Dürrenmatt’ın Tiyatro Edebiyatında Grotesk Öğeler: V. Frank Örneği

Yıl 2024, Cilt: 2 Sayı: 1, 19 - 33, 31.07.2024

Serkan Üstüner Neyran Yıldırım

Öz

Friedrich Dürrenmatt, 20. yüzyıl İsviçre edebiyatının önde gelen figürlerinden biri olarak kabul edilir. Dürrenmatt'ın tiyatro eserleri, sıra dışı karakterleri, absürt olayları ve kara mizahıyla dikkat çeker. Bu çalışma, Dürrenmatt’ın grotesk tiyatro geleneği içindeki önemini derinlemesine inceleyecektir. Makale, grotesk kavramının edebiyat ve tiyatro içerisindeki evrimini araştırırken grotesk unsurların tiyatro literatüründeki yerini analiz edecektir. Özellikle Dürrenmatt’ın “V. Frank” adlı eserinde bu unsurların nasıl işlendiğini de detaylı bir şekilde ele alacaktır. Bu eser grotesk öğelerin ustaca kullanımıyla ve karakterlerin absürt durumlar içinde sergilediği sıra dışı davranışlarla modern toplumun ahlaki çöküşünü vurgulamaktadır. Bu analiz, Dürrenmatt'ın eserlerinin edebi değerini ve insanın paradoksal ve karmaşık doğasını anlama çabasını daha iyi anlamamıza yardımcı olacaktır. Ayrıca grotesk tiyatro geleneğinin modern edebiyat ve tiyatro üzerindeki etkileri değerlendirilerek, Dürrenmatt’ın eserlerinin bu geleneğin zenginleşmesine nasıl katkı sağladığını anlamamıza yardımcı olacaktır.

Anahtar Kelimeler

Friedrich Dürrenmatt, Grotesk, V. Frank, Edebiyat, Modernizm

Kaynakça

• Bala, E. (2019). ‘Dürrenmatt’ın Uyarca Oyununa Bir Bakış: Uymak ya da uymamak? İşte bütün sorun bu!’, https://tiyatrodergisi.com.tr/durrenmattin-uyarca-oyununa-bir-bakis- uymak-ya-da-uymamak-iste-butun-sorun-bu/, Erişim Tarihi: 05.05.2024.
• Başokur, E. (2008). ‘Dürrenmatt’ın Tiyatro Oyunlarında Grotesk Özellikler’, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Batı Dilleri Anabilim Dalı. Yüksek Lisans Tezi.
• Diller, E. (1966). ‘Aesthetics and the Grotesque: Friedrich Dürrenmatt’, Wisconsin Studies in Contemporary Literature, Vol. 7(3), pp. 328–335, Wisconsin: University of Wisconsin Press.
• Dürrenmatt, F. (1985). Der Besuch der alten Dame, Zürich: Diogenes Veröffentlichung.
• Dürrenmatt, F. (1962). Die Physiker. Eine Komödie in zwei Akten, Zürich: Arche.
• Fidancı, K. Y. (1987). Dürrenmatt’ın Çevirileri ve Dünya Tiyatrosu Üzerine, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Yüksek Lisans Tezi.
• Katra, A. (2016). Tiyatro Yönetmeni Olarak Ayşenil Şamlıoğlu’nun Reji Anlayışı, Güzel Sanatlar Fakültesi Dergisi, Vol. 2(4), s. 95-107. İstanbul: İstanbul Aydın Üniversitesi.
• Kılıç, M., & Uras, A. (2023). Edebiyatta Grotesk Kavramı: Friedrich Dürrenmatt’ın Die Physiker Adlı Tiyatro Oyunu ve Çevirisi, Studien Zur Deutschen Sprache Und Literatur Vol. 49, s. 201-224, İstanbul: İstanbul Üniversitesi Alman Dili ve Edebiyatı Dergisi.
• Schreider, A. (2004). Groteske und ironische Elemente in Friedrich Dürrenmatts ‘’Die Panne’’ https://www.grin.com/document/109189?lang=en, Erişim Tarihi: 03.05.2024