TARIM VE GIDA ÜRÜNLERİNDE ENDÜSTRİ-İÇİ TİCARETİN ANALİZİ: TÜRKİYE VE RUSYA ÖRNEĞİ

Yıl 2017, Cilt: 17 Sayı: 4, 155 - 167, 30.12.2017

Güçgeldi Bashimov

Öz

Endüstri-içi ticaret dünya toplam ticaretinin önemli bir parçasını oluşturmaktadır. Endüstri-içi ticaret benzer ürünlerin hem ithalatının hem de ihracatının yapılmasıdır. Bu çalışmada, 2002-2014 dönemi için Türkiye’nin ticaret ortaklarından biri olan Rusya ile tarım ve gıda ürünlerinde endüstri-içi ticaret düzeyi incelenmiştir. Analizde Grubel-Lloyd indeksi kullanılmıştır. Analiz sonucunda Türkiye ve Rusya arasındaki tarım ve gıda ürünleri ticaretinin endüstri-içi ticaret düzeyi yüksek bulunmuştur. Özellikle bitkisel ürünlerde endüstri-içi ticaret düzeyi daha yüksektir.

Anahtar Kelimeler

Dış Ticaret, Endüstri-İçi Ticaret, Tarım ve Gıda Ürünleri.

Kaynakça

• Aras, İsmail (2014). “Bölgemizde Tarımsal Dış Ticaret Analizi”. Mevlana Kalkınma Ajansı Değerlendirme Notu, Konya.
• Benavides, Adolfo (2011). “The Intra-Industry Structure of the United States’ International Trade with Selected Industrialized and Developing Nations”. International Journal of Business and Social Science 2 (22): 1-6.
• Bojnec, Stefan ve Fertö, Imre (2006). “The Pattern of Agricultural Trade between Hungary and Slovenia”. Jahrbuch der Österreichischen Gesellschaft für Agrarökonomie 15: 1-9.
• Erlat, Güzin ve Erlat, Haluk (2004). “Türkiye’nin Orta Doğu Ülkeleri ile Olan Ticareti: 1990-2002”. GAP Bölgesinde Dış Ticaret ve Tarım. Ed. E. Uygur ve İ. Civcir. Ankara: Türkiye Ekonomi Kurumu. 33-56.
• Erün, Gülay (2010). “Türkiye ile AB, Gıda ve Canlı Hayvan Sektörü Dış Ticaretinde Endüstri-İçi Ticaret Analizi”. Ekonomi Bilimleri Dergisi 2 (1): 71-78.
• Estrada, M (2008). “Intra-Industry Trade between Belgium and The EU-15 Countries”. Masters Programme of Economics of Innovation and Growth Royal Institute of Technology, Stockholm, Sweden, 1-46.
• Eşiyok, B. Ali (2005). “Tarımsal Ürünlerde Türkiye-AB Arasında Dış Ticaretin Analizi, Endüstri-İçi Ticaret ve Rekabet Gücü”. Ankara: Türkiye Kalkınma Bankası Yayınları.
• Fertö, Imre ve Hubbard, Lionel J (2001). “Intra-Industry Trade in Agri-food Products between Hungary and the EU”. American Agricultural Economics Association Annual Meeting, 5-8 August, Chicago.
• Fertö, Imre ve Jambor, Attila (2015). “Drivers of Vertical Intra-Industry Trade: The Case of the Hungarian Agri-food Sector”. Agricultural Economics 46: 113-123.
• Hazners, Juris ve Jirgena, Helma (2013). “Intra-Industry Trade in Latvian Agricultural Commodities and Food Products”. International Conference on Economics and Business Administration, 16-19 July, Greece.
• Intracen (2016). http://www.intracen.org/itc/market-info-tools/statistics-export-product-country, 16 Kasım 2016’da erişildi.
• Ishchukova, Natalia, Maitah, Mansoor, Smutka, Lubos, Malec, Karel ve Eldeeb, Osama (2014). “Russia’s Intra-Industry Trade in Agricultural Products”. The Social Sciences 9 (6): 379-385.
• Jambor, Attila (2014). “Determinants of Intra-Industry Agri-food Trade in the Visegrad Countries”. Acta Alimentaria 43 (2): 246-253.
• Kalaycı, Cemalettin (2013). “Rusya Federasyonu ile Ticarette Türkiye’nin Açmazları”. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi 8 (1): 37-57.
• Küçüksakarya, Sevilay (2016). “Türkiye’nin Serbest Ticaret Anlaşmaları Kapsamında Endüstri-İçi Ticareti Üzerine Bir İnceleme”. Aksaray Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 8 (2): 27-41.
• Leitão, Nuno Carlos ve Faustino, Horacio C (2008). “Intra-Industry Trade in the Food Processing Sector: The Portuguese Case”. Journal of Global Business and Technology 4 (1): 49-58.
• Leitão, Nuno Carlos (2011). “Intra-Industry Trade in the Agriculture Sector: The Experience of United States”. African Journal of Agricultural Research 6 (1): 186-190.
• Özkaya, M Hilmi (2010). “Tekstil Sektöründe Endüstri-içi Ticareti Etkileyen Faktörler Üzerine Ampirik Çalışma”. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 3 (2): 136-157.
• Salvatore, Dominick (1995). International Economics. New Jersey: Prentice Hall International Editions.
• Szczepaniak, Iwona (2013). “Development of Intra-Industry Trade as a Measure of Competitiveness of the Polish Food Sector”. Oeconomia Copernicana, 2: 147-164.
• Şahbudak, Ercan ve Şahin, Dilek (2016). “Measurement of Vertical and Horizontal Intra-Industry Trade in Agricultural Food Products: The Case of China and Brazil”. The Journal of Academic Social Science Studies 42 (3): 145-154.
• Şahin, Dilek (2015a). “Türk Tekstil ve Hazır Giyim Sektörünün Endüstri-İçi Ticaretinin Statik Analizi: AB-15 Ülkeleri ile Karşılaştırma”. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 8 (2): 49-66.
• Şahin, Dilek (2015b). “Türkiye’nin Tarımsal Gıda Ürünlerinin Endüstri-İçi Ticaretinin Analizi: AB-15 Ülkeleri ile Karşılaştırmalı Analiz”. Uluslararası Hakemli Ekonomi Yönetimi Araştırmaları Dergisi 4: 171-193.
• Şahin, Dilek (2016). “Faktör Yoğunluğuna Göre Endüstri-İçi Ticaretin Statik Ölçümü: Türkiye Örneği”. Akademik Bakış Dergisi 54: 174-187.
• Uzundumlu, Ahmet Semih (2012). “Tarım Sektörünün Ülke Ekonomisindeki Yeri ve Önemi”. Alınteri Zirai Bilimler Dergisi 22 (1): 34-44.
• Zhang, Zhaoyong (2004). Country Specific Factors and The Pattern of Intra-Industry Trade in China’s Manufacturing. Seoul: Korea Institute for International Economic Policy CNAEC Research Series.