TÜRKİYE FUTBOL STADYUMLARI DOLULUK ORANLARININ ANALİZİ ve ÖRNEK GELİR YÖNETİMİ UYGULAMALARI

Yıl 2019, Cilt: 19 Sayı: 4, 1017 - 1041, 31.12.2019

Melike Meterelliyoz Kuyzu Süleyman Lökçü

https://doi.org/10.11616/basbed.v19i51339.610165

Öz

Çalışmanın
amacı, Türkiye Süper Lig’de mücadele eden kulüplerin gişe
gelirlerini artırmaları için izleyebilecekleri yöntemlerin araştırılması
ve gelir yönetimi yöntemlerinden faydalanarak amaca yönelik bir
uygulama yapılmasıdır. Ekonomik olarak büyüyen futbol sektöründe, futbol
kulüplerinin yaşamını sürdürebilmelerini sağlamak ve rekabet eşitliğini korumak
adına finansal fair play adıyla kısıtlayıcı kurallar konulmuştur ve futbol
kulüplerinin giderlerini kontrol altına alıp gelirlerini artırmaları daha da
fazla önem kazanmıştır. Çalışmada Galatasaray ve Fenerbahçe Futbol Kulüplerinin
2012-2017 yılları arasında kendi stadyumlarında oynadıkları karşılaşmaların
doluluk oranlarına etki eden faktörler tekli ve çoklu regresyon modelleri
kullanılarak analiz edilmiştir. Analiz sonucu doluluğu yüksek oranda etkileyebilecek
faktörlerin bulunamaması nedeniyle, doluluğu değiştirmeden gelirlerin maksimize
edilmesi amaçlanarak “Beklenen
Marjinal Koltuk Geliri” gelir yönetim modeli uygulanmıştır. Çalışma sonucunda
stadyum gelirlerinin yaklaşık %35-40 oranında artırılabileceği ve gelir
yönetimi uygulamalarının futbol kulüpleri için faydalı olacağı görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Gelir Yönetimi, Beklenen Marjinal Koltuk Geliri, Futbol, Doğrusal Regresyon

Kaynakça

• Belobaba, P. P. (1987), Air Travel Demand and Airline Seat Inventory Management, PhD Thesis, Flight Transportation Laboratory, Massachusetts Institute of Technology, Cambridge, MA, USA.
• Belobaba, P. P. (1989), Application of a Probabilistic Decision Model to Airline Seat Inventory Control, Operations Research, 37(2): s.183-197.
• Bitran, G. ve Caldentey R. (2003), An Overview of Pricing Models for Revenue Management, Manufacturing & Service Operations Management, 5(3), s.203-229.
• Dayı, F. (2019), Futbol Kulüplerinde Finansal Risk Analizi, Maliye ve Finans Yazıları, 111, s.357-386.
• Fédération Internationale de Football Association (2016), Big Count 2006, FIFA Magazin: http://www.fifa.com /mm/document/fifafacts/ bcoffsurv/emaga_9384_10704.pdf, (Erişim tarihi: 16 Mayıs 2017).
• Fédération Internationale de Football Association (2017), Financial and Governance Report 2015, FIFA Documents: http://resources.fifa. com/mm/document/affederation/administration/02/77/08/71/gb15_fifa_web_en_neutral.pdf, (Erişim tarihi: 16 Mayıs 2017).
• Fenerbahçe Spor Kulübü Remi Web Sayfası (2017), http://www.fenerbahce.org/index.asp, (Erişim tarihi: 16 Kasım 2017).
• Ferguson, S., Jones, J. C. H. ve Dressay, A. L. (1991), The Pricing of Sports Events: Do Teams Maximize Profit?, The Journal of Industrial Economics, 39(3), s.297-310.
• Fort, R. (2004), Inelastic Sports Pricing, Managerial and Decision Economics, 25(2), s.87-94.
• Fort, R. (2006), Inelastic Sports Pricing at the Gate? A Survey, Chapter in: Handbook on the Economics of Sport, Chapter 77, Edward Elgar Publishing.
• Fort, R. (2007), Reply To ‘The Paradox of Inelastic Sports Pricing’, Managerial and Decision Economics, 28(2), s.159-160.
• Franck, E. P. (2014), Financial fair play in European club football-what is it all about?, UZH Business Working Paper, Department of Business Administration, University of Zurich, 328.
• Galatasaray Spor Kulübü Resmi Web Sayfası (2017), http://www.galatasaray.org/anasayfa, (Erişim tarihi: 16 Kasım 2017).
• Gallego, G. ve Ryzin, G. V. (1994), Optimal Dynamic Pricing of Inventories with Stochastic Demand Over Finite Horizons, Management Science, 40(8), s.999-1020.
• İnan, T. (2007), Türkiye’deki Futbol Kulüplerinin Gişe Gelirlerini Artırmaya Yönelik Uygulamaların İncelenmesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi, Adana, Türkiye.
• Kimes, S. E. (1989), Yield Management: A Tool for Capacity-Considered Service Firms, Journal Of Operations Management, 8(4), s.348-363.
• Kutner, M. H., Nachtsheim, C. J. ve Neter, J. (2004), Applied Linear Regression Models, 4th ed., McGraw-Hill/Irwin.
• Littlewood, K. (1972), Forecasting and Control of Passenger Bookings, AGIFORS 12th Annul Symposium Proceedings, October, Nathanya, Israel, s.193-204.
• Ivanov, S. ve Zhechev, V. (2012), Hotel Revenue Management–A Critical Literature Review, Turizam: znanstveno-stručni časopis, 60(2), s.175-197.
• Müller, J. C., Lammert, J. ve Hovemann, G. (2012), The financial fair play regulations of UEFA: An adequate concept to ensure the long-term viability and sustainability of European club football?, International Journal of Sport Finance, 7(2).
• Pullman, M. ve Rodgers, S. (2010), Capacity Management for Hospitality And Tourism: A Review Of Current Approaches, International Journal of Hospitality Management, 29(1), s.177-187.
• Quirk, J. P. ve Fort, R. D. (1997), Pay Dirt: The Business of Professional Team Sports, Princeton University Press.
• Saban, M. ve Demirci, F. (2016), Finansal Fair Play ve Türkiye'deki Dört Büyük Futbol Kulübünün Uyum Düzeyinin İncelenmesi, Mali Çözüm Dergisi, (137).
• Salant, D. J. (1992), Price Setting in Professional Team Sports, Diamonds Are Forever The Business Of Baseball, Brookings Institution, Washington DC, s.77-90.
• Sports Business Daily (2015), Dynamic Ticket Pricing Makes Successful Debut in NFL, http://www.sportsbusiness daily.com/Journal/Issues/2015/10/26/Leagues-and-Governing-Bodies/NFL-dynamic.aspx., (Erişim tarihi: 19 Mayıs 2017).
• Talluri, K. T. ve Van Ryzin, G. J. (2004), The Theory and Practice of Revenue Management, Norwell, Massachusettes: Kluwer Academic Publishers.
• Transfermarkt (2017), https://www.transfermarkt.com.tr/, (Erişim tarihi: 17 Kasım 2017).
• Transfermarkt (2019), https://www.transfermarkt.com.tr/, (Erişim tarihi: 20 Ekim 2019).
• Türkiye Futbol Federasyonu Remi Web Sayfası (2017), http://www.tff.org.tr/, (Erişim tarihi: 16 Kasım 2017).
• Ulusoy, T., Esmer, Y. ve Dayı, F. (2018), Spor İşletmelerinde Nakit Yönetimi: BİST’de Bir Uygulama, Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(2), s.1889-1905.
• Weatherford, L. R.ve Kimes, S. E. (2003), A Comparison of Forecasting Methods for Hotel Revenue Management, International Journal of Forecasting, 19(3), s.401-415.