İslami Finans Okuryazarlığı ve Finansal Tercihlere Etkisi

Yıl 2020, Cilt: 14 Sayı: 1, 69 - 98, 17.07.2020

Merve Büşra Altundere Doğan

https://doi.org/10.46520/bddkdergisi.789957

Cited By: 12

Öz

Finans sektörü, son dönemde gösterdiği hızlı gelişme ve büyümeyle birlikte modern ekonomik hayatın önemli bir parçası haline gelmiştir. İslam coğrafyasında bu değişime paralel olarak, İslami finansın da gelişerek finansal sistem içinde kayda değer bir yer edindiği açıkça görülmektedir. Bu araştırma, Türkiye’deki İslami finans okuryazarlığını üniversite öğrencileri bağlamında inceleyerek İslami finans sisteminin yaygınlaşması bakımından katkılarını analiz etmiştir. Anket çalışması yapılarak öğrencilerin İslami finans okuryazarlık düzeyi ölçülmüş ve bu düzeyi etkileyen faktörler ile finansal okuryazarlıkla ilişkisi doğrusal regresyon yöntemiyle araştırılmıştır. Ayrıca, ikili lojistik regresyon analiziyle, İslami finans okuryazarlık düzeyindeki artışın öğrencilerin katılım bankacılığını tercih etmelerinde olumlu etkisi olacağı sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Finansal okuryazarlık, İslami finansal okuryazarlığı, İslami finans sistemi, Hanehalkı finansı

Kaynakça

• Abdullah, M. A. ve Chong, R. (2014). Financial Literacy: An Exploratory Review of the Literature and Future Research. Journal of Emerging Economies and Islamic Research, 2(3): 1–9.
• Abdullah, M. A., Wahab, S. N. A., Sabar, S. ve Abud, F. (2017). Factors determining Islamic financial literacy among undergraduates. Journal of Emerging Economies & Islamic Research, 5(2): 67–76.
• Alkaya, A. ve Yağlı, İ. (2015). Finansal Okuryazarlık-Finansal Bilgi, Davranış ve Tutum: Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi İİBF Öğrencileri Üzerine Bir Uygulama. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(40): 585–599.
• Antara, P., Musa, R. ve Hassan, F. (2016). Bridging Islamic Financial Literacy and Halal Literacy: The Way Forward in Halal Ecosystem. Procedia Economics and Finance, 37: 196–202.
• Baysa, E. ve Karaca, S. S. (2016). Finansal Okuryazarlık ve Banka Müşteri Segmentasyonları Üzerine Bir Uygulama. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (71): 109–125.
• Beal, D. J. ve Delpachitra, S. B. (2003). Financial Literacy among Australian University Students. Economic Papers, 22(1): 65–78.
• Berekeci, N. E., Ayrıçay, Y. ve Kök D. (2018). İslami Finansal Okuryazarlık: Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi’nde Bir Alan Araştırması. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 33: 45–60.
• Bernheim, B. D. ve Garrett, D. M. (2003). The Effect of Financial Education in the Workplace: Evidence from a Survey of Households. Journal of Public Economics, 87(7–8): 1487–1519.
• Bianchi, M. (2018). Financial Literacy and Portfolio Dynamics. The Journal of Finance, 73(2): 831–859.
• Bowen, C. F. (2002). Financial Knowledge of Teens and Their Parents. Financial Counseling and Planning, 13(2): 93–102.
• Brent, D.A. ve Ward, M.B. (2018). Energy Efficiency and Financial Literacy. Journal of Environmental Economics and Management, 90: 181–216.
• Chen, H. ve Volpe, R.P. (2002). Gender Differences in Personal Financial Literacy among College Students. Financial Services Review, 11(3): 289–307.
• COMCEC, (2017) Diversification of Islamic Financial Instruments. http://ebook.comcec.org/ Kutuphane/Icerik/Yayinlar/Analitik_Calismalar/Mali_Isbirligi/Toplanti9/files/assets/common/downloads/publication.pdf, Erişim Tarihi: 24/10/2018.
• Coşkun, S. (2016). Üniversite Öğrencilerinin Finansal Davranış ve Tutumlarının Belirlenmesi: Finansal Okuryazarlık Algıları Üzerine Bir Araştırma. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 5(7): 2247–2258.
• Çam, A. ve Barut, A. (2015). Finansal Okuryazarlık Düzeyi ve Davranışları: Gümüşhane Üniversitesi Önlisans Öğrencileri Üzerinde Bir Araştırma. Global Journal of Economics and Business Studies, 4(7): 63–72.
• Çömlekçi, İ. (2017). İslami Finansal Okuryazarlık Düzeyinin Belirlenmesi: Katılım Bankaları Müşterileri Üzerine Araştırma. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 16(63): 1423–1439.
• Durmuş, M. E. ve Yardımcıoğlu, F. (2018). İlahiyat Öğrencileri Ne Kadar İslami Finans Okuryazarı?” Siyaset, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 6(1): 167–183.
• Er, B., Mutlu, M. ve Şahin, Y. E. (2015, Ekim). Daha Bilgili, Daha Doğru: İslami Finans Okuryazarlığı Üzerine Bir Araştırma. International Congress on Islamic Economics and Finance (ICISEF) 2015 Proceedings Volume II, 1–22.
• Er, B. ve Mutlu, M. (2017). Financial Inclusion and Islamic Finance: A Survey of Islamic Financial Literacy Index. International Journal of Islamic Economics and Finance Studies, 3(2): 33–54.
• Ergün, B., Şahin, A. ve Ergin, E. (2014). Finansal Okuryazarlık: İşletme Bölümü Öğrencileri Üzerine Bir Çalışma. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7(34): 847–64.
• Finke, M. S., Howe, J. S. ve Huston, S. J. (2016). Old Age and the Decline in Financial Literacy. Management Science, 63(1): 213–230.
• Fox, J. J., Bartholomae, S. ve Lee, J. (2005). Building the Case for Financial Education. Journal of Consumer Affairs, 39: 195–214.
• Gutnu, M. M. ve Cihangir, M. (2015). Finansal Okuryazarlık: Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi Personeli Üzerinde Bir Araştırma. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 10(3): 414–424.
• Hidajat, T. ve Hamdani, M. (2017), Measuring Islamic Financial Literacy. Advanced Science Letters, 23(8): 7173-7176.
• İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi (ISZU), (2017) Yükseköğretim Kalite Kurulu Kurumsal Geri Bildirim Raporu (21/01/2017).
• Kılıç, Y., Ata, H. A. ve Seyrek, İ. H. (2015). Finansal Okuryazarlık: Üniversite Öğrencilerine Yönelik Bir Araştırma, Muhasebe ve Finansman Dergisi, (66): 129–150.
• Kocabıyık, T. Ve Teker, T. (2018). Finansal Okuryazarlık: Süleyman Demirel Üniversitesi Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma. Stratejik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2(2): 117–144.
• Lusardi, A. ve Mitchell, O. S. (2007). Financial Literacy and Retirement Preparedness: Evidence and Implications for Financial Education. Business Economics, 42(1): 35–44.
• Lusardi, A. ve Mitchell, O. S. (2008). Planning and Financial Literacy: How Do Women Fare? American Economic Review, 98(2): 413–417.
• Lusardi, A. ve Mitchell, O. S. (2015). The Economic Importance of Financial Literacy: Theory and Evidence, Journal of Economic Literature, 52(1): 5–44.
• Mandell, L. (2008). Financial Literacy of High School Students. In J. J. Xiao (Ed.), Financial Literacy of High School Students. New York: Springer.
• OECD/INFE. (2011). Measuring Financial Literacy: Core Questionnaire in Measuring Financial Literacy: Questionnaire and Guidance Notes for conducting an Internationally. Paris: OECD.
• OECD/INFE. (2016). OECD/INFE International Survey of Adult Financial Literacy Competencies. Paris: OECD.
• Özdemir, M. ve Aslan, H. (2017). Türkiye’de İslami Finansın Dönüşümünün Ekonomi Politiği. İstanbul: SETA.
• Öztürk, E. ve Demir, Y. (2015). Finansal Okuryazarlık ve Para Yönetimi: Süleyman Demirel Üniversitesi Akademik Personel Üzerine Bir Uygulama. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (68): 113–134.
• Rahim, S. H., Rashid, R. A. ve Hamed, A. B. (2016). Islamic Financial Literacy and its Determinants among University Students: An Explanatory Factor Analysis. International Journal of Economics and Financial Issues, 6(S7): 32–35.
• Rammal, H. G. ve Zurbruegg, R. (2016). Awareness of Islamic Banking Products among Muslims: The Case of Australia. In T. Harrison ve E. Ibrahim (Ed.), Islamic Finance. Cham: Palgrave Macmillan.
• Rasoaisi, L. ve Kalebe, K. (2015). Determinants of Financial Literacy among the National University of Lesotho Students. Asian Economic and Financial Review, 5(9): 1050–1060.
• Servon, L. J. ve Kaestner, R. (2008). Consumer Financial Literacy and the Impact of Online Banking on the Financial Behavior of Lower-Income Bank Customers. Journal of Consumer Affairs, 42: 271–305.
• Şahin, M. ve Barış, S. (2017). Finansal Okuryazarlık ve Tasarruf Davranışları: Kamu Çalışanları Üzerine Bir İnceleme. Çankırı Karatekin Üniversitesi İİBF Dergisi, 7(2): 77–103.
• Şamiloğlu, F., Kahraman, Y. E. ve Bağcı, H. (2016). Finansal Okuryazarlık Araştırması: Erciyes Üniversitesi Öğrencileri Üzerinde Bir Uygulama. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 16: 308–318.
• Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), (2015) TCMB Bülten Mart 2015 Sayı 37, www.tcmb.gov.tr.
• Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), Finansal Okuryazarlık ve Ekonomi Eğitimi, www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/connect/TR/TCMB+TR/Main+Menu/Banka+Hakkinda/Egitim-Akademik/Finansal+Okuryazarlik, Erişim Tarihi: 14/3/2019.
• Türkiye Katılım Bankaları Birliği (TKBB), Mukayeseli Tablolar, www.tkbb.org.tr/mukayeseli-tablolar, Erişim Tarihi: 11/07/2019.
• van Rooij, M., Lusardi, A. ve Alessie, R. (2011). Financial Literacy and Stock Market Participation. Journal of Financial Economics, 101(2): 449–472.
• Volpe, R. P., Chen, H. ve Pavlicko., J.J. (1996). Personal Investment Literacy among College Students: A Survey. Financial Practice and Education, 6(2): 86–94.
• Yazıcıoğlu, Y. ve Erdoğan, S. (2004). SPSS Uygulamalı Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Detay Yayıncılık.