Konut Fiyat ve Ekonomik Görünüm Endekslerinin Takipteki Konut Kredileri Üzerindeki Etkisinin Kantil Regresyon Modeliyle Sınanması

Yıl 2024, Cilt: 18 Sayı: 1, 1 - 18, 26.07.2024

Zeynep Eryılmaz Mehmet Sarı

https://doi.org/10.46520/bddkdergisi.1525848

Öz

Konut fiyatlarındaki dalgalanmalar bankacılık sektörü ve sermaye piyasaları başta olmak üzere
birçok sektörü etkilemektedir. Çalışmada, konut fiyatları başta olmak üzere faiz, kur, ekonomik
görünüm endeksi, sanayi üretim endeksi (makro); mevduat, mevduatın krediye dönüşüm oranı
(mikro) değişkenlerinin takipteki konut kredileri üzerindeki etkisi 2017:1-2022:12 dönemi için analiz
edilmiştir. Analiz neticesinde, mevduat, kur, konut kredisi bakiyesi, konut fiyat endeksi, ekonomik
görünüm endeksi değişkenlerinin bankalarının takipteki konut kredileri üzerindeki etkisinin
bulunduğu; işsizlik oranının ise bankalarının takipteki konut kredileri üzerindeki etkisinin bulunmadığı
sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Takipteki krediler, Konut fiyat endeksi, Ekonomik görünüm endeksi

Testing the Effect of House Price and Economic Outlook Indexes on Non-Performing Housing Loans by Quantile Regression Model

Öz

Fluctuations in housing prices affect many sectors, especially the banking sector and capital
markets. In the study, the impact of housing prices, interest, exchange rate, economic outlook index,
industrial production index (macro); deposit and deposit-to-loan ratio (micro) variables on nonperforming
housing loans was analyzed for the period 2017:1-2022:12. According to the analysis,
deposit, exchange rate, housing loan balance, housing price index and economic outlook index are
affecting the banks' non-performing housing loans; while the unemployment rate has no effect on
banks' non-performing housing loans.

Kaynakça

• 1. Akkaya, M. (2018). Hedonik Konut Fiyat Endeksini Etkileyen Faktörlerin Analizi, Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 33, 2, 435-454.
• 2. Akyol, K. (2013). Kantil Regresyon Modeli Yardımıyla Ülkelerin İnsani Gelişmişlik İndeksi Üzerinde Etkili Olan Faktörlerin İncelenmesi, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Erzurum.
• 3. Atasoy, T., Tanrıvermiş, H. (2021). Türkiye’de Konut Kredisi Hacmi ile Seçilmiş Makroekonomik Faktörler Arasındaki İlişkinin Değerlendirilmesi, Erciyes Üniversitesi İİBF Dergisi, 59,461-484. 4. Bank for International Settlements (BIS). Data Portal.
• 5. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) (2023a). Türk Bankacılık Sektörü Temel Göstergeler Raporları https://www.bddk.org.tr/Veri/EkGetir/8?ekId=195 (12.01.2024).
• 6. BDDK, (2023b) Aylık Sektörel Veriler.
• 7. Brent, W., Kelly, L., Price, R., Taliefero, D. (2011). Determinants Of Mortgage Delinquency, Journal of Business & Economics Research, Volume 9, No 2.
• 8. Chiang, T.C., LI J. (2012). Stock returns and risk: Evidence from quantile regression analysis, Journal of Risk and Financial Management, 5,20-58.
• 9. Chui, L., Chau K. (2005). An Empirical Study of the Relationship between Economic Growth, Real Estate Prices and Real Estate Investments in Hong Kong, Surveying and Built Environment, 16(2), 19-32.
• 10. Coşkun, Y., Yalçıner, K. (2013). Türkiye’de İpotekli Konut Finans Sisteminin Gelişme Koşulları: Türkiye İçin Ampirik Bir Analiz”, İktisat, İşletme ve Finans Dergisi, 29(339), 59-94.
• 11. Chen, T., Fan K. C. (2019). Non-performing Loans and Housing Prices in Taiwan, Journal of Applied Finance and Banking, Volume 9, No 6, 57-66.
• 12. Çamdibi, A.M. (2013). Makroekonomik Veriler Işığında Konut Kredilerinin Takibe Dönüşme Riski, İstanbul Bilgi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Bankacılık ve Finans Ana Bilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
• 13. Çapraz, H. (2013). Mortgage Kredileri ve Türkiye'de Mortgage Kredilerinin Büyüme Analizi, Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
• 14. Çobandağ, M. (2010). Mortgage Sistemleri ve Mortgage Sisteminin Türkiye’ye Uyarlaması: Konut Kredilerinin Analizi, Ortadoğu Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
• 15. Eurostat, EU Statistics on Income and Living Conditions,
• 16. https://ec.europa.eu/eurostat/web/microdata/european-union-statistics-on-income-andliving- conditions (07.12.2023).
• 17. FKB. (2023). Ekonomik Görünüm Endeksi Bülteni.
• 18. https://www.fkb.org.tr/Sites/1/upload/files/FKB_ARALIK_BU%CC%88LTENI% CC%87_2.12.2023-2378.pdf (28.11.2023).
• 19. Gujarati, D., Porter, D. (2009). Basic Econometrics, The McGraw-Hill Series Economics,Fifth Edition, New York.
• 20. Hao, L., Naiman, D. (2007). Quantile Regression, Sage Publication, Inc.
• 21. Hasanah R., Septiarini D., Filianti D. (2020). Determinants Of Non-Performing Financing of Mortgage in Islamic Commercial Banks, International Journal of Islamic Business and Economics, 4(2), 127-137.
• 22. Ivancic, L., Diewert W. E., Fox K. J. (2011). Scanner Data, Time Aggregation and the Construction of Price Indexes, Journal of Econometrics 161, 24-35.
• 23. İbicioğlu, M., Karan, M. B., (2012). Konut Kredisi Talebini Etkileyen Faktörler: Türkiye Üzerine Bir Uygulama, Ekonomi Bilimleri Dergisi, 4(1), s. 65-75.
• 24. Kağu, F.E.M (2019). Türkiye'de İpotekli Konut Kredilerini Etkileyen Faktörlerin Zaman Serisi Analizi, Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İktisat Ana Bilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Aydın.
• 25. Karacula, E. (2009). Bireysel Bankacılık Kapsamındaki Konut Kredilerinin Batık Oranlarının Değerlendirilmesi Üzerine Lojit ve Probit Modelleri Uygulaması, İstanbul Bilgi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Finans ve Bankacılık Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
• 26. Kabataş, Y., Karamustafa C. (2019). Tüketici Kredilerinde Takipteki Kredi Oranlarının Makroekonomik ve Bankalara Özgü Belirleyicileri: Türkiye Örneği, Marmara Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı 15.
• 27. Kangallı Uyar S., Yayla N. (2015) Türkiye’de Konut Fiyatları Dinamiklerinin Dalgalanma Etkisi Hipotezi Çerçevesinde Analizi, Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, Cilt: 52, Sayı: 601.
• 28. Koç, İ., Bumin, M., Demir, Y. (2021). Piyasa Volatilitesinin Konut Kredi Hacmine Etkisi: Türk Bankacılık Sektörüne İlişkin Bir Uygulama, Finansal Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi, Cilt: 13, Sayı: 25, 608 – 622.
• 29. KPMG. (2021). Gayrimenkul Sektörüne KPMG Perspektifinden Bakış,
• 30. https://kpmg.com/tr/tr/home/gorusler/2021/10/gayrimenkul-sektorel-bakis-2021.html, (29.12.2023).
• 31. KPMG. (2018) Sektörel Bakış, https://kpmg.com/tr/tr/home/gorusler/2018/01/sektorel-bakis- 2018-insaat.html (02.12.2023).
• 32. Louzis, D., Vouldi, A., Metaxas, V. (2012) Macroeconomic and Bank-Specific Determinants of Non-Performing Loans in Greece: A Comparative Study Of Mortgage, Business and Consumer Loan Portfolios, Journal of Banking & Finance, 36, 4, 1012-1027.
• 33. Mankiw G.N. (2009). Makroekonomi, Efil Yayınevi, Ankara, s.562-563.
• 34. Mccann, F. (2017) Resolving a Non-Performing Loan Crisis: The Ongoing Case Of The Irish Mortgage Market, Central Bank Of Ireand Research Technic Paper, 10/RT/17.
• 35. Onchomba F. (2014), The Relationship Between Macroeconomic Factors and NPLs in Mortgage Firms in Kenya, University of Nairobi, Degree of Master of Business Administration, Research Project.
• 36. Panagiotidis, T., Printzis, P. (2015). On the Macroeconomic Determinants Of The Housing Market in Greece: A VECM Approach, London School of Economics and Science, Greese Paper, No.88.
• 37. Radivojevic, N., Jovovic, J. (2017). “Examining Of Determinants Of Non-Performing Loans”, Prague Economic Papers, 26(3), 300–316.
• 38. Rinaldi, L., Arellano, A. (2006). Household Debt Sustainability: What Explains household NPLs? An Ampirical Analysis, ECB Working Paper, No 570.
• 39. Sarı M., Eryılmaz Z. (2023). Mevduat ve Katılım Bankalarının Takipteki KOBİ Kredilerini Etkileyen Unsurların Ampirik Analizi, Vergi Dünyası, 43, 507, 74-94.
• 40. Schulze, N. (2004). Applied Quantile Regression: Microeconometric, Financial and Environmental Analyses, Universtat Tübingen, Doktora Tezi, Almanya.
• 41. TCMB. Elektronik Veri Dağıtım Sistemi.
• 42. TCMB. (2024a). Konut Fiyat Endeksi Meta Veri.
• 43. https://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/connect/b4628fa9-11a7-4426-aee6-dae67fc56200/KFE Metaveri.pdf?MOD=AJPERES&CACHEID=ROOTWORKSPACE-b4628fa9-11a7-4426-aee6- dae67fc56200-nwWPcfR (27.01.2024).
• 44. TCMB. (2024b). Konut Fiyat Endekslerine İlişkin Uygulama Değişiklikleri https://www.tcmb.gov.tr/ wps/wcm/connect/e7fe7b68-74a3-4162-ae3b-bbf40d0b26fd/KFE-Uygulama-Degisiklikleri.pdf ?MOD=AJPERES&CACHEID=ROOTWORKSPACE-e7fe7b68-74a3-4162-ae3b-bbf40d0b26fd-nivvuf (27.01.2024).
• 45. TÜİK. İstatistiki Veriler.
• 46. TÜİK (2022a). Hanehalkı Bütçe Araştırması Sonuçları,
• 47. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Hanehalki-Tuketim-Harcamasi-2022-49690 (30.12.2023).
• 48. TÜİK (2022b). Gelir Dağılımı İstatistikleri, https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Gelir-Dagilimi- Istatistikleri-2022-49745 (30.12.2023).
• 49. TÜİK (2022c). Ulusal Hesaplar, https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Yillik-Gayrisafi-Yurt-Ici- Hasila-2022-49742 (30.12.2023).
• 50. TÜİK (2022d). Konut Satış İstatistikleri https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Konut-Satis- Istatistikleri-Mart-2024-53767 (30.12.2023).
• 51. Yavuz, A.A., Işık Gündoğan E. (2017). Kantil Regresyon, Uluslararası Mühendislik Araştırma ve Geliştirme Dergisi, Cilt. 9, Sayı.2, s.138-146.
• 52. Wadud, I., Ahmed, A., Tang, X. (2020). Factors Affecting Mortgage Delinquency of Household Credit in US, The North American Journal of Economics and Finance, Vol:52.