AN ASSESSMENT OF ARCHIVAL AND ARCHIVAL TRAINING DURING THE TURKISH REPUBLIC PERIOD

Yıl 2011, Cilt: 11 Sayı: 1, 20 - 51, 23.06.2011

A. Şenol Armağan

https://doi.org/10.11616/AbantSbe.268

Cited By: 3

Öz

The purpose of this study is to examine developments in the field of archival during the Republic, identify the present situation and to offer suggestions. Data, collected from documents and publications, will be evaluated with the description research method and results will be reached. Turkey took over a rich archival heritage from the Ottoman Empire. The rich archive which doesn’t exist in many countries has not been treated with institutionalism and seriousness. It is hard to say that archival science has been dealt with a holistic and significant approach for many years. Social and cultural structures, not giving importance to science and not being unable to benefit sufficiently from the West archival information may have been effective on this approach. Our level of education in archival has also naturally determined our view of archival. From now on, what needs to be done is to continue and try to complete the institutionalism in archival which had a late start.

Anahtar Kelimeler

-

Bir Değerlendirme: Cumhuriyet Döneminde Arşivciliğimiz ve Arşivcilik Eğitimi

Öz

Bu çalısmanın amacı, Cumhuriyet döneminde arsivcilik alanındaki gelismeleri incelemek ve günümüzdeki duruma iliskin tespitler ve önerilerde bulunmaktır. Belgeler ve yayınlar yoluyla veri toplama teknigi kullanılarak elde edilen veriler, betimleme arastırma yöntemi kullanılarak sonuca ulastırılmıstır. Türkiye, Osmanlı İmparatorlugu’ndan zengin bir arsivsel miras devralmıstır. Pek çok ülkede olmayan bu zengin arsiv, önemi nispetinde bir ciddiyetle ele alınmamıstır. Çünkü arsivcilik biliminin öteden beri bütünsel olarak ve önemle ele alındıgını söylemek zordur. Bunda toplumsal ve kültürel yapı, bilime önem vermemek ve Batı’nın arsivcilik bilgisinden yeterince faydalanamamak etkili olmustur. Arsivcilik egitimindeki durumumuzu da arsivcilige bakısımız belirlemistir dogal olarak. Yapılması gereken, geç de olsa baslayan kurumsallasmayı sürdürmek ve tamamlamaktır.

Anahtar Kelimeler

Arsiv, arsivcilik, arsivcilik bilimi, arsivcilik egitimi, Türkiye.

Kaynakça

• “Archives” (1997). The New Encyclopedia Britannica, (15th ed.), Chicago: Encyclopedia Britannica, Inc., vol.1, p. 531.
• Aren, T. (1976). Arşiv Problemleri ve Arşivcilik, Ankara: Başbakanlık Basımevi.
• “Arşiv” (1995). Arşivcilik Terimleri Sözlüğü: Almanca, İngilizce, Fransızca, İtalyanca, Hollandaca, Rusça ve İspanyolca Karşılıklarıyla (Dictionary of Archival Technology: With Equivalents in German, English, French, Italian, Dutch, Russian and Spanish), (Türkçe haz. ve geniş.. Bekir Kemal Ataman), İstanbul: Librairie de Péra, s. 5.
• “Arşiv İdaresi” (1995). Arşivcilik Terimleri Sözlüğü: Almanca, İngilizce, Fransızca, İtalyanca, Hollandaca, Rusça ve İspanyolca Karşılıklarıyla (Dictionary of Archival Technology: With Equivalents in German, English, French, Italian, Dutch, Russian and Spanish), (Türkçe haz. ve geniş. Bekir Kemal Ataman), İstanbul: Librairie de Péra, s. 6-7.
• Arşiv Mevzuatı (2005). (Haz. Kurumlarla İlişkiler Koordinatörlüğü), Ankara: T.C. Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü.
• “Arşivci” (1995). Arşivcilik Terimleri Sözlüğü: Almanca, İngilizce, Fransızca, İtalyanca, Hollandaca, Rusça ve İspanyolca Karşılıklarıyla (Dictionary of Archival Technology: With Equivalents in German, English, French, Italian, Dutch, Russian and Spanish), (Türkçe haz. ve geniş. Bekir Kemal Ataman), İstanbul: Librairie de Péra, s. 6.
• Baydur, G. & Külcü, Ö. (2007). “Arşivcilik Eğitimi: Hacettepe Üniversitesi Deneyiminin Ardından”, Değişen Dünyada Bilgi Yönetimi Sempozyumu (26–27 Ekim 2007, Ankara) : Bildiriler (yay. haz. Serap Kurbanoğlu, Yaşar Tonta, Umut Al), Ankara: Hacettepe Üniversitesi, s. 24-31.
• Baydur, G. & KÜLCÜ, Ö. (1999). “Arşivciliğin Kütüphanecilikle İlişkisi”, Bilginin Serüveni: Dünü, Bugünü ve Yarını: Türk Kütüphaneciler Derneği’nin Kuruluşunun 50. Yılı Uluslararası Sempozyum Bildirileri (17-21 Kasım 1999, Ankara) (yay. haz. Özlem Bayram…[ve öte.], Ankara: TKD, s. 164-172.
• Binark, İ. (1980a). Arşiv ve Arşivcilik Bilgileri, Ankara: T.C. Başbakanlık.
• Binark, İ. (1980b). “Arşivcilik Eğitimi, Çeşitli Ülkelerde Arşivci Yetiştirilmesi Konusunda Yapılmış Çalışmalar ve Ülkemizdeki Durum”, TKDB, 3, s. 150-172.
• Bloomfield, B. C. (2009). “Arşivler ve Kütüphaneler Arasındaki İlişkiler” (çev. Rıfat Günalan), [Çevrimiçi] Elektronik adres: http://www.archimac.org/JAS/JAS1999/ JAS01_10.spml 09.06.2009.
• “Cumhuriyet Arşivi Daire Başkanlığı” (2010). [Çevrimiçi] Elektronik adres: http://www. devletarsivleri.gov.tr/source.cms4/index.asp?wapp=21DCED7F-D87C-498C-9700- C48D606C5590 20.04.2010.
• “Cumhuriyet Arşivi Katalogları”(2010). [Çevrimiçi] Elektronik adres: http://www. devletarsivleri.gov.tr/katalog 20.04.2010.
• Çakın, İ. (2005). “Cumhuriyet’ten Günümüze Bilgi Profesyonellerinin Eğitiminde Başlıca Yönelişler”, Türk Kütüphaneciliği, 19, 1, s. 7-24.
• “Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü Görevleri” (2010). [Çevrimiçi] Elektronik adres: http://www.devletarsivleri.gov.tr/source.cms4/index.asp?wapp=C24F53CF-7A40- 4562-89D4-03CC89FB6645 20.04.2010.
• Duchein, M. (2008). “Provenans Prensibi ve Çağdaş Arşivcilikte Tanımlama, Düzenleme ve Ayıklama Uygulaması”, Arşivcilik Metinleri (yay. haz. İshak Keskin), İstanbul: Yeditepe, s. 31-53.
• Erişti, R. (1998). “Cumhuriyet Arşivi Daire Başkanlığı’nın Kuruluşu ve Çalışmaları”, I. Milli Arşiv Şurası (Tebliğler-Tartışmalar), (20-21 Nisan 1998, Ankara), (Yay..Haz. Rahim Erişti...[ve öte.]), Ankara: T.C. Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü, s. 401-418.
• “Evrak” (1995). Arşivcilik Terimleri Sözlüğü: Almanca, İngilizce, Fransızca, İtalyanca, Hollandaca, Rusça ve İspanyolca Karşılıklarıyla (Dictionary of Archival Technology: With Equivalents in German, English, French, Italian, Dutch, Russian and Spanish), (Türkçe haz. ve geniş. Bekir Kemal Ataman), İstanbul: Librairie de Péra, 1995, s. 36.
• İpşirli, M. (1998). “Arşivciliğin Meslek Haline Getirilmesi”, I. Milli Arşiv Şurası (Tebliğler- Tartışmalar), (20–21 Nisan 1998, Ankara), (Yay..Haz. Rahim Erişti...[ve öte.]), Ankara: T.C. Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü, s. 447-456.
• Kandur, H. (2006). Elektronik Belge Yönetimi: Sistem Kriterleri Referans Modeli (v.2.0), (Gözd. Geç. 2.bs.), Ankara: Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü, 2006, s. 53 [Çevrimiçi] Elektronik adres: http://www.devletarsivleri.gov.tr/source.cms.docs/ devletarsivleri.gov.tr.ce/docs/ebys22.pdf 20.04.2010.
• “Kataloglara Giriş” (2010). [Çevrimiçi] Elektronik adres: http://www.devletarsivleri. gov.tr/katalog 20.04.2010.
• “Kayıtlı Kullanıcı Girişi” (2010). [Çevrimiçi] Elektronik adres: http://www.devletarsivleri. gov.tr/katalog 20.04.2010.
• Keskin, İ. (2008). “Bir Disiplin Olma Sürecinde Arşivcilik”, Arşiv Dünyası, 11, Temmuz 2008, s. 4-11.
• Keskin, İ. (2007a). Mezopotamya’da Arşivler ve Arşivcilik: MezopotamyaEkseninde Eski Önasya’nın Arşivsel Düzenleme Sistemleri; İstanbul: Çantay Kitabevi.
• Keskin, İ. (2007b). “Osmanlı Arşivciliğinin Teorik Dayanakları Hakkında”, Türk Kütüphaneciliği, 21, 3, s. 271-303.
• Keskin, İ. (2007c). “Gelişmelerin Şekillendirdiği Bir Bilim Olarak Arşivcilik ve Arşivcilik Eğitimi”, Değişen Dünyada Bilgi Yönetimi Sempozyumu (26–27 Ekim 2007, Ankara): Bildiriler (yay. haz. Serap Kurbanoğlu, Yaşar Tonta, Umut Al), Ankara: Hacettepe Üniversitesi, s. 82-91.
• Kütüphanecilik Bölümü Arşiv Ders Notları [199?], [İstanbul: İ.Ü. Ed. Fak. Kütüphanecilik Bölümü]. Odabaş, H. (2009). “Türkiye’de Arşivcilik adres:http://www.bunlarlazim.com/arsiv-ve-arsivcilik-nedir-turkiyede-arsivcilik- egitimi.html 25.05.2009 Eğitimi”, [Çevrimiçi] Elektronik
• Odabaş, H. (1998). “Arşivciliğimize Genel Bir Bakış ve Arşiv Meselelerimiz”, I. Milli Arşiv Şurası (Tebliğler-Tartışmalar), (20–21 Nisan 1998, Ankara), (Yay., Haz. Rahim Erişti…[ve öte.]), Ankara: T.C. Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü, s. 661-665.
• Özdemirci, F. (2009). “Arşivlerimizin Kurumsal Yapılanma Gereksinimleri”, [Çevrimiçi] Elektronik adres: http://eprints.rclis.org/4174/1/arsivlerimizin_kurumsal_yapilanma. pdf 31.05.2009.
• Özdemirci, F.(1998). “Arşivciliğe Felsefi Yaklaşım”, I. Milli Arşiv Şurası (Tebliğler- Tartışmalar), (20–21 Nisan 1998, Ankara), (Yay..Haz. Rahim Erişti…[ve öte.]), Ankara: T.C. Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü, 1998, s. 461-470.
• Özerdim, S. N. (1973). Bilgi Kaynakları ve Arşivler, (metin teksirdir) Ankara: [y.y.].
• Özkul, İ. (2000). Türk Arşivleri Bugünü ve Geleceği, Ankara: T.C. Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü.
• “Record” (1988). MacMillan Contemporary Dictionary, (ed. William D. Halsey), NY: MacMillan Pub. Co., p. 834.
• Rumschöttel, H. (2008). “Arşivciliğin Bilimsel Bir Disiplin Olarak Arşivciliğin Gelişimi”, (çev. İshak Keskin), Arşivcilik Metinleri, (yay. haz. İshak Keskin), İstanbul: Yeditepe, s. 13-30.
• Rukancı, F. (2000). “Avrupa’da Arşivcilik Çalışmaları”, Türk Kütüphaneciliği, 14, 4, s. 412- 420.
• Rukancı, F. (1999). “Ülkemizde Arşiv Eğitimi ve Geleceği”, Bilginin Serüveni: Dünü, Bugünü ve Yarını: Türk Kütüphaneciler Derneği’nin Kuruluşunun 50. Yılı Uluslararası Sempozyum Bildirileri (17-21 Kasım 1999, Ankara) (yay. haz. Özlem Bayram…[ve öte.], Ankara: TKD, s. 136-143.
• Sarı, Y. Z. (2001). “Cumhuriyet Döneminde Arşiv Çalışmaları”, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Ankara: Hacettepe Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi Enstitüsü.
• Saruhan, E. (2009). “Hala Arşivler Açılsın Diyenler Var, Halbuki Osmanlı Arşivleri 1900'lü Yıllardan Beri Açık”, [Çevrimiçi] Elektronik adres: http://yenisafak.com.tr/pazar/?t= 18.01.2009&i=161928 09.06.2009.
• Sefercioğlu, N. (2002). “Ellinci Yılında Türk Kütüphaneciliği Dergisi”, Türk Kütüphaneciliği, 16,3, s. 264-273.
• “Tarihi ‘Hazine-i Evrak’ Binası Osmanlı Arşivi Daire Başkanlığı Araştırma Salonu Olarak Hizmete Açıldı ” (2009). [Çevrimiçi] Elektronik adres: http://www.devletarsivleri. gov.tr/source.cms4/index.asp?wapp=duyurudetaytr&did=E6340703-CEB0-4B0D- A44F-63C8E0F461F8 08.06.2009.
• Yerlikaya, İ. (1998); “Arşivcilik Eğitimi ve Personel Sorunları”, I. Milli Arşiv Şurası (Tebliğler-Tartışmalar), (20–21 Nisan 1998, Ankara), (yay. haz. Rahim Erişti…[ve öte.]), Ankara: T.C. Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü, s. 457–460.