Finansal İstikrarın Bankacılık Sisteminin Borç Verme Politikaları Üzerindeki Etkisi: 2008 Küresel Krizi Çerçevesinde Türkiye Üzerine Bir İnceleme

Yıl 2011, Cilt: 5 Sayı: 1, 9 - 34, 01.06.2011

Ekrem Erdem M. Fatih İlgün Cüneyt Dumrul

Öz

2008 yılında yaşanan küresel finansal kriz ülke ekonomilerini birçok açıdan etkilemiştir. Krizin bankacılık sisteminin yapısı üzerinde yıkıcı etkileri yanında, ekonomide yaşanan durgunluk genişletici politikaları gündeme getirmiş, finansal kesime yönelik kurtarma paketleri kamu finansmanı üzerinde yük oluşturarak borçlanma ihtiyacını artırmıştır. Dolayısıyla, bankacılık sisteminin yapısında meydana gelen değişiklikler ile kamu finansman dengesi arasındaki karşılıklı etkileşim, küresel kriz kapsamında daha önemli bir hale gelmiştir. Bu çalışmada söz konusu ilişki Türkiye açısından ele alınmış, çalışmanın uygulama bölümünde finansal istikrarsızlıklar ile bankaların kamuya borç verme tercihleri arasındaki ilişki Türkiye açısından ARDL yöntemiyle araştırılmıştır. Analiz sonuçları Türk ekonomisinde finansal istikrarsızlıkların, bankacılık sisteminin borç verme yapısını kamu sektörü lehine değiştirdiğini göstermektedir

Anahtar Kelimeler

Küresel Finansal Kriz, Finansal İstikrarsızlık, Kamu Finansmanı, Bankacılık Sistemi, Sınır Testi

Verme Politikaları Üzerindeki Etkisi: 2008 Küresel Krizi Çerçevesinde Türkiye Üzerine Bir İnceleme

Öz

The Effect of Financial Pressure on the Banking Lending Policy: A Review under the 2008 Global Crisis on the TurkeyThe global financial crisis in 2008 has affected economies in many aspects. Besides the devastating effects of the crisis on banks, expansionary policies have been revived in consequence of economic recession. On the other hand, the recovery packages for financial sector have imposed a burden on public finance and therefore have increased borrowing requirement. Consequently, the interaction between the balance of public finance and the changes in structure of banking system has become more important within the context of global crisis. This paper investigates the association between bank’s lending strategies and financial instability in Turkish economy using ARDL approach to co-integration. The empirical results suggest that financial instability lead to change the lending structure of banking sector for public sector in Turkish economy

Anahtar Kelimeler

Global Financial Crises, Financial Instability, Public Finance, Banking System, Bound Test.

Kaynakça

• Erdem, E.. (2010a). Para, Banka ve Finansal Sistem. Detay Yayıncılık, Ankara.
• Erdem, E.. (2010b). Türkiye Ekonomisinde Krizler, İstikrar Politikaları ve Küresel Ekonomik Kriz. iç. Türkiye Ekonomisi, Anadolu Üniversitesi AÖF Yayınları, Eskişehir.
• Erdem, E. ve Dumrul, C.. (2007), Serbestleşme ve Küreselleşme Sürecinde Para Politikaları: Fırsatlar, Tehditler ve Türk Ekonomisi Üzerine Bir Değerlendirme. iç. Türkiye’nin Jeoekonomisi ve Jeopolitikası, -Türkiye Geleceğin Neresinde?, ed. Nejat Doğan, Ferit Kula, Mehmet Öcal, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.
• Erdem, E. ve Dumrul, C.. (2010). Finansal Serbestleşme Politikaları ve Finansal Krizler: Latin Amerika, Güneydoğu Asya ve Türkiye Örneği. Uluslararası Global Mali Kriz Konferansı Bildiriler Kitabı, 01–05 Nisan 2010, Bişkek, ss. 163–194.
• Erdönmez, P. A.. (2009). Küresel Kriz ve Ülkeler Tarafından Alınan Önlemler Kronolojisi. Bankacılar Dergisi, 68: 85–101.
• European Commission (2008). Summit of the Euro Area Countries: Declaration on a Concerted European Action Plan of the Euro Area Countries, Avrupa Birliği, 12 Ekim 2008, http://ec.europa.eu.
• European Commission (2009), Public Finances in EMU, 2009/5, Directorate- General for Economic and Financial Affairs, http://ec.europa.eu.
• Favero, C.; Pagano, M. ve von Thadden, E.-L.. (2005). Valutation, Liquidity and Risk in Government Bond Markets. IGIER Working Paper, No. 281, http://ssrn.com.
• Galindo, A.; Micco, A. ve Ordonez, G.. (2002). Financial Liberalization and Growth: Empirical Evidence. Inter American Development Bank, www.worldbank.org.
• Hazine Müsteşarlığı (2010a), Kamu Borç Yönetimi Yıllık Raporu, 2010.
• Hazine Müsteşarlığı (2010b), Kamu Borç Yönetimi Raporu, Aralık 2010.
• Hoelscher, G. P.. (1983). Federal Borrowing and Short Term Interest Rates. Southern Economic Journal, 50(2), 319–333.
• Kaminsky, G., Lizondo, S. ve Reinhart, C. M.. (1998). Leading Indicators of Currency Crises. IMF Working Paper, No. 97/79, http://mpra.ub.uni- muenchen.de.
• Kaya, V. ve Yılmaz, Ö.. (2006). Para Krizleri Öngörüsünde Sinyal Yaklaşımı: Türkiye Örneği, 1990–2002. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 61(2): 129–155.
• Kwiatkowski, D., Philllps, P. C. B., Schmidt, P. ve Shin, Y.. (1992). Testing the Null Hypothesis of Stationarity Against the Alternative of A Unit Root. Journal of Econometrics, 54(1–3): 159–178.
• Lee, J. ve Strazicich, M. C.. (2001). Break Point Estimation and Spurious Rejections with Endogenous Unit Root Tests. Oxford Bulletin of Economics and Statistics, 63(5): 535–558.
• Lee, J. ve Strazicich, M. C.. (2003). Minimum Lagrange Multiplier Unit Root Test with Two Structural Breaks. Review of Economics and Statistics, 85(4): 1082–1089.
• Lemmen, J. J. ve Goodhart, C.. (1999). Credit Risk and European Government Bond Markets: A Panel Data Econometric Analysis. Eastern Economic Journal, 25(1): 77-107.
• Loutskina, E.. (2011). The Role of Securitization in Bank Liquidity and Funding Management, Journal of Financial Economics, 100(3): 663–684.
• Onur, S.. (2005). Finansal Liberalizasyon ve GSMH Büyümesi Arasındaki İlişki. Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 1(1): 127–152.
• Pesaran, M. H. ve Shin, Y.. (1999). An Autoregressive Distributed Lag Modelling Approach to Cointegration Analysis. iç. Econometrics and Economic Theory in The Twentieth Century: The Ragnar Frisch Centennial Symposium, Ed. S. Strİm, Cambridge University Press, Cambridge, http://www.econ.cam.ac.uk, (Erişim Tarihi: 11.08.2010).
• Pesaran, M. H., Shin, Y. ve Smith, R. J.. (2001). Bounds Testing Approaches to the Analysis of Level Relationships. Journal of Applied Econometrics, 16(3): 289–326.
• Phillips, P. C. B. ve Perron, P.. (1988). Testing for a Unit Root in Time Series Regression. Biometrika, 75(2): 335–346.
• Sevüktekin, M. ve Nargeleçekenler, M.. (2006). İstanbul Menkul Kıymetler Borsasında Getiri Volatilitesinin Modellenmesi ve Önraporlanması. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 61(4): 244–265.
• Sevüktekin, M. ve Nargeleçekenler, M.. (2007). Ekonometrik Zaman Serileri Analizi: EViews Uygulamalı, Ankara: Nobel Yayınları.
• Singh, A.. (2002). Capital Account Liberalization, Free Long- Term Capital Flows, Financial Crises and Economic Development. ESRC Centre For Business Research Working Paper, No. 245, http://www.cbr.cam.ac.uk/pdf/WP245.pdf.
• Staehr, K.. (2010). The Global Financial Crisis and Public Finances in the New EU Countries from Central and Eastern Europe, Bank of Estonia Working Paper, No. 2010/02.
• Tobin, J.. (1978). A Proposal for International Monetary Reform. The Eastern Economic Journal, 4(3–4): 153–159.
• Ulusoy, A. ve Karakurt, B.. (2001). Finansal İstikrarın Korunması ve Önemi. İktisat, İşletme ve Finans, 16(188): 88–98.
• Ural, M. ve Acay Balaylar, N.. (2007). Bankacılık Sektöründe Yüksek Risk Alımı ve Baskı İndeksleri. Finans, Politik ve Ekonomik Yorumlar, 44(509): 47– 57.
• Uygur, E.. (2001). Krizden Krize Türkiye: 2000 Kasım ve 2001 Şubat Krizleri. Türkiye Ekonomi Kurumu Tartışma Metni, http://www.tek.org.tr.
• Yolsal, H.. (2010). Küresel Finansal Krizin Türk Bankacılık Sektörünün Verimliliği Üzerine Etkileri. Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 12(1): 73–114.