LOSS AND ANNULMENT OF NEGOTIABLE INSTRUMENTS

Yıl 2024, Cilt: 10 Sayı: 1, 25 - 44, 27.07.2024

Ahmet Cemil Ünal

Öz

The intertwined nature of rights and promissory notes in negotiable instruments and the inability to transfer or assert the right separately from the promissory note creates important problems for the right holder in case negotiable instruments is loss or damaged. Because as long as the holder does not have possession of the promissory note, it is not possible for him to assert his rights contained in the promissory note. A special cancellation procedure has been introduced so that the beneficiary can still assert his rights in the instrument in case of loss of the negotiable instrument. The rightful owner who takes the cancellation decision has the opportunity to assert his right without a promissory note, and the debtor is relieved of the obligation to pay the person who presented the lost promissory note, thus preventing the risk of making repayments.

Anahtar Kelimeler

Negotiable Instruments, Loss, Annulment, Payment Prohibition

KIYMETLİ EVRAKIN ZİYAI VE İPTALİ

Öz

Kıymetli evrakta hak ve senedin iç içe geçmişliği ve hakkın senetten ayrı olarak devredilememesi ve ileri sürülememesi, senedin kaybı veya zayi olması durumunda hak sahibi bakımından önemli sorunlar oluşturur. Çünkü senedin zilyetliği alacaklı da olmadığı sürece senedin içerdiği hakkını ileri sürmesi de mümkün olmaz. Kıymetli evrakın ziyaı durumunda hak sahibinin senetteki hakkını yine de ileri sürebilmesi için özel bir iptal usulü getirilmiştir. İptal kararını alan hak sahibi, hakkını senet olmaksızın ileri sürme olanağına kavuştuğu gibi borçlu da kaybolan senedi ibraz eden kişiye ödeme yapma yükümünden kurtarılarak, tekrar ödeme yapma riski önlenmiş olmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Kıymetli Evrak, Ziya, İptal, Ödeme Yasağı

Kaynakça

• BOZER, Ali / GÖLE, Celal: Kıymetli Evrak Hukuku, B.10, Ankara 2021.
• BOZKURT, Tamer: Kıymetli Evrak Hukuku, Ankara 2022.
• BÖRÜ, Levent / KOÇYİĞİT, İlker: Kıymetli Evrakın İptaline İlişkin Çekişmesiz Yargı İşinde Görevli Mahkemenin Belirlenmesine İlişkin Değerlendirme, BATİDER, Ankara 2013, C.28, S.1, s.313-319.
• CAN, Mertol: Kıymetli Evrak Hukuku, Ankara 2015.
• COŞKUN, Mahmut: Kıymetli Evrak Hukuku, B.7, Ankara 2022.
• DOMANİÇ, Hayri: Kıymetli Evrak Hukuku, İstanbul 1975.
• GÖÇ GÜRBÜZ, Diğdem: Öğreti, Uygulama ve Yargıtay Kararları Işığında Kıymetli Evrakın Zayi Olması ve İptali, B.1, İstanbul 2017.
• GÜLTEKİN, Özkan: Kıymetli Evrakın Zıyaı Nedeniyle İptalinde İptal Kararı Hamilinin (Davacının) Borçlularına Rücu Sorunu, Terazi Hukuk Dergisi, Ankara 2007, C.2, S.10, s.59-70. (Rücu)
• GÜLTEKİN, Özkan: Kıymetli Evrakın Zayi Olması Halinde Hamilin Hakları, Terazi Hukuk Dergisi, Ankara 2007, C.2, S.16, s.31-38.
• GÜLTEKİN, Özkan; Kıymetli Evrakın Zıyaı ve İptali, B.7, Ankara 2013. İMREGÜN, Oğuz: Kıymetli Evrakın Zıyaı ve İptali, Poroy’a Armağan, İstanbul 1995, s.200-210.
• İMREGÜN, Oğuz: Kıymetli Evrak Hukuku, İstanbul 1998.
• KARAYALÇIN, Yaşar: Ticaret Hukuku, Ankara 1970.
• KAYIHAN, Şaban: Kıymetli Evrak Hukuku, B.8, Ankara 2021.
• KENDİGELEN, Abuzer / KIRCA, İsmail: Kıymetli Evrak Hukuku, B.7, İstanbul 2023.
• KINACIOĞLU, Naci: Kıymetli Evrak Hukuku, B.5, Ankara 1999.
• MERSİN, Bilge Utkan: Açık Kambiyo Senetlerinin Zayi Olması ve İptali, MÜHF-HAD, İstanbul 2023, C.29, S.2, s. 1562-1580.
• ÖZDAMAR, Mehmet / GÖKTÜRK, Kürşat / CAN, Mehmet Çelebi / KAŞAK, Esra: Kıymetli Evrak Hukuku, B.2, Ankara 2021.
• ÖZTAN, Fırat: Kıymetli Evrak Hukuku, B.2, Ankara 1997. (1997)
• ÖZTAN, Fırat: Kıymetli Evrak Hukuku, B.21, Ankara 2017. (2017)
• ÖZTÜRK DİRİKKAN, Hanife: Kıymetli Evrakın Zıyaı ve İptali, Ankara 1990.
• PULAŞLI, Hasan: Kıymetli Evrak Hukuku, B.10, Ankara 2023.
• SEVEN, Vural / YILMAZ, Gülşah: Kambiyo Senetlerinin Zıyaı Halinde İptal Talebi Nedeniyle Verilen Ödeme Yasağı Kararı İle İlgili Uygulamada Yaşanan Sorunlar, TBB Dergisi, 2022, S.158, s.257-286.
• SEVİ, Ali Murat: Pay Senetleri ve İlmühaberlerin Zayi Olması ve İptali, Terazi Hukuk Dergisi, Ankara 2022, C.17, S.187, s. 97-113.
• SÖNMEZ, Melih: Kambiyo Senetlerinin Zıyaı Nedeniyle Alınan İptal Kararı ve Bu Kararın Senet İle İlgisi Olan Taraflar Arasındaki İlişkilere Etkisi, TBB Dergisi, 2022, S.159, s.439-474.
• ŞİMŞEK, Edip: Hukukta ve Cezada Ticari Senetler, Ankara 1982.
• TÜZEMEN ATİK, Ebru: Açık Kambiyo Senetleri, B.1, Ankara 2017.
• ÜLGEN, HÜSEYİN / HELVACI, Mehmet / KAYA, Arslan / NOMER ERTAN, Füsun: Kıymetli Evrak Hukuku, B.11, İstanbul 2019.