlings. In the study nursery conditions EM-1, EM-A (At doses of 10%, 20%, and 30%), EM-5, EM-Gold (At doses of 10%, 20%, and 30%) variants were used. Applications were carried out at two different times. 1st application before the vegetation period in April; The second application was carried out in June, which is the vegetation period when the plants are most active according to the randomized plot design with three replications. One month after the applications, the procedures were repeated. In the study, all morphological measurements of the seedlings were carried out at the end of the vegetation period in the laboratory environment. According to the findings obtained as a result of the study; in nursery environment, active microorganisms differed positively in Taurus cedar seedlings in terms of morphological characters compared to control seedlings. It has been determined that medium and high doses of EM applications have a positive effect on root collar diameter (RCD), stem fresh weight (SFW), seedling fresh weight (SFW), dry root percentage (%DRP) and sturdiness index (SI) characters. In addition, in terms of the time of EM application, a positive effect of the application performed during the vegetation period was found to have a positive effect on RCD and %DRP. In the results of the study; it has been concluded that effective microorganisms can increase the quality of seedlings in the propagation of Taurus cedar seedlings and provide with high adaptability in terms of in afforestation made with Taurus cedar seedlings.

Anahtar Kelimeler

Effective microorganism, Taurus Cedar, seedling quality, morphology.

Kaynakça

• Apaza-Gutierrez, V., Romero-Saravia, A., Guillèn-Portal, F.R., Baltensperger, D.D. (2002). Response of Grain Amaranth Production to Density and Fertilization in Tarija, Bolivia. in: J. Janick and A. Whipkey (eds), Trends in New Crops and New Uses. ASHS Press Alexandria, V.A. p:107-109
• Aphalo, P., Rikala, R. (2003). Field Performance of Silver-Birch Planting-Stock Grown at Different Spacingand in Containers of Different Volume, New Forests 25: 93–108, Kluwer Academic Publishers. Printed in The Netherlands.
• Arakawa, Y. (1985). Effects of EM Application on Snow Thawing as well as Snow Rotting and Powdery Mildew Problems of Crops (Part V). Proceedings of Symposium of Applied Soil Microbiology. November 22, 1985, Urazoe, Okinawa, Japan.
• Ata, C. (1995). Silvikültür Tekniği. Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Yayın No:4/3, 453 s, Bartın.
• Atik, A. (2013). "Effect of different concentrations of effective microorganisms (Baikal EM1) on the root collar diameter and height growth in the seedlings of Anatolian black pine [Pinus nigra Arnold. subsp. pallasiana Lamb. (Holmboe)]." International Journal of Food, Agriculture & Environment 11.2: 1300-1304.
• Atik, H.A. (2008). Doğal Maddelerin (Biyohumus ve Baykal EM1) Doğu Kayınında (Fagus orientalis Lipsky.) Bazı Morfolojikfizyolojik Proseslere Etkisi. Doktora Tezi, Zonguldak Karaelmas Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü Orman Mühendisliği Anabilim Dalı, Zonguldak, Türkiye, s. 1-389.
• Avanoğlu, B., Ayan, S., Demircioğlu, N., Sivacioğlu, A. (2005). The Evaluation of 2+0-Year Old Black Pine (Pinus nigra Arnold. Subsp. pallasiana (Lamb.) Holmboe.) Seedlings Produced in Kastamonu-Taşköprü Forest Nursery According to The Norms of Turkish Standards Institution, Sigma: Journal of Engineering and Science, Yıldız Technical University, 2: 73-83, İstanbul.
• Ayan, S. (1998). The Effects of Slow Release Fertilizer on the Production of Containerized-Scotch Pine (Pinus sylvestris L.), Journal of Forest Engineering, 35 (9), 25-28, Ankara.
• Ayan, S. (1999). Tüplü Doğu Ladini (Picea orientalis Lipsky.) Fidanlarının Yetiştirme Ortamları Özelliklerinin Tespiti Ve Üretim Tekniğinin Belirlenmesi. Doktora Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon, Türkiye, s 157.
• Ayan, S. (2002a). Determining The Site Condition Features of Containerized-Oriental Spruce (Picea orientalis (L.) Link.) Seedlings, and Setting the Production Techniques, Ministry of Forests, The Institution of Eastern Black Sea Forestry Research, Ministry Publication Number:179, Eastern Black Sea Forestry Studies (DKOA) Publication Number:14, Technical Bulletin Publication Number: 11, Trabzon.
• Ayan, S. (2007). Containerised Seedling Propagation, 7th Section (Editors: Yahyaoğlu, Z. and M. Genç, Seedling Standardization: Quality Seedling Propagation and Principals of Seedling Qualification Norms) Publication of Suleyman Demirel University, Pub. Nu: 75, P. 301-352, ISBN 978-9944-452-07-6, Isparta.
• Ayan, S. (2015). A Review on Rehabilitation and Afforestation Experiences of Cedrus libani A. Rich in Turkey, Ecoplantmed Conference, 12-15 October, Beirut, Lebanon.
• Ayan, S. (2001). Fidan Üretiminde Topraksız Kültür Ortamı Alternatifleri, Gazi Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, Cilt.1, Sayı.1, s. 30-42, Kastamonu.
• Ayan, S. (2002b). Fidan yetiştiriciliği ve ağaçlandırma çalışmalarında zeolite mineralinin kullanımı, Gazi Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 2 (1) 78-88, Kastamonu.
• Ayan, S., Civek, E., Yer Çelik, E.N., Gülseven, O., Akin, Ş.S., Yilmaz, E. (2020a). Morphological Quality Characteristics of Mediterranean and Arizona Cypresses Seedlings, Journal of Bartın of Faculty of Forestry, 22 (2) 580-590. Doi: 10.24011/Barofd.707871
• Ayan, S., Civek, E., Yer Çelik, E.N., Gülseven, O., Özel, H.B., Eshaibi, J.A.H., Akin, Ş.S., Yilmaz, E. (2020b). Morphological Quality Characteristics of Different Ages Containerized Seedlings of Stone Pine (Pinus pinea L.), Journal of Bartın of Faculty of Forestry, 22 (2) 633-641. Doi: 10.24011/Barofd.720658
• Ayan, S., Feyzioğlu, F., Demircioğlu, N., Aksu, V. (2005b). Growth Periods of Oriental Spruce Seedlings (Picea orientalis Link.) in The Ecological Conditions of Trabzon-Of Forest Nursery. Symposium On Spruce, Trabzon, Türkiye, Vol. 1, P; 437-445.
• Ayan, S., Gedik, F., Yer Çelik, E.N., Gülseven, O., Yilmaz, E., Akin, Ş.S., Özel, H.B. (2020c). Morphological characteristics of some broad-leaved forest tree seedlings, Journal of Bartın of Faculty of Forestry, 22 (1) 245-255.
• Ayan, S., Gerçek, V., Şahin, V., Sivacioğlu, A. (2005a). Tüplü Doğu Ladini (Picea orientalis (L.) Link.) Fidanı Üretiminde Substrat Olarak Zeolitin Kullanılabilirliği, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Ladin Sempozyumu, 19-22 Ekim 2005, Trabzon, Türkiye, Cilt. 1, S. 490-500.
• Ayan, S., Tilki, F. (2007). Morphological Attributes of Oriental Spruce (Picea orientalis (L.) Link.) Seedlings Grown in Peat-Based Media Amended with Natural Zeolite, Acta Agronomica Hungarica, 55 (3) 363-373.
• Ayan, S., Tüfekçioğlu, A. (2006). Growth Responses of Scots Pine Seedlings Grown in Peat-Based Media Amended with Natural Zeolite, Journal of Environmental Biology, 27 (1) 27-34.
• Ayan, S., Turfan, N., Yer, E.N., Özel, H.B., Seho, M., Ducci, F. (2018). Antioxidant Variability of the Seeds in Core and Marginal Populations of Taurus Cedar (Cedrus libani A. Rich.), Sumarsky List, 142: (11-12): 593-600.
• Ayan, S., Turna, İ., Acar, C. (2000). The Effects of Greenhouse and Outdoor Conditions on Several Morphological Characteristics of Enso-Type Scotch Pine (Pinus sylvestris L.) Seedlings, Journal of Eastern Anatolian Forestry Research Institute, Erzurum, Turkey, No.3, P. 64-76.
• Ayan, S., Yer, E.N. (2016). Assessment of Taurus Cedar (Cedrus libani A. Rich) plantations out of their natural distribution areas in Turkey with regards to ecological factors. In International Symposium on Forest areas and peri-urban forests" Dynamics and Challenges“, 11 Abstract Book (p. 10).
• Ayan, S., Yer, E.N., Gülseven, O. (2017). Türkiye’deki Toros Sediri (Cedrus libani A. Rich.) Ağaçlandırma Sahalarının İklim Tipi Açısından Değerlendirilmesi, Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 18 (2) 152-161.
• Ayıntaplı, P. (1995). Serinyol ve Tekir fidanlıklarında üretilen Kızılçam, Anadolu Karaçamı ve Toros Sediri fidanlarında kalite sınıflaması araştırmaları. Yüksek Lisans Tezi, Karadeniz Teknik Üniverstesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon, Türkiye, s 116.
• Boydak, M. (1986). Lübnan (Toros) Sedirinin (Cedrus libani A. Rich.) yayılışı, ekolojik ve silvikültürel nitelikleri, doğal ve yapay gençleştirme sorunları. Ormancılık Araştırma Enstitüsü Dergisi, No:64, Sf:7-55.
• Chagas, P.R., Tokeshi, H., Alves, M.C. (2001). Effect of Calcium on Yield of Papaya Fruits on Conventional and Organic (Bokashi Em) Systems. Proceeding of The 6th International Conference on Kyusei Nature Farming, South Africa, Pp. 255-258.
• Chaudhry A.N., Latıf M.I., Khan A.A., Ghulam, J., Tanveer I. (2005). Comparison of Chemical Fertilizer with Organic Manures by Using Effective Microorganisms Under Maize Cropping İn Rained Areas. International Journal Biology and Biotechnology, 2 (4) 1001-1006.
• Daly, M.J., Stewart D.P.C. (1999). "Influence of “effective microorganisms” (EM) on vegetable production and carbon mineralization–a preliminary investigation." Journal of Sustainable Agriculture, 14 (2-3) 15-25.
• Demircioğlu, N., Ayan, S. (2004). Growth Periods of Scots Pine seedlings (Pinus sylvestris L.) in the Ecological Conditions of Kastamonu-Taşköprü Forest Nursery, 5th National Congress on Ecology and Environment, Nature and Environment, Bolu, Turkey, p. 107-114.
• Demircioğlu, N., Ayan, S., Avanoğlu, B., Sivacioğlu, A. (2004). Kastamonu-Taşköprü orman fidanlığında üretilen 2+0 yaşlı sarıçam (Pinus sylvestris L.) fidanlarının TSE normlarına göre değerlendirilmesi, Pamukkale Üniversitesi, Mühendislik Bilimleri Dergisi, 10 (22) 243-251.
• Dickson, A., Leaf, A.L., Hosner, J.F. (1960). Quality Appraisal of White Spruce and White Pine Seedlings Stock in Nurseries. Forestry Chronicle, 36 (1):10-13.
• Dönmez, Ş. (2009). Bartın İklim Koşullarında Doğal Maddelerin (Baykal EM1 ve Biyohumus) Amaranthus Caudatus var. bulava ve Amaranthus tricolor var. valentina'da Bazı Morfolojik Ve Fizyolojik Proseslere Etkisi Ve Bu Bitkilerin Peyzaj Mimarlığında Kullanımı, Bartın Üniversites, Bartın, Türkiye, s. 275.
• Eler, Ü., Keskin, S., Örtel, E. (1993). Toros sediri (Cedrus libani A. Rich.) Fidanlarında Kalite Sınıflarının Belirlenmesi Üzerine Araştırmalar. Ormancılık Araştırma Enstitüsü Dergisi, 240:81-105.
• Ertekin, M., Kırdar, E., Özel, H.B. (2009). Bazı Büyüme Düzenleyicilerin Akdeniz Defnesi (Laurus nobilis L.) Fidanlarının Gelişimi Üzerine Etkileri. Kastamonu Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 9 (2) 171-176.
• Fujita, M. (2000). Nature Farming Practices for Apple Production İn Japan. In Nature Farming and Microbial Applications. Journal of Crop Production 3:119-126.
• Genç, M. (1992). Doğu ladini (Picea orientalis (L.) Link.) fidanlarına ait bazı morfolojik ve fizyolojik özelliklerle dikim başarısı arasındaki ilişkiler. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon, Türkiye, s, 284.
• Gülseven, O., Ayan, S., Özel, H.B., Yer, E.N. (2019). Morphological and physiological characteristics of saplings of different Eastern beech populations (Fagus orientalis Lipsky.), Turkish Journal of Forestry, 20 (3) 180-186.
• Higa, T. (1998). Effective Microorganisms for A More Sustainable Agriculture, Envi-Ronment and Society: Potential and Prospects. In Proceedings of the Fourth International Conference On Kyusei Nature Farming, Eds. J.F. Parr and S.B. Hornick. Washington, Dc: U.S. Department of Agriculture, Pp. 6-7.
• Higa, T., Parr, J.F. (1994). Beneficial and Effective Microorganisms for A Sustainable Agriculture and Environment. International Nature Farming Research Center, Atami, Japan. 16 Pp.
• Higa, T., Wididana, G.N. (1991). The concept and theories of effective microorganisms. In Proceedings of the first international conference on Kyusei nature farming. US Department of Agriculture, Washington, DC, USA, pp. 118-124.
• Iwahori, H., Nakagawara T. (1996). Studies On EM Application in Nature Farming. V. Applying Methods of EM Bokashi İn Vegetable Cultures. Annual Meeting of Japanese Society of soil Science and Plant Nutrition, April 1996, Tokyo, Japan.
• Iwaishi, S. (1994). Effects of Em Bokashi On Various Paddy-Rice Varieties. Annual Meeting of Asia-Pacific Nature Agriculture Network. October 6, 1994, Seoul, Korea.
• Javaid, A. (2006). Foliar Application of Effective Microorganisms On Pea as an Alternative Fertilizer, Agronomy For Sustainable Development, 26, 4: 257-262.
• Kulaç, Ş. (2016). Gübrelemenin Kayacık (Ostrya carpinifolia Scop.) Fidanlarının Morfolojik Gelişimine Etkisi. Türk Tarım-Gıda Vilim Ve Teknloji Dergisi, Cilt:4, Sayı: 10, Sayfa: 813-821.
• Mohamed, E.A. (2013). Growth Performance and Physiological Characteristics of Seedlings of Six Tropical Dryland Forest Tree Species İn The Sudan. Journal of Natural Resources and Environmental Studies, 1 (2): 25-33.
• Mohammed, A., Gebreselassie, W., Nardos, T. (2013). Effect of Effective Microorganisms (EM) Seed Treatment and Types of Potting Mix on the Emergence and Growth of Coffee (Coffea arabica L.) Seedlings. International Journal of Agricultural Research, 8: 34-41.
• Öner, N., Erşahin, S., Ayan, S., Özel, H.B. (2016). İç Anadolu’da Yarı Kurak Alanların Rehabilitasyonu, Anatolian Journal of Forest Research 1 (1-2) 32-44.
• Özdemir, S. (1989). Çukurova Bölgesinde Azot, Fosfor Ve Potasyum Uygulamasının Nohut Bitkisinde Verim ve Verimle İlgili Bazı Morfolojik ve Fizyolojik Karakterlere Etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi, Adana, Türkiye, s 42.
• Piskier, T. (2006). Reakcja Pszenicy Jarej Na Stosowanie Biostymulatorów İ Absorbentów Glebowych. Journal of Research Applications Agriccultural Engineering, 51, 2: 136-138. Que´Zel P, Me´Dail, F. (2003). Ecologie Et Bioge´Ographie Des Foreˆts Du Bassin Me´Diterrane´En. Elsevier, Paris, PP. 576.
• Şevik, H., Ayan, S., Demircioğlu, N., Sivacioğlu, A. (2003). The Evaluation of Bare-rooted and Broad-leaved Forest Tree Seedlings grown in Gölköy Forest Nursery (province of Kastamonu) according to the norms of Turkish Standards Institution, Journal of Forestry Faculty of Gazi University, 3 (2) 233-245, Kastamonu.
• Suzuki, Y. (1985). Effects of Effective Microorganisms On Yield and Quality of Gin- Seng Herbs. Symposium of Applied Soil Microbiology. November 22, 1985, Ura- Zoe, Okinawa. URL-1: 02/04/2018 tarihinde http://www.emturkey.com.tr adresinden alınmıştır.
• Valarini P.J., Diaz Alvares M.C., Gasco J.M., Guerrero F., Tokeshı, H. (2003). Assessment of Soil Properties by Organic Matter and Em-Microorganism İncorporation. Revista Brasileira Ciência, Solo 27, 3: 519-525
• Yahyaoğlu, Z., Genç, M. (2007). Kalite Sınıflaması Çalışmaları ve Türkiye İçin Öneriler, Fidan Standardizasyonu (Standart Fidan Yetiştirmenin Teknik ve Biyolojik Esasları), Süleyman Demirel Üniversitesi, Orman Fakültesi Yayın No: 75, Isparta (Türkiye).
• Yer, E. N., Ayan, S. (2011). Growth Stages of Bare Rooted Seedlings of Taurus Cedar and Anatolian Black Pine in Eskişehir Forest Nursery Conditions, Journal of Forestry Faculty, Kastamonu University, 11 (2): 219-227.
• Yılmaz, H. (1988). Fertilization of Nurseries and Fixation Question of Some Plant Nutrient in Nursery Lands. Journal of Poplar and Fast Growing Forest Trees Research Institute, (1):1-7.
• Zimmermann, I., Kamukuenjandje, R.T. (2008). Overview of a variety of trials on agricultural applications of Effective Microorganisms (EM). Agricola, 8: 1-24.
• Zydlik, P., Zydlik, Z. (2008). Impact of Biological Effective Microorganisms (EM) Preparations on Some Physico-Chemical Properties of Soil and The Vegetative Growth of Apple-Tree Rootstocks. Nauka Przyroda Technologie, 2(1), 4.