Investigating the Relationship Between the Banking Sector and Capital Market Variables in Türkiye Using Toda-Yamamoto Causality Analysis

Yıl 2024, Cilt: 18 Sayı: 1, 19 - 36, 26.07.2024

Murat Karakaya , Sadiye Oktay

https://doi.org/10.46520/bddkdergisi.1525902

Öz

The banking sector and the capital market are among the fundamental components of the
financial system. This study aims to investigate whether there is a relationship between the banking
sector and the capital market in Türkiye. Data representing the banking sector, including assets,
loans, deposits, branches, personnel and profits, as well as data representing the capital market,
including BIST total market value, BIST 100 Index and total trading volume, were compiled for the
period from January 2002 to April 2023, and a Toda-Yamamoto causality analysis was performed. The
research findings indicate a two-way causal relationship between the banking sector and the capital
market. This result contributes to understanding how the interconnected structure of the financial
system and its components influence each other.

Türkiye’de Bankacılık Sektörü ve Sermaye Piyasası Değişkenleri Arasındaki İlişkinin Toda-Yamamoto Nedensellik Analiziyle Araştırılması

Öz

Bankacılık sektörü ve sermaye piyasası, finansal sistemin temel unsurları arasında yer almaktadır.
Bu çalışma, Türkiye’de bankacılık sektörü ve sermaye piyasası arasında bir ilişki olup olmadığının
araştırılmasını amaçlamaktadır. Bankacılık sektörünü temsilen, aktif, kredi, mevduat, şube, personel
ve kar verileri; sermaye piyasasını temsilen ise BIST toplam piyasa değeri, BIST 100 Endeksi ve toplam
işlem hacmi verileri Ocak 2002 – Nisan 2023 dönemini içerecek şekilde derlenmiş ve Toda-Yamamoto
nedensellik analizi gerçekleştirilmiştir. Araştırma sonucunda bankacılık sektörü ve sermaye piyasası
arasında iki yönlü nedensellik ilişkisi tespit edilmiştir. Bu sonuç, finansal sistemin birbirine bağlı
yapısının ve sistemin bileşenlerinin birbirini nasıl etkilediğinin anlaşılmasına katkı sağlamaktadır.

Anahtar Kelimeler

Bankacılık sektörü, Sermaye piyasası, Borsa İstanbul, Toda-Yamamoto nedensellik testi

Kaynakça

• 1. Adjasi, C. K. ve Biekpe, N. B.. (2006). Stock Market Development and Economic Growth: The Case of Selected African Countries. African Development Review, 18(1): 144-161.
• 2. Akerlof, G. A.. (1970). The Market for ‘Lemons’: Quality Uncertainty and the Market Mechanism. The Quarterly Journal of Economics, 84(3): 488-500.
• 3. Akın, F. ve Ece, N.. (2011). Kurumsal yatırımcılar ve Türk sermaye piyasasında kurumsal yatırımcıların gelişimi üzerine bir değerlendirme. Anadolu Bil Meslek Yüksekokulu Dergisi, (20): 25-39.
• 4. Agrawalla, R. K. ve Tuteja, S. K.. (2007). Causality between stock market development and economic growth: A case study of India. Journal of Management Research, 7(3): 158-168.
• 5. Akkaş, M. E. ve Sayılgan, G.. (2015). Housing Prices and Mortgage Interest Rate: Toda- Yamamoto Causality Test. Journal of Economics Finance and Accounting, 2(4): 572-583.
• 6. Altıntaş, H. ve Tombak, F.. (2011). Türkiye’de Hisse Senedi Fiyatları ve Makro ekonomik Değişkenler Arasındaki İlişkinin Ekonometrik Analizi. Econ Anadolu: Anadolu International Conference in Economics, No: 2
• 7. Anjali, A. ve Thomachan, K. T.. (2015). Long Run Relationship between Capital Market and Banking Sector-A Cointegration on Federal Bank. Bonfring International Journal of Industrial Engineering and Management Science, 5(1): 5-9.
• 8. Arabacı, H.. (2018). Türkiye’de Bankacılık Sektörünün Gelişimi (2000-2016). Meriç Uluslararası Sosyal ve Stratejik Araştırmalar Dergisi, 2(3): 25-42.
• 9. Arize, A., Kalu, E. U. ve Nkwor, N. N.. (2018). Banks versus markets: Do they compete, complement or Co-evolve in the Nigerian financial system? An ARDL approach. Research in International Business and Finance, 45: 427-434.
• 10. Atje, R. ve Jovanovic, B.. (1993). Stock markets and development. European Economic Review, 37: 632-640.
• 11. Aydın, G. K., Hazar, A., Babuşcu, Ş. ve Uçar, D.. (2023). Bankaların Multi-Moora Yöntemi ile Risk Bazlı Performans Ölçümü–Türkiye Uygulaması. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 24(2): 171-192.
• 12. Aydın, Y.. (2019). Türk Bankacılık Sektöründe Karlılığı Etkileyen Faktörlerin Panel Veri Analizi ile İncelenmesi. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Elektronik Dergisi, 10(1): 181-189.
• 13. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu, (2024) Aylık Bankacılık Sektörü Verileri www. bddk.org.tr/BultenAylik
• 14. Bayar, Y., Kaya, A. ve Yıldırım, M.. (2014). Effects of Stock Market Development on Economic Growth: Evidence from Turkey. International Journal of Financial Research, 5(1): 93-100.
• 15. Beck, T., Levine, R., ve Loayza, N.. (2000). Finance and the Sources of Growth. Journal of Financial Economics, 58(1-2): 261-300.
• 16. Beck, T. ve Levine, R.. (2004). Stock Markets, Banks, and Growth: Panel Evidence. Journal of Banking & Finance, 28(3): 423-442.
• 17. Bossone, B.. (2010). Banks and capital markets: A two-way nexus. https://cepr.org/voxeu/ columns/banks-and-capital-markets-two-way-nexus.
• 18. Bossone, B. ve Lee, J. K.. (2004). In Finance, Size Matters: The “Systemic Scale Economies” Hypothesis. IMF Staff Papers, 51(1): 19-46.
• 19. Büyükakın, F., Bozkurt, H., & Cengiz, V.. (2009). Türkiye’de Parasal Aktarımın Faiz Kanalının Granger Nedensellik ve Toda-Yamamoto Yöntemleri ile Analizi. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 33: 101-118.
• 20. Chu, L. K.. (2020). Financial structure and economic growth nexus revisited. Borsa Istanbul Review, 20(1): 24-36.
• 21. Coşkun, B., Öncü, M. A., Çömlekçi, İ., ve Hiçyılmaz, E.. (2022). Covıd-19’un Banka Finansal Performanslarına Etkisinin Entropi ve Waspas Yöntemiyle Analizi. Uluslararası İşletme, Ekonomi Ve Yönetim Perspektifleri Dergisi, 5(2): 810-828.
• 22. Çalışkan, Ş., Karabacak, M. ve Meçik, O.. (2017). Türkiye Ekonomisinde Eğitim Harcamaları ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Bootstrap Toda-Yamamoto Nedensellik Testi Yaklaşımı. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 33: 45-56.
• 23. Çetintaş, H. ve Barışık, S.. (2003). Türkiye’de Bankalar, Sermaye Piyasası ve Ekonomik Büyüme: Koentegrasyon ve Nedensellik Analizi (1989-2000). İMKB Dergisi, 7: 25-26.
• 24. Dickey, D. A. ve Fuller, W. A.. (1979). Distribution of the Estimators for Autoregressive Time Series With a Unit Root. Journal of the American Statistical Association, 74(366): 427-431.
• 25. Dima, B., Dincă, M. S. ve Spulbăr, C.. (2014). Financial Nexus: Efficiency and Soundness in Banking and Capital Markets. Journal of International Money and Finance, 47: 100-124.
• 26. Drucker, S. ve Puri, M.. (2007). Banks in Capital Markets. Handbook of Empirical Corporate Finance, 1: 189-232.
• 27. Diamond, D. W.. (1991). Monitoring and Reputation: The Choice Between Bank Loans and Directly Placed Debt. Journal of political Economy, 99(4): 689-721.
• 28. Fama, E. F.. (1970). Efficient Capital Markets: A Review of Theory and Empirical Work. The Journal of Finance, 25(2): 383-417.
• 29. Günay, Filiz.. (2010). Türkiye’de Bankacılık Sektörünün Sermaye Piyasasındaki Faaliyetleri ve İMKB’de İşlem Gören Bankaların Hisse Senedi Piyasasındaki Yeri ve Önemi. Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Bankacılık ve Sigortacılık Enstitüsü.
• 30. Granger, C. W.. (1969). Investigating Causal Relations by Econometric Models and Cross- Spectral Methods. Econometrica, 34(3): 424-438.
• 31. Kabak, Özkan.. (2019). Bankacılık Sistemi ve Sermaye Piyasasının Finansal Gelişme Endeksinde Kullanılan Değişkenler ile Analizi (2008-2017 Dönemi). Yüksek Lisans Tezi, Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• 32. Kahyaoğlu, Hakan.. (2001). Türk Sermaye Piyasasında Bankaların Rolü (1980-1998). Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• 33. Kalu, E. U., Arize, A. C., Okoro, O. E., Onaga, F. I. ve Alio, F. C.. (2020). A Cross-Country and Country-Specific Modelling of Stock Market Performance, Bank Development and Global Equity Index in Emerging Market Economies: A Case of BRICS Countries. Plos One, 15(11): 1-29.
• 34. Kibar, A. F.. (2018). Sermaye Piyasası Hukuku Açısından Asimetrik Bilgi Sorunsalı ve Çözüm Yolları. Ticaret ve Fikri Mülkiyet Hukuku Dergisi, 4(2): 187-210.
• 35. Lin, L.. (2020). Bank Deposits and The Stock Market. The Review of Financial Studies, 33(6): 2622-2658.
• 36. Oyatayo, T. T. ve Ekienabor, E.. (2022). Capital Market and Banking Sector Growth: Evidence from Nigeria. Saudian Review of Financial Technology and Management Studies, 2(1): 11-22.
• 37. Phillips, P. C. B. ve Perron, P.. (1988). Testing for a Unit Root in Time Series Regression. Biometrika, 75(2): 335-346.
• 38. Pradhan, K. ve Kumar, V.. (2022). An Empirical Analysis of Impact of Banking Sector on Indian Stock Market. Journal of Economic and Administrative Sciences. https://doi.org/10.1108/ JEAS-05-2022-0125
• 39. Pradhan, R. P., Arvin, M. B., Hall, J. H. ve Bahmani, S.. (2014). Causal Nexus Between Economic Growth, Banking Sector Development, Stock Market Development, and Other Macroeconomic Variables: The Case Of ASEAN Countries. Review of Financial Economics, 23(4): 155-173.
• 40. Reis, Ş. G., Kılıç, Y. ve Buğan, M. F.. (2016). Banka Karlılığını Etkileyen Faktörler: Türkiye Örneği. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (72): 21-36.