Hizmet İçi Eğitim Uygulamalarında Uzaktan Eğitim Modeli: Sağlık Çalışanları Üzerinde Bir İnceleme

Yıl 2021, Cilt: 2 Sayı: 2, 97 - 114, 31.12.2021

Fahriye Ela Güngör Betül Tarhan

Öz

Günümüzde gelişen bilim ve teknoloji, hemşirelerin sağlık kurumlarındaki uygulamalarında bilgi ve becerilerini arttırmalarını, en etkin şekilde kullanmalarını gerektirebilmektedir. Bu bilgi ve becerileri arttırmak için çalışanlara hizmet içi eğitimler verilmektedir. Kurumlar verilen hizmet içi eğitimler ile çalışanlarının başarılı ve verimli olmalarını amaçlamaktadırlar. Günümüzdeki teknolojik gelişmelere ayak uydurmaları ise verilen sürekli eğitimlere bağlıdır. Gelişen teknoloji sağlık alanında uzaktan eğitim gibi alternatif bir yolun yaygınlaşmasını sağlamaktadır. Yüz yüze eğitimde yaşanan sıkıntılar nedeniyle birçok sağlık kurumunun uzaktan eğitimi uygulamaya başladığı görülmektedir. Araştırmada, hastanelerde daha önceden yüz yüze verilen hizmet içi eğitimlerin, uzaktan eğitime dönüştürülmesine ilişkin hemşirelerin ve hastane yöneticilerinin görüşlerini ortaya çıkarmak amaçlanmıştır. Araştırmanın konusu nedeniyle nitel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Araştırma, sağlık çalışanlarının hizmet içi eğitiminde, uzaktan hizmet içi yöntemini kullanan İstanbul İli Eğitim ve Araştırma Hastanelerinde yapılmıştır. Nitel araştırma yöntemlerinden olgubilim deseni ile başlatılan çalışmada İstanbul İli Eğitim Araştırma Hastanelerinde görevli 10 hemşire, 10 hastane yöneticisi ile birebir görüşme yöntemi kullanılarak veriler elde edilmiştir. Hastane yöneticileri ve hemşirelerinin cevapları nitel araştırma teknikleri ile analiz edilmiştir. Araştırmanın sonucunda bulgular üç tema altında toplanmıştır. Yapılan çalışmanın, uzaktan hizmet içi eğitime yönelik sorunlar ve sorunlara dair çözüm önerileri ile kurumlara yol göstereceği düşünülmektedir. Çalışma, uzaktan hizmet içi eğitime yönelik öneriler verilerek sonlandırılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Yüz yüze hizmet içi eğitim, uzaktan eğitim, hizmet içi eğitim, nitel araştırma, olgubilim

Kaynakça

• Adıyaman, Z. (2002). Uzaktan eğitim yoluyla yabancı dil öğretimi. The Turkish Online Journal of Educational Technology, 1(1), 92-97.
• Altındiş, S., ve Ergin, A. (2018). Kalite bağlamında sağlık personeli eğitimi. Sakarya Tıp Dergisi, 8(1), 157-169.
• Andsoy, I., Güngör, T., Bayburtluoğlu, T. ve Yaman, S. (2012). Karabük Üniversitesi Sağlık Yüksekokulu birinci sınıf hemşirelik öğrencilerinin uzaktan eğitim sistemine ilişkin düşünceleri. Türkiye Klinikleri Hemşirelik Bilimleri Dergisi, 4(2), 66-73.
• Aydemir, M. (2018). Uzaktan eğitim. Eğitim Yayınevi.
• Bademci, G. (2003). Üniversite hastanelerinde hizmet içi eğitim organizasyonu. Tıp Eğitimi Dünyası, 11(11), 28-31.
• Bilgiç, H. G. ve Tüzün, H. (2015). Yükseköğretim kurumları web tabanlı uzaktan eğitim programlarında yaşanan sorunlar. Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi, 1(3), 26-50.
• Birkök, M.C. ve Vuranok, T.T. (2010). Uzaktan eğitim ile bilgi ihtiyacının karşılanması: Bir üniversite programı önerisi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 7(2), 427-444.
• Buğdaylı, G. ve Akyürek, Ç. (2017). Hemşirelerin hizmet içi eğitim faaliyetlerine ilişkin görüşleri: Bir üniversite hastanesi örneği. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi, 19(1), 14-25.
• Burma, Z. (2008). AB’ye geçiş sürecinde meslek elemanlarının uzaktan öğretim ile eğitimi. Bilişim Teknolojileri Dergisi, 1(2), 15-20.
• Can, E. (2011). Türkiye’de kamu personelinin hizmetiçi eğitiminde bilişim teknolojilerinin rolü (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Çakır, Ö., Calp, M. H. ve Doğan, A. (2015). UZaktan eğitimde içerik geliştirme süreci: Gazi Üniversitesi Bilişim Enstitüsü örneği. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi, 4(1), 1-20.
• Çevikbaş, R. (2002). Hizmet içi eğitim ve türk merkezi yönetimindeki uygulaması. Nobel Yayın Dağıtım.
• Çığlık, H. ve Bayrak, M. (2015). Uzaktan öğrenme ve yapısalcı yaklaşım. IJODE, 1(1), 87-102.
• Demiray, E. (2013). Uzaktan eğitim ve kadın eğitiminde uzaktan eğitimin önemi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 2(2), 155-168.
• Düzakın, E. ve Yalçınkaya, S. (2008). Web tabanlı uzaktan eğitim sistemi ve Çukurova Üniversitesi öğretim elemanlarının yatkınlıkları. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17(1), 225-244.
• Ertuğrul, E. (1999, 15-16 Kasım). Uzaktan eğitim nedir? Uzaktan eğitimin kurumsal ilkeleri, yöntemleri, kullanım alanları, amaçları, faydaları, teknikleri nelerdir? (Bildiri Sunumu). Kara Kuvvetleri Eğitim ve Doktrin Komutanlığı Birinci Uzaktan Eğitim Sempozyumu, Ankara, Türkiye.
• Gül, H. (2000). Türkiye’de kamu yönetiminde hizmet içi eğitim. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(3).
• Günbayı, İ. ve Tokel, A. (2014). Teknik ve meslek liselerinde meslek derslerinin etkililiğine ilişkin yönetici, öğretmen ve öğrenci görüşleri. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 3(4), 59- 73.
• Hamdan, N. (2003). İlköğretim okullarında görevli öğretmenlerin Milli Eğitim Bakanlığı’nın hizmet içi eğitim faaliyetleri hakkındaki görüşleri (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Kanber, N. A. ve Gürlek, Ö. (2011). Hemşirelerin uygulanan hizmet içi eğitim programından beklentileri ve bu program ile ilgili düşünceleri. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 14(3), 52-58.
• Kırık, A. M. (2014). Uzaktan eğitimin tarihsel gelişimi ve Türkiye’deki durumu. Marmara İletişim Dergisi, 21, 73-94.
• Kitiş, A. C. (2010). Okul yöneticilerinin uzaktan hizmet içi eğitimine ilişkin görüşleri (Denizli İli örneği) (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Denizli.
• Nizam, F. (2004, 11-13 Şubat). Eğitim-öğretimde kitle iletişin araçlarının kullanım olanakları ve avantajları (Konferans Sunumu). Akademik Bilişim Konferansı, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon. https://ab.org.tr/ab04/tammetin/87.doc
• Odabaş, H. (2003). İnternet tabanlı uzaktan eğitim ve bilgi ve belge yönetimi. Türk Kütüphaneciliği, 17(1), 22-36.
• Özdil, B. ve Çelik, A. (2001, Şubat 1-2). İnternete dayalı uzaktan eğitim (Konferans Sunumu). Akademik Bilişim Konferansı, Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Samsun. http://ab.org.tr/ab2000/dokumanlar/ozdil.txt
• Özel, H. Ö., Yurtsever, D. ve Mutlu, S. (2012). Temel hemşirelik uygulamalarına ilişkin hizmet içi eğitimin değerlendirilmesi. Okmeydanı Tıp Dergisi, 28(3), 146-150.
• Özgöl, M., Sarıkaya, İ. ve Öztürk, M. (2017). Örgün eğitimde uzaktan eğitim uygulamalarına ilişkin öğrenci ve öğretim elemanı değerlendirmeleri. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 7(2), 294-304.
• Özhan, Ş. Ç., Uçar, B., Keçel, N., Görhan, F., Özbay, Ö. ve Tüzün, H. (2017, 11-13 Ekim). Yüz yüze verilen bir hizmet içi eğitimin uzaktan eğitim formatına dönüştürülmesi: İş sağlığı ve güvenliği örneği (Bildiri Sunumu). 5th International Instructional Technologies & Teacher Education Symposium (ITTES 2017), İzmir, Türkiye.
• Özyürek, A., Begde, Z., Yavuz, N. F. ve Özkan, İ. (2016). Uzaktan eğitim uygulamasının öğrenci bakış açısına göre değerlendirilmesi. Karabük Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(2) 595-605.
• Seferoğlu, S. S. (2006). Öğretim teknolojileri ve materyal tasarımı. Öncü Basımevi.
• Süt, H. K. ve Küçükkaya, B. (2016). Hemşirelik bölümü öğrencilerinin uzaktan eğitime ilişkin görüşleri. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma, 13(3), 235-243.
• Şenyuva, E. (2013). Hemşirelerin uzaktan eğitime ilişkin görüşleri. Eğitim Teknolojisi Kuram ve Uygulama, 3(2), 23-41.
• Velipaşaoğlu, S., Kılıç, B. ve Aksaoğlu, G. (2005). Urla Sağlık Grup Başkanlığı Bölgesi'nde birinci basamak sağlık personelinin hizmet içi eğitimleri ve etkileyen etmenler. Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi (STED), 14(12), 260-267.
• Yıldırım, S., Yıldırım, G., Çelik, E. ve Karaman, S. (2014). Uzaktan eğitim öğrencilerinin uzaktan eğitime yönelik görüşleri: Bir ölçek geliştirme çalışması. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 3(3), 365-370.